Israël probeert de publieke opinie en politieke besluitvorming in Nederland naar zijn hand te zetten, bijvoorbeeld via het verspreiden van desinformatie. Dat staat in een nieuw rapport van de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV).
Israël wordt voor het eerst genoemd als bedreiging in het rapport Dreigingsbeeld Statelijke Actoren van de Nationaal Coördinator Terrorisme en Veiligheid (NCTV). Israël staat in een lijst landen die proberen in Nederland ‘de publieke opinie en politieke besluitvorming naar hun hand te zetten’, naast Iran, Rusland en Turkije.
Het rapport van de NCTV, in samenwerking met de AIVD en MIVD, brengt in kaart wat de dreigingen van statelijke actoren voor Nederland zijn, zoals spionage, militaire dreiging, economische druk, intimidatie van de diaspora en beïnvloeding van de publieke opinie.
‘Ook Israël probeert de politieke en publieke opinie te beïnvloeden in het buitenland, waaronder Nederland’, staat in het rapport.
Het haalt één specifiek voorbeeld aan: de rellen tussen Amsterdammers en hooligans van de beruchte Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv. Na deze rellen in november 2024 stuurde een Israëlisch ministerie een document naar Nederlandse politici en journalisten, buiten de officiële kanalen van de overheid om. Dit wordt als ongebruikelijk en onwenselijk gezien, omdat er in het document Nederlanders bij naam werden genoemd, die hier negatieve gevolgen van kunnen ondervinden, stelt de NCTV.
Het gaat om het document dat BBB-voorzitter Caroline van der Plas op 19 november in de Tweede Kamer aanhaalde als ‘bewijs’ van de banden die Nederlandse maatschappelijke organisaties met Hamas zouden hebben. Zo werd Thomas van Gool, projectleider Israël-Palestina van vredesorganisatie PAX, in verband gebracht met Hamas.
Het was al snel duidelijk dat het document waar Van der Plas mee zwaaide totale onzin bevatte en rechtstreeks afkomstig was uit de Israëlische propagandamachine. Maar dat weerhield de Kamer er niet van twee pro-Israëlische moties aan te nemen. Eén motie riep de regering op de personen en organisaties die het rapport noemde te onderzoeken. Een tweede motie verzocht de regering organisaties die de ‘vernietiging van de Israëlische staat’ propageren op de terrorismelijst te zetten. De Israëlische beïnvloeding van de Nederlandse politiek was dus een succes.
Naderhand riepen maatschappelijke organisaties premier Dick Schoof op om maatregelen te nemen tegen Israëlische lastercampagnes zoals deze.
Israël wordt ook genoemd als een van de twee staten, naast de Verenigde Staten, die publiekelijk het Internationaal Strafhof in Den Haag bedreigen. ‘Dit zou de werkzaamheden van het hof kunnen beschadigen of zelfs stilleggen’, stelt de NCTV. Dat is een bedreiging voor de internationale rechtsorde, en daarmee voor Nederland. De NCTV merkt hierbij op dat Nederland als gastheer van het Strafhof en het Gerechtshof een ‘bijzondere verantwoordelijkheid’ heeft.
De NCTV lijkt wel erg voorzichtig in zijn bewoordingen. Het beschadigen van het Strafhof is namelijk niet een mogelijkheid, maar een feit. Vorige maand werd bekend dat Andrew Cayley, de hoofdonderzoeker in de zaak tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en minister van Defensie Yoav Gallant, onder druk van Amerikaanse sancties en anonieme bedreigingen Nederland moest verlaten en zijn positie bij het Strafhof neerlegde.
Israël wordt door de NCTV niet gelinkt aan de bedreigingen aan het adres van Cayley, terwijl bekend is dat Israël al jaren een maffiose intimidatiecampagne tegen kopstukken van het Strafhof voert, op Nederlands grondgebied.
In een aantal secties van het rapport wordt Israël opvallend genoeg niet genoemd. Een daarvan is spionage. Vier jaar geleden kwam naar buiten dat Israël een groot aantal landen in de wereld had bespioneerd via de spyware Pegasus. Ook in Nederland waren er verdachte infecties.
Ook bestaan er zorgen over een Israëlisch bedrijf dat afluisterapparatuur aan de AIVD en MIVD heeft geleverd, en daarmee inzage heeft in de data binnen deze apparatuur. ‘Er zijn sterke aanwijzingen dat de Israëlische geheime dienst Mossad in staat is tapkamers van de Nederlandse inlichtingendiensten en de politie af te luisteren’, schreef Trouw in 2022.
Ook de Nederlandse politie maakt gebruik van een Israëlisch tapsysteem. In november 2024, dezelfde maand dat Israël de Tweede Kamer beïnvloedde, sloot de Nederlandse regering een nieuw contract voor dit tapsysteem af. Maar hier ziet de NCTV, ondanks de andere aanwijzingen van beïnvloeding en ondermijning, dus geen spionagedreiging in.