De Palestijnse dokter Hussam Abu Safiya heeft dringend medische hulp nodig. Sinds zijn gijzeling door het Israëlische leger in december 2024, wordt hij uitgehongerd, gemarteld en verwaarloosd, zegt zijn advocaat.
De gezondheid van dokter Hussam Abu Safiya, die in december 2024 door Israël gevangen werd genomen, gaat hard achteruit. Hij heeft dringend medische zorg nodig, maar dat wordt geweigerd. Dat zegt zijn advocaat, die hem op 9 juli heeft bezocht.
‘Wat ik zag was hartverscheurend’, schrijft advocaat Ghaid Qassem in een bericht op Facebook. ‘Sinds het begin van zijn gevangenschap heeft hij 40 kilo verloren, meer dan een derde van zijn lichaamsgewicht.’
Twee weken voor Qassem hem sprak was Abu Safiya 30 minuten lang in elkaar geslagen in zijn cel door Israëlische soldaten. Hij zat onder de blauwe plekken en kneuzingen. Zijn verzoek om medische zorg werd afgewezen. ‘Dokter Hussam heeft last van een onregelmatige hartslag, maar zelfs deze dringende aandoening wordt genegeerd’, aldus Qassem.
Abu Safiya was directeur van het Kamal Adwan-ziekenhuis in Bayt Lahiya in het noorden van de Gazastrook. Dit was het enige nog deels operationele ziekenhuis in de stad. Van oktober tot eind december 2024 belegerde het Israëlische leger het ziekenhuis. Het verhinderde de toegang van alle hulpgoederen en medische voorraden, en beschoot het ziekenhuis dagelijks met tanks, drones en met explosieven volgeladen ‘killer robots’.
Dokter Abu Safiya bleef zo goed en kwaad als het kon in het ziekenhuis om gewonden te behandelen. Hij weigerde bevelen van Israël om het ziekenhuis te ontruimen.
Hij deelde vrijwel dagelijks updates met de media over de situatie in het ziekenhuis en de aanvallen van het Israëlische leger. Zo omschreef hij hoe de straten rond het ziekenhuis na weken van Israëlische aanvallen bezaaid waren met lijken, en reddingswerkers werden verhinderd de lichamen te bergen.
Abu Safiya betaalde er een gruwelijke prijs voor. Israël doodde zijn vijftienjarige zoon Ibrahim met een droneaanval op de ingang van het ziekenhuis in oktober 2024. Zelf raakte de dokter een maand later gewond tijdens een droneaanval.
Op 27 december bestormden Israëlische militairen het ziekenhuis. Ze namen meer dan 200 Palestijnen gevangen, onder wie tientallen zorgverleners, dwongen de overgebleven staf en patiënten te vertrekken, en staken het ziekenhuis in brand.
Ook Abu Safiya werd gevangengenomen. Het beeld waarin hij in zijn witte doktersjas tussen het puin richting een Israëlische tank loopt, ging de wereld over als symbool voor Palestijnse standvastigheid en veerkracht.
Abu Safiya werd eerst naar beruchte gevangeniskamp Sde Teiman gebracht, waar duizenden Palestijnen uit Gaza in onmenselijke omstandigheden gevangenen hebben gezeten en zitten. Later werd hij overgebracht naar de militaire Ofer-gevangenis op de bezette Westelijke Jordaanoever. Hij is de facto gegijzeld, zonder aanklacht of proces.
Hij zit in een ondergrondse isoleercel zonder natuurlijk licht, ‘onder omstandigheden van uithongering, marteling en verwaarlozing’, zegt zijn advocaat. ‘Dokter Hussam Abu Safiya is niet de enige. Alle Palestijnse gevangenen ondergaan dezelfde onmenselijke omstandigheden.’
De mishandeling van de ruim 10.000 Palestijnse gevangenen en gegijzelden in Israël is uitgebreid gedocumenteerd. Een voorbeeld is het rapport ‘Welkom in de Hel’ uit augustus 2024 van de Israëlische mensenrechtenorganisatie B’Tselem, waarin het Israëlische gevangenissysteem als ‘netwerk van martelkampen’ wordt omschreven.
De honderden Palestijnen die tijdens het staakt-het-vuren bij de uitruil van gevangenen werden vrijgelaten, hadden vrijwel allemaal gezondheidsproblemen door hun slechte behandeling in gevangenschap, zei de Palestijnse organisatie The Palestinian Prisoners Society destijds.
De situatie is extremer geworden, maar is zeker niet nieuw. Sinds de bezetting van de Westelijke Jordaanoever, Oost-Jeruzalem en Gaza in 1967 hebben meer dan 800.000 Palestijnen in Israëlische gevangenissen gezeten.
Eind april dit jaar waarschuwden Palestijnse mensenrechtenorganisaties voor de verslechterende omstandigheden in Israëlische gevangenissen. Ze spraken over een ‘ongekend aantal sterfgevallen in gevangenschap’ door de verspreiding van ziektes en het niet behandelen van gezondheidsproblemen. Sinds 7 oktober 2023 zijn er zeker 73 Palestijnen omgekomen in Israëlische gevangenissen, als gevolg van mishandeling, uithongering, ziekte en medische verwaarlozing.
Een van hen is de zeventienjarige Walid Khaled Abdullah Ahmad, die in maart dit jaar omkwam in de Megiddo-gevangenis door uithongering en uitdroging, bleek uit het autopsierapport. In mei 2024 werd de Palestijnse arts Adnan al-Bursh vermoord in een Israëlische cel. Hij werd naar alle waarschijnlijkheid verkracht door bewakers tot de dood erop volgde. Al-Bursh was afdelingshoofd in het door Israël belegerde en binnengevallen Shifa-ziekenhuis in Gaza-stad.
Er is dus alle reden om grote zorgen te hebben voor het welzijn – en het leven – van Abu Safiya.
The Rights Forum is samen met Artsen voor Gaza een petitie gestart om de nominatie van dokter Hussam Abu Safiya voor de Nobelprijs voor de Vrede te steunen, vanwege zijn ‘buitengewone moed, onwankelbare toewijding aan zijn patiënten en aan humanitaire principes onder de meest extreme omstandigheden’. Deze is inmiddels al ruim 32.000 keer ondertekend. Nieuwe handtekeningen worden wekelijks naar het Nobelprijscomité gestuurd. Je kan de petitie hier ondertekenen.
