Israëlische bezettingstroepen hebben op de Westelijke Jordaanoever een Nederlands ontwikkelingsproject in een Palestijns dorp gesloopt. Zij namen onder andere 96 zonnepanelen in beslag en vernielden de bijbehorende apparatuur waarmee het dorp van stroom werd voorzien. Nederland bekostigde het project met zo’n half miljoen euro.
Het gaat om een project in het dorp Jubbah al-Dhib, melden het AD en de Palestijns-Israëlische organisatie Comet-ME, die het project realiseerde. Afgelopen woensdag haalden Israëlische militairen de bijna honderd zonnepanelen en een deel van de bijbehorende apparatuur weg en vernielden de overige apparatuur. Dat gebeurde ‘met de overduidelijke bedoeling het toekomstig functioneren van het project onmogelijk te maken’, aldus Comet-ME. De organisatie schat de inkoopwaarde van de meegenomen apparatuur op 40 duizend euro. Het AD schrijft dat het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken het project met ongeveer een half miljoen euro heeft gefinancierd.
Het ministerie reageerde woedend, schrijft het AD. Woordvoerder Chris Bakker stelde tegenover de krant:
Wij hebben direct ernstig geprotesteerd bij de Israëlische autoriteiten en aangedrongen op teruggave van de goederen. We bekijken momenteel de precieze schade en welke volgende stappen genomen kunnen worden.
De Israëlische militaire autoriteiten lieten de krant weten dat het Palestijnse dorp een verbod is opgelegd om opnieuw zonnepanelen te installeren, en dat het Nederlandse project ‘illegaal’ was: er zou geen vergunning voor de installatie van de panelen zijn aangevraagd. Het dorp ligt in het zogeheten C-gebied op de Westelijke Jordaanoever, dat als uitvloeisel van de Oslo-akkoorden tot eind jaren negentig onder ‘tijdelijk bestuur’ van Israël kwam, maar dat twee decennia later nog altijd staat. Palestijnen die op hun eigen land een schuurtje willen bouwen of zonnepanelen willen installeren hebben daarvoor toestemming van de bezetter nodig, die in de praktijk echter vrijwel nooit wordt verleend. Daarom nemen Palestijnen en hulporganisaties nauwelijks nog de moeite een vergunning aan te vragen. Elad Orian, oprichter en directeur van Comet-ME, benadrukte tegenover het AD dat de zonnepanelen al een half jaar operationeel waren en voor niemand een bedreiging vormden.
Jubbah al-Dhib telt 160 inwoners. In het verleden was het een gemeenschap van herders en boeren, maar tegenwoordig werken de mannen als dagloners in Israël. Vanwege het gebrek aan faciliteiten in het dorp verhuisde een aantal gezinnen en jongeren in de loop der tijd naar nabijgelegen steden. Om die trend te keren bundelden de vrouwen van het dorp de krachten in een comité dat zich inspande om het dorp van faciliteiten te voorzien.
Bovenaan de wensenlijst stond de aansluiting van het dorp op het elektriciteitsnet. Volgens het rapport Separate and Unequal van Human Rights Watch dienden de bewoners in 1988 een eerste aanvraag voor aansluiting op het Israëlische elektriciteitsnet aan. Die werd echter geweigerd, net als talloze aanvragen nadien. In 2009 zetten de dorpsbewoners met hulp van de VN een aantal lantaarnpalen in het dorp neer, die op zonne-energie werkten. Die moesten enkele dagen later op last van de Israëlische autoriteiten worden verwijderd. Later installeerden de bewoners enkele generatoren, die het dorp drie uur per dag stroom opleverden maar ook veel overlast gaven en duur en onveilig waren.
Met geld van het Nederlandse ministerie werd het dorp in de loop van 2016 door Comet-ME van zonnepanelen voorzien, waardoor de bewoners 24 uur per dag stroom hadden en de lokale moskee, een kinderdagverblijf en een vijftal winkeltjes en andere ondernemingen konden functioneren. De stroomvoorziening was niet alleen een bron van trots voor de bewoners, maar bovendien een basis om hun kinderen een goede toekomst te bieden, blijkt uit een beschrijving van het project.
Het is niet voor het eerst dat Israël door Nederland gefinancierde projecten saboteert, schrijft het AD. Zo namen bezettingstroepen in 2015 op de Westelijke Jordaanoever door Nederland betaalde landbouwmachines voor Palestijnse boeren in beslag. Berucht is de vernietiging door Israëlische troepen van de in aanbouw zijnde haven van Gaza in het jaar 2000, waarin Nederland 23 miljoen euro had geïnvesteerd.
In de loop der jaren zijn er talloze projecten van de EU, individuele EU-lidstaten en de VN door Israël vernietigd. In het C-gebied op de Westoever heeft die politiek een duidelijk doel: de Palestijnen het leven onmogelijk maken, waardoor zij vroeger of later het gebied verlaten. Tot op heden hebben de landen die de projecten financierden Israël nooit gedwongen de aangerichte schade te vergoeden.
Het probleem is allang niet meer de bezetting. Het probleem is het gedogen ervan.
Ramsey Nasr Schrijver / dichter / acteur