Israëlisch ‘onderzoek’ naar schendingen in Gaza zwaar bekritiseerd.
In de zomer van 2014 werd er gedurende vijftig dagen gevochten tussen Israël en Palestijnse strijdgroepen in Gaza, waaronder met name Hamas. De Israëli’s noemden hun offensieve militaire acties eufemistisch Operation Protective Edge, “Operatie Beschermrand”.
2.202 Palestijnen werden gedood. 63% van hen, 1391 personen waaronder 526 kinderen, waren burgers die niets met het gewapende conflict te maken hadden.
De enorme tol die het conflict eiste onder de burgerbevolking, de beschieting van woonwijken en burgerdoelen als scholen en ziekenhuizen, kwam Israël op de beschuldiging te staan dat ze het internationaal humanitair recht had geschonden. Het enige officiële instituut in Israël dat deze beschuldigingen onderzoekt is het Military Advocate General’s Corps (MAG Corps). Het MAG is een militaire instelling die Israëlische militairen desgewenst ook juridisch advies verleent.
Voor de Israëlische mensenrechtenorganisatie B’Tselem diskwalificeert deze belangenverstrengeling de MAG om onpartijdig onderzoek te verrichten. Het is de bekende slager die zijn eigen vlees keurt. Daar komt bij dat de MAG, volgens B’Tselem in het net verschenen rapport Whitewash Protocol: The So-Called Investigation of Operation Protective Edge, in het geheel niet kijkt naar de echte schuldigen: de politieke en militaire beleidsmakers.
Wat hield dat beleid in? Onder andere het beschieten van woonhuizen, artilleriebeschietingen van woonwijken en het vernielen van landbouwgrond. Een beleid dat resulteerde in de dood van honderden onschuldige mensen, het vernielen of ernstig beschadigen van 18.000 woningen en het dakloos maken van 100.000 Palestijnen.
B’Tselem levert niet alleen ernstige kritiek op de MAG omdat deze slechts individuele soldaten in het veld onderzoekt, maar ook vanwege zijn ondoorzichtige werkwijze. “Het is onduidelijk hoeveel onderzoeksteams er zijn gevormd, wie er deel van uit maken, welke militaire functies de onderzoekers hebben, welke financiële middelen hen ter beschikking staan en welke criteria zij hanteren.” Slechts één onderzoek blijkt tot dusver een aantal veroordelingen tot gevolg te hebben gehad. Twee soldaten werden veroordeeld omdat ze zich aan plundering hadden schuldig gemaakt en een derde soldaat werd veroordeeld omdat hij de plunderaars had geholpen.
B’tselem herinnert eraan dat Israël wil voorkomen dat het Internationaal Strafhof in Den Haag (ICC) de schendingen van het internationaal humanitair recht tijdens de Gaza-oorlog gaat onderzoeken. Dat is een van de redenen voor het interne Israëlische militaire onderzoek, zelfs al snijdt het weinig hout. Volgens haar statuten heeft het ICC immers geen rol zolang Israël kan bewijzen dat het zelf een onderzoek wil en kan instellen naar schendingen van het internationaal humanitair recht.
De ICC-hoofdaanklager heeft nog geen beslissing genomen of het ICC wel of geen jurisdictie heeft om onderzoek te doen naar de Gaza-oorlog van 2014. Volgens B’Tselem zal het Israëlische interne onderzoek, dat vooral een whitewash operatie is, de ICC niet overtuigen om géén onderzoek in te stellen.
