Jaap Hamburger is voorzitter van Een Ander Joods Geluid (EAJG).
17 mei 2021 Lees meer overOp zondag 16 mei hield Jaap Hamburger, voorzitter van Een Ander Joods Geluid en bestuurslid van The Rights Forum, een toespraak tijdens de Palestina-demonstratie op de Dam in Amsterdam. Zijn tekst is hieronder te lezen.
Dames en heren, ik wil hier vandaag het woord richten tot de bekende historicus Rutte, Mark Rutte, de man die ook premier van Nederland is.
Geachte demissionaire Minister-President!
Gisteren, op 15 mei, herdachten Palestijnen de historische Nakba, de ramp uit de jaren 1947-1949. De Nakba betekende toen het verlies van hun land en hun huizen, hun landerijen, hun steden en dorpen, hun bibliotheken, hun cultuur en gemeenschap, en bovenal het verlies van hun vrijheid, nu 73 jaar geleden, tijdens de oorlog die voorafging aan en voortgezet werd na het uitroepen van de staat Israël op 15 mei 1948.
De generatie van Palestijnen die dat aan den lijve heeft ervaren is nu bijna uitgestorven. Maar voor de kinderen en kleinkinderen is het heden bijna nog dramatischer dan het verleden van hun ouders en grootouders. Die konden nog hopen dat alles ten goede zou keren, de huidige generatie kan niet veel meer dan daaraan wanhopen, en daar draagt u aan bij!
Eén dag voor deze herdenking verstuurde u twee tweets waarin u schrijft dat u ‘bezorgd bent over het geweld in Israël en Gaza’.
Letterlijk tweette u: ‘Ik ben zeer bezorgd over het aanhoudende geweld in Israël en Gaza. Het is onacceptabel dat Hamas willekeurig raketten op de burgerbevolking afvuurt. Nederland steunt het recht van Israël op zelfverdediging, binnen de grenzen van het internationaal recht en proportionaliteit.’
En: ‘Nederland roept op tot wapenstilstand en dialoog. Er moet alles aan worden gedaan om burgerslachtoffers te voorkomen.’
Het is fijn dat u zo betrokken bent. Dat u dialoog voorstaat waar nu alleen wapens spreken. Alleen, uw bericht was eenzijdig en bevooroordeeld en gaf blijk van gebrek aan historische kennis, die u, als historicus, aan te rekenen is. Dat tekort aan kennis vertaalt zich in tekortschietende standpunten en dat klemt, omdat in de huidige strijd kennis van zaken en onpartijdigheid van groot belang zijn. U vertegenwoordigt als premier minderheden van beide kanten die zich bij dit conflict betrokken voelen en die in ons land, in Nederland, wonen.
De balans in uw tweets is zoek, er is slechts on-balans. Uw woorden slaan ver uit ten voordele van Israël.
U noemt het ‘onacceptabel’ dat Hamas raketten afvuurt. U spreekt niet de minste veroordeling uit over de Israëlische aanvallen op de overbevolkte en afgesloten Gazastrook. Heeft de historicus Rutte echt niets geleerd van de moorddadige Israëlische aanvallen op Gaza in 2008-2009, 2012 en 2014? Is hij die misschien vergeten?
In een soortgelijke verklaring noemt EU-voorzitter Von der Leyen Hamas niet expliciet, maar bekritiseert zij tenminste het geweld van beide zijden.
Waarom dit harde oordeel over uw tweets?
Doordat u het ‘recht van Israël op zelfverdediging’ erkent, keurt u in feite de aanvallen goed. Daarmee vervalt zelfs de schijn van onpartijdigheid. Want heeft het Palestijnse volk niet minstens zoveel recht op zelfverdediging? Het leeft onder een knellende, verstikkende, verpletterende bezetting, ook in Gaza. Moet het zich willoos en gedwee schikken in het geweld dat over haar komt? Heeft het geen recht om zich te verzetten?
De grotendeels willekeurige raketbeschietingen van Hamas op Israëlische steden zijn in uw woorden ‘onacceptabel’ als middel tot zelfverdediging tegen een gewapende aanval. Daar gaat de suggestie van uit dat gerichte aanvallen op burgerdoelen, zoals Israël die praktiseert, per definitie wel acceptabel zijn. Wat een misvatting.
Vertelt u ons liever welke middelen voor de bewoners van Gaza dan wel geoorloofd zijn. Herinnert u zich de ‘Great March of Return’, toen zij naar de versperringen liepen waarachter zij gevangen gehouden worden, en met tientallen tegelijk verminkt en doodgeschoten warden? Ziet u liever dat de bewoners van de Gazastrook de beschikking hebben over wapens die een match zijn voor die van Israël? Wenst u dat de ongeleide en niet van explosieven voorziene ‘raketten’ vervangen worden door een arsenaal dat zich kan meten met dat van Israël? Wenst u zich een luchtmacht en tanks en artillerie voor Hamas, die nauwkeurig vuur kunnen leggen op doelen in Israël, zodat het met gelijke munt kan terugbetalen? Dat is immers de uiterste consequentie van uw tweet.
