Israël en Hamas zijn het eens geworden over een staakt-het-vuren. Dat biedt uitzicht op de beëindiging van Israëls genocide in Gaza, maar niet van de illegale bezetting, kolonisering, apartheid, en onderdrukking van de Palestijnse bevolking.
Vannacht bereikten Israël en Hamas een akkoord over een staakt-het-vuren in Gaza. De overeenkomt omvat vrijlating van de door Hamas 48 gegijzelde Israëli’s, van wie er nog 20 in leven zouden zijn; vrijlating van naar verluidt een kleine 2.000 Palestijnse gevangenen – in feite ook gegijzelden; toelating van humanitaire hulp tot Gaza door internationale organisaties; en terugtrekking van het Israëlische leger uit een deel van de Gazastrook.
De overeenkomst werd bereikt na drie dagen van indirecte onderhandelingen tussen Hamas en Israël in het Egyptische Sharm al-Sheikh. Daarbij waren onderhandelaars uit Egypte, Qatar en Turkije betrokken, sinds dinsdag uitgebreid met een Amerikaanse delegatie: Midden-Oostengezant Steve Witkoff en de schoonzoon van president Donald Trump, Jared Kushner. Ook de Palestijnse Islamitische Jihad (PIJ) zou zijn aangeschoven. Mogelijk wordt de overeenkomst vanavond al ondertekend.
Het is voor het eerst sinds maart dat weer wordt onderhandeld. Toen verbrak Israël de onder de hoede van Qatar bereikte wapenstilstand. Sindsdien gedoogden de VS en EU – de enige machtsblokken met de potentie om Israël in te tomen – de Israëlische genocide.
Een keerpunt kwam toen Israël op 9 september de Qatarese hoofdstad Doha bombardeerde om daar de onderhandelaars van Hamas te vermoorden. Dat mislukte, maar naar verluidt was die actie voor de Amerikaanse president het moment om druk op Israël te zetten.
Het staakt-het-vuren is in Gaza en Israël met vreugde ontvangen. De hoop is dat het een einde maakt aan de slachting op de Palestijnen en aan de wanhoop van veel Israëli’s over het lot van de gegijzelden. Tegelijkertijd is het slechts een eerste stap in het twintigpuntenplan dat Trump recent presenteerde. En juist dat plan is reden tot grote scepsis.
Bij dat plan werden de Palestijnen niet betrokken. Hun recht op zelfbeschikking wordt er niet in genoemd, laat staan erkend: hun toekomst wordt ingekleurd door hun bezetter en diens bondgenoten. Het plan rept bovendien met geen woord over de grondoorzaken die leidden tot de aanval van Hamas op 7 oktober 2023 en de daaropvolgende Israëlische genocide: de voortdurende Israëlische bezetting, kolonisering, apartheid en onderdrukking van de Palestijnse bevolking.
Het Trump-plan verraadt een blijvende westerse koloniale bemoeienis. Zo wordt een technocratisch bestuur voor Gaza voorzien waarin geen plaats is voor Hamas, maar wel voor bijvoorbeeld de voormalige Britse premier Tony Blair. Dit terwijl de vestiging van de staat Israël op Palestijns grondgebied in 1948 door de Britten werd geïnitieerd in de vorm van de Balfour-declaratie van 1917, en werd vormgegeven onder het Britse mandaat. Maar in plaats van afstand te houden, zijn de Britten weer aan boord.
De vrees is dat Israël een bestand in Gaza zal gebruiken om zijn bezetting en etnische zuivering van Oost-Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever verder op te voeren. En ook Gaza is niet veilig, zoals in maart bleek toen Israël het staakt-het-vuren schond zonder dat het Westen ingreep. Het nu bereikte akkoord is daarom welkom, maar biedt geen enkele garantie op gerechtigheid, laat staan vrede.
