Bij de escalatie van het conflict tussen Israël en de Palestijnen is elke vorm van rationaliteit en pragmatisme aan het verdwijnen. Het religieus gedreven nationalisme van Israël is allesverwoestend: het is de meest destructieve politieke kracht die er is, betoogt Jaap Hamburger.
In mijn kijk zijn de recente overvallen van het Israëlische leger op het Palestijnse vluchtelingenkamp Jenin en ook op de stad Nablus een mene tekel, een keerpunt dat de nabije toekomst laat zien, voor wie de tekenen verstaat. Dít staat de Palestijnen onder bezetting te wachten, als zij het ‘in hun hoofd halen’ zich – bij gebrek aan welk politiek perspectief dan ook – te organiseren ten behoeve van gewapend verzet tegen ruim zeven decennia van Israëlische militaire dictatuur, zeg maar gerust: van staatsterreur.
‘Dit’, dat is de moedwillige verwoesting van hun woonoorden, gebouwen en infrastructuur, zoals het waterleiding- en elektriciteitsnet en willekeurige moord in de straten onder de vlag van terrorismebestrijding: wat ik – anderen nazeggend – de gazaficatie van de Westelijke Jordaanoever noem. Maar daar zal het niet bij blijven. Dit wordt herhaald waar ook maar een aanzet tot gewapend verzet de kop opsteekt, die de Israëlische bezetter niet zal ontgaan, gegeven de totale controle en monitoring van de door haar onderworpen Palestijnse bevolking.
En dan komt het moment naderbij dat de politieke bandieten die nu de regering van de dag vormen en vooralsnog de dienst uitmaken in het gebied, de schouders ophalen over de verbale veroordeling van derden-landen en de fysieke verdrijving in gang zullen zetten van de Palestijnse bevolking. Het ‘argument’? ‘Wie niet horen wil moet voelen.’ De echte reden? De voltooiing van de Nakba (de verdrijving van Palestijnen, red.), die tot nu toe twee historische dieptepunten kent: de jaren 1947/’49 en 1967, toen opnieuw honderdduizenden Palestijnen de Jordaan werden overgejaagd, op de vlucht voor de Israëlische veroveraar aan wie de schrikbarende herinnering van twintig jaar daarvoor nog levendig was.
Te rekenen valt voor de Palestijnen bij dit derde en definitieve dieptepunt, – dat tegelijk een hoogtepunt is voor de zionistische landveroveraars: het voltooien van wat in 1947/’49 vanuit Israëlisch perspectief helaas onvoltooid bleef, namelijk de complete etnische schoonmaak – nog slechts op Jordanië, dat al eerder garanties heeft verlangd van de Israëlische regering dat het verdrijvingsscenario op de plank zou blijven liggen. Deze Israëlische regering voelt zich daaraan niet verplicht.
De Palestijnen onder bezetting komen ongekend in de knel, gans de bezette bevolking is potentieel doelwit voor verdrijving en als die verdrijving mogelijk blijkt, hoeft de Palestijnse bevolking van Israël ‘binnen de groene lijn’ zich geen illusies meer te maken: nog even doorbijten, nog één finaleronde te gaan, zo zullen de ‘relizionisten’ redeneren en G’ds missie, die van de zeer vrome joden, is voltooid. ‘Al het land tussen de zee en de rivier eindelijk voor ons en voor ons alleen.’ Lust je nog peultjes?
De voorlaatste ronde, die van de gazaficatie, is het politiek-militaire scenario waarover ook de Shin Beth, de Israëlische veiligheidsdienst, zich zorgen maakt en voor heeft gewaarschuwd: dat de Palestijnse bevolking in de bezette gebieden, ook zij die nu nog elke confrontatie schuwen en zoiets als een leven proberen te leven onder de militaire dictatuur van Israël, het overgrote deel dus van die bevolking, over de rand zal worden geduwd en zich gaat verzetten of het verzet zal steunen.
Er zijn in de loop der tijd altijd wel zekere ‘spanningen’ geweest tussen de politieke leiding en de hoofden van de Shin Beth, – denk aan de film The Gatekeepers die daarover gaat – maar het blinde fanatisme en de haat van de nu heersende relizionisten is nieuw. Elk toch al schamel en beschimmeld restje van rationaliteit en pragmatisme is aan het verdwijnen. Het cynisme valt niet te missen: een van de belangrijke ‘agencies’ van onderdrukking, staatscontrole, dictatuur en terreur over en tegen de Palestijnse bevolking, de rücksichtslose Shin Beth, zelfs die trapt op de rem.
En dat alles tegen de achtergrond van tienduizenden Israëlische demonstranten die in de bres denken te springen voor wat zij tragischerwijs nog houden voor hun rechtsstaat en rule of law, die allang onherstelbaar zijn geërodeerd. Zij zijn te laat en zullen van een koude kermis thuiskomen. Zij vluchten voor de brand uit, in de hoop dat die hen niet zal inhalen. Maar religieus gedreven nationalisme is de meest destructieve politieke kracht die er is: zij rolt als een lawine van rotsen of stroomt als lava over eenieder heen die toevallig in de baan staat, Palestijnen en Israëli’s. En onze eigen leiders? Zij benadrukken nog maar eens dat dit de tweestatenoplossing niet dichterbij brengt. Waarvan akte.
Dit artikel verscheen op 26 juli 2023 in De Volkskrant.