Israël sluit de Palestijnen op in enclaves achter hekken, u sluit hen op in een redenering die hen tot machteloosheid veroordeelt.
U betoogt verder dat Israël zich mag verdedigen binnen de grenzen van het internationaal recht. Nu heeft Israël al meer dan 65 VN-resoluties op basis van het internationaal recht naast zich neergelegd en daarvoor nimmer sancties opgelegd gekregen. En, meneer Rutte, staat het bombarderen van dichtbevolkte gebieden met gevechtsvliegtuigen en de inzet van tanks en zware artillerie nu niet juist haaks op het internationaal recht en het humanitair oorlogsrecht?
Tot slot twittert u dat Israël zich mag verdedigen binnen de ‘grenzen van de proportionaliteit’. Vertel ons, wat is proportionaliteit in een asymmetrische oorlog? In de afgelopen dertien jaar zijn er volgens cijfers van de VN 5.590 Palestijnen omgekomen door Israëlische aanvallen, tegen 251 Israëli’s tussen 2008 en 2020. Is dat de de proportionaliteit waar u het over heeft? Of doelt u op de tienduizenden gewonden en verminkten, de miljarden aan materiële schade die de Palestijnen in Gaza te verduren hebben gekregen, en die zij niet of slechts in slakkentempo kunnen herstellen doordat Israël de daarvoor benodigde goederen en bouwmaterialen zoals cement blokkeert? Vindt u die blokkade van Gaza – toegegeven, met hulp van Egypte – van 17 jaar voor Palestijnen wellicht proportioneel tegenover het vrije verkeer van goederen en diensten met praktisch de hele wereld, waar Israël op kan bogen?
Vandaag staan Palestijnen stil bij het verleden. Hun hedendaagse realiteit is nog slechter dan die van hun grootouders. Zij leven achter muren en checkpoints, samengeperst op steeds minder grondgebied, omdat de rest door Israël in steeds hoger tempo wordt geannexeerd. Daar verschijnen illegale nederzettingen.
Hun gebied, Palestina, waarin ze ooit van de rivier naar de zee konden reizen, en omgekeerd, is opgeknipt en versplinterd. Families kunnen elkaar niet bereiken. Mensen worden uit hun huizen gezet. Gelovigen, christelijke zowel als islamitische Palestijnen, wordt frequent de toegang geweigerd tot de heilige stad Jeruzalem. En sinds bijna een week bombardeert Israël voor de zoveelste keer de overbevolkte Gazastrook waaruit niemand kan vluchten, waar geen schuilkelders zijn, waar niemand veilig is.
Geachte demissionair premier Rutte, Palestijnen herdenken 73 jaar verlies van hun land. Zij hebben recht op een toekomst.
Nederlanders woonachtig of woonachtig geweest in Palestina, met familie en vrienden aldaar, of zoals ik een Nederlander met familie in Israël, allemaal mensen die u ook vertegenwoordigt, wij maken ons zeer grote zorgen om de levens van onze dierbaren.
Alleen met onze en uw zorgen komt er geen vrede. Dat kan alleen door daden. Wij vragen daarom directe actie van de regering, binnen VN- en EU-verband.
Vóór alles moet de weerloze Palestijnse burgerbevolking in Gaza met de hoogste urgentie in bescherming genomen worden, bijvoorbeeld door internationale waarnemers te sturen. Doe alles om dat te bevorderen!
Sta de Palestijnen bij met gewonden- en traumazorg.
Schort alle samenwerking tussen Nederland en Israël met onmiddellijke ingang op, te beginnen met de militaire en veiligheidssamenwerking. Schort aankopen van defensiematerieel op.
Dring aan op onmiddellijk onafhankelijk onderzoek ter plaatse naar mogelijke oorlogsmisdaden.
Faciliteer het Internationaal Strafhof in Den Haag naar vermogen om het lopende onderzoek naar oorlogsmisdaden van Israël en Hamas in 2014 en later, te versnellen.
Verzoek de Europese Commissie om voorstellen uit te werken om het enorme bouwwerk aan handelsprivileges dat Israël al jaren geniet op te schorten.
Wees heldhaftig en vastberaden tegenover agressie en toon u barmhartig tegenover slachtoffers, in de geest van deze stad. Toon uw respect voor het monument aan de overkant, waarvan de symboliek de weg wijst van knechtschap naar herrijzenis. Dat monument is universeel. Het staat er niet alleen voor Nederlanders, het staat er dezer dagen ook voor de Palestijnen van Gaza. Dat hun Nakba tot een einde mag komen en hun herrijzenis aanstaande is. Dat wij daar getuige van mogen zijn. En de historicus Rutte niet minder.