Pakistan is van oudsher een baken van solidariteit met de Palestijnen. Nu de nood in Gaza hoog is zet het land alles op alles voor de levering van humanitaire hulp, ziet gastcorrespondent Wilma van der Maten in Islamabad.
Op een beeldscherm van een pinautomaat in de Pakistaanse hoofdstad Islamabad worden rekeninghouders opgeroepen te doneren voor de wederopbouw van Gaza. Ondertussen trekt de grootste Pakistaanse ngo Alkhidmat Foundation anderhalf miljoen euro uit voor studiebeurzen van Palestijnse medische studenten uit Gaza.
Ook al gaat het land door een diepe financiële crisis, toch tasten de Pakistanen diep in de buidel. ‘Pakistanen hebben een groot hart. We voelen het ondanks onze geldzorgen als onze plicht om de Palestijnen te helpen’, zegt luchtmaarschalk Arshad Malik, directeur van deze ngo voor humanitaire hulp aan Gaza.
In het kantoor van de Pakistaanse ngo in de hoofdstad Islamabad wordt koortsachtig gewerkt aan de hervatting van de humanitaire hulp aan Gaza. Er is druk overleg met allerlei internationale donororganisaties. Warenhuizen vlak over de grens met Jordanië en Egypte staan nog steeds volgepakt met Pakistaanse hulpgoederen, zoals warme tenten, dekens en voedsel. Arshad Malik:
Israël sloot maanden geleden alle hulptoevoer naar Gaza af. Via onze contacten tot op hoog regeringsniveau in Jordanië en Egypte hebben we geprobeerd ergens een opening te vinden. Pakistaanse voedselpakketten zaten bij de eerste voedseldroppings in het vliegtuig van de Jordaanse koning Abdullah. Al onze hulp moet nu snel naar de Gazanen.
Want in de Gazastrook ontbreekt het aan alles. Geen huis, school of ziekenhuis staat nog overeind. Naast voedsel, kleding en een dak boven hun hoofd ontbreekt het de Palestijnen in Gaza aan medische voorzieningen. Zo’n duizend artsen en verplegers werden door Israël gedood.
De Alkhidmat Foundation nodigde daarom tweehonderd naar Egypte gevluchte Palestijnse medische studenten uit om aan Pakistaanse universiteiten zo snel mogelijk hun studie af te maken. Ze zitten in hun laatste jaar. Dezer dagen studeren de eerste artsen af. ‘We willen terug naar Gaza om te helpen’, zegt Sara. Ze moet net als het merendeel van de Palestijnse studenten nog haar praktijkervaring opdoen. Haar specialisatie doet ze als Gaza weer enigszins overeind staat. Ook in Turkije financiert de Pakistaanse ngo gevluchte medische studenten uit Gaza.
Ondertussen wordt luchtmaarschalk Malik weggeroepen. In Egypte zijn de eerste zestig patiënten vanuit Gaza aangekomen, het merendeel kankerpatiënten. ‘Zodra hun visa in orde zijn, worden ze overgevlogen naar de beste ziekenhuizen in Pakistan’, aldus Malik.
Pakistan onderhoudt traditioneel een innige band met de Palestijnen. Geen Pakistaanse regering heeft ooit de staat Israël erkend. Pakistanen hebben zelfs in hun paspoort staan dat dit document niet geldig is voor Israël. Omgekeerd krijgt geen inwoner uit Israël een Pakistaans visum.
De stichter van Pakistan, Muhammad Ali Jinnah, dreigde tijdens de Arabisch-Israëlische oorlog in 1948 Pakistaanse soldaten te sturen om de Palestijnen te steunen. Pakistan kocht 250 duizend geweren uit toen nog Tsjecho-Slowakije en voorzag de Arabieren van drie Italiaanse gevechtsvliegtuigen. In 1973 tekende Pakistan een overeenkomst met de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie PLO om Palestijnse soldaten te trainen. Tijdens de oorlog tussen Israël en Libanon in 1982 nam Israël vijftig Pakistaanse soldaten, allen vrijwilliger, gevangen.
Pakistan was het eerste land ter wereld dat de PLO als de officiële vertegenwoordiger van het Palestijnse volk erkende. Toen in 1987 de eerste intifada uitbrak hielden Pakistanen door het hele land pro-PLO-demonstraties en stuurde de regering humanitaire hulp aan de Palestijnen. In 1988 was Pakistan het eerste land dat Palestina officieel als staat erkende. ‘Terwijl de rest van de wereld de Palestijnen door de jaren heen vergat, bleven wij de bevolking steunen’, zegt Malik.
Toen in 1999 generaal Pervez Musharraf aan de macht kwam, riep hij de wereldleiders dikwijls op hun ogen niet te sluiten voor de onderdrukking van de Palestijnse bevolking. Pakistan zal Israël pas als staat erkennen als alle Israëlische soldaten zich terugtrekken uit de bezette Palestijnse gebieden en de staat Palestina erkent, stelde hij. Zolang dat niet gebeurt, bestaat Israël voor Pakistan niet.
In de afgelopen decennia is elke aanval van Israël op de Palestijnen door de zittende Pakistaanse regeringsleider veroordeeld. Ook premier Imran Khan sprak zich in 2021 in felle bewoording uit tegen de aanval van de politie op biddende Palestijnse moslims in de Al-Aqsa-moskee in Jeruzalem.
Tijdens de oorlog in Gaza bestond in het land geen enkele discussie over de vraag of Israël genocide pleegde. Voor elke politicus, journalist of intellectueel was het duidelijk dat Israël de Palestijnen wil uitroeien. ‘Sinds Israël een eigen staat uitriep, is er geen plaats meer voor de Palestijnen’, stelt de schrijfster Fatima Bhutto, een nicht van de vermoorde premier Benazir Bhutto.
De Palestijnse studenten zijn blij met de steun van Pakistan. Ondertussen proberen ze om te gaan met hun emoties. Bij de Palestijnse Basma Abusaqar zijn het oorverdovende geluid van de bombardementen, en de stank van de dood, de explosieven en verrot afval nog lang niet uit haar systeem verdwenen. Net als de diepe wonden die de dood van haar familieleden in Gaza hebben geslagen. Tijd voor verdriet heeft ze niet. ‘Ik moet verder. Mijn Gaza ligt in puin. Pakistan geeft mij die kans.’
Ook haar medestudente Hala Sa’ad concentreert zich volledig op de wederopbouw:
Ik kan niet beschrijven in welke onmenselijke omstandigheden wij al die maanden gedwongen werden te leven. Er was nauwelijks eten terwijl er aan de grens kilometers vrachtwagens vol wegrottend voedsel stonden. We dronken vervuild water, zaten in de kou en letterlijk in de modder. Er is te veel gebeurd. Wij zijn uitverkoren om Gaza te helpen.
Geen student vertrouwt Israël. ‘Zolang Israël bestaat, is er geen vrede’, zegt de studente Sara resoluut. Pakistan heeft de studenten weer enige hoop gegeven dat er in de wereld nog humaniteit bestaat, ook al die zeldzaam:
Zag geen enkele wereldleider dat de Israëlische bombardementen op ons willekeurig waren? Israël heeft zoveel bommen op ons gegooid. Het maakte niet uit op wie die terechtkwamen. Israëlische soldaten maakten op sociale media trots bekend hoeveel Palestijnen ze wel niet hebben vermoord. Ondertussen keek de wereld toe.
