Op 7 oktober 2023 voerden naar verluidt 1.500 of meer strijders van Hamas een verschrikkelijke terreuraanval uit op Israëlisch grondgebied. Kort daarna opende Israël een meedogenloze aanval op de Gazastrook waar 2,1 miljoen Palestijnse burgers als gevolg van de Israëlische blokkade al 16 jaar leven in een humanitaire hel. Voor meer informatie over de laatste ontwikkelingen verwijzen wij u naar de categorie Nieuws op onze website.
VN-organisatie OCHA houdt informatie bij over de aantallen slachtoffers van de oorlog. De twee onderstaande tabellen worden zo vaak mogelijk bijgewerkt. De tabellen die daaronder volgen zijn grotendeels niet actueel.
De kwestie-Israël/Palestina kent vele facetten: de militaire bezetting, die inmiddels al ruim zeventig jaar voortduurt; de illegale kolonisering van de Palestijnse gebieden door Israëli’s; de blokkade van Gaza; de achtergestelde positie van Palestijnen ten opzichte van hun Israëlische buren; en nog veel meer. Het is dan ook onmogelijk om de kwestie te reduceren tot een droge reeks getallen. Om de kwestie goed te begrijpen is een brede blik noodzakelijk.
Toch heeft het wel degelijk nut om je te verdiepen in een aantal statistieken. Zo blijkt uit data van verschillende Palestijnse, Israëlische en internationale organisaties dat er jaarlijks veel meer Palestijnen dan Israëli’s slachtoffer worden van het geweld tussen beide groepen. Daaruit valt bijvoorbeeld op te maken dat er sprake is van een onevenwichtig ‘conflict’, waarbij één kant (Israël) militair veel sterker is dan de ander (Palestina).
Uit de data valt verder op te maken dat de kolonisering van Palestijns gebied door Israël – de inbeslagname van Palestijns land ten gunste van Israëli’s – al decennia gestaag voortschrijdt. De kwestie-Israël/Palestina staat dus niet stil, maar kent almaar verschuivende grenzen. Met name de Palestijnen zijn daar de dupe van.
Op deze pagina bieden wij inzicht in deze en meer thema’s aan de hand van verschillende statistieken. Waar mogelijk bieden wij ook tips voor verdiepende nieuws- en achtergrondartikelen en andere naslagwerken. De pagina wordt ongeveer elke twee weken bijgewerkt, grotendeels op basis van de data en tweewekelijkse updates van UN OCHA.
De Israëlische militaire bezetting van de Palestijnse gebieden kost elk jaar aan veel Palestijnen het leven. Tevens vallen er aan Israëlische zijde slachtoffers als gevolg van Palestijns geweld. Met name aan Palestijnse zijde komen elk jaar ook talloze kinderen om het leven. Een groot deel van hen werd het slachtoffer van Israëlische bombardementen op Gaza, zoals in augustus 2022 en mei 2021, en van Israëlische scherpschutters tijdens demonstraties bij het grenshek van Gaza in 2018 en 2019.
LET OP: bij het samenstellen van deze statistieken baseren wij ons op cijfers van UN OCHA. De VN-organisatie heeft ervoor gekozen om de slachtoffers die in de context van het geweld tussen Israël en Hamas sinds 7 oktober 2023 zijn gevallen nog niet bij de algemene statistieken op te nemen, totdat die onafhankelijk geverifieerd kunnen worden. Die lijn houden wij in dit blokje aan, waardoor de cijfers van 2023, 2024 en 2025 met name betrekking hebben op het geweld op de Westelijke Jordaanoever en in Jeruzalem. De statistieken van vóór 2023 zijn wel van toepassing op de Westoever, Jeruzalem, Gaza en Israël. Zie UN OCHA voor meer informatie.
De Israëlische autoriteiten slopen met grote regelmaat Palestijnse gebouwen, of zetten Palestijnse individuen of families uit hun huizen. In sommige gevallen gebeurt dit als strafmaatregel tegen een Palestijn – een vorm van collectieve bestraffing, aangezien de andere bewoners van het huis ook worden getroffen. Meestal slopen de Israëlische autoriteiten de huizen echter vanwege het gebrek aan de benodigde bouwvergunningen, of op basis van de bewering dat de gebouwen ooit toebehoorden aan Joodse families. Dat het voor Palestijnen nagenoeg onmogelijk is de benodigde vergunningen te krijgen, en dat zij vaak al generaties lang in de huizen wonen, maakt voor de bezetter niet uit. Op deze manier worden hele families en zelfs gemeenschappen op de bezette Westoever en in Oost-Jeruzalem bedreigd met deportatie, zoals in Masafir Yatta en Sheikh Jarrah.
Israël bouwt al tientallen jaren illegale nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever (inclusief Oost-Jeruzalem). Nederzettingen zijn dorpen en steden enkel toegankelijk voor joodse Israëlische kolonisten, gebouwd in bezet gebied en vaak op land waar Palestijnen door het Israëlische leger zijn verjaagd. Zowel het verjagen van een burgerbevolking als het overbrengen van de eigen bevolking (door de bezetter) naar bezet gebied, houdt een oorlogsmisdaad in. Desondanks groeit de bevolking van illegale Israëlische kolonisten al jaren gestaag.
De meer dan 475.000 kolonisten vormen bijna 15 % van de totale bevolking van de Westoever. Daarnaast wonen nog eens 325.000 kolonisten in bezet Oost-Jeruzalem, wat het totale aantal kolonisten op 800.000 brengt. Voor meer informatie over de historische groei van de Israëlische kolonistenbevolking, bezoek de Jewish Virtual Library.
De afgelopen paar jaar voeren Israëlische kolonisten steeds vaker aanvallen uit op Palestijnen en hun bezittingen. Met name tijdens de olijvenoogst, een belangrijke periode en bron van inkomsten voor de Palestijnse bevolking, laait het kolonistengeweld op. Met stokken, stenen en geweren gaan zij Palestijnse boeren en hun families te lijf, regelmatig onder bescherming van het leger. Ook vernietigen kolonisten regelmatig Palestijnse olijfbomen door ze om te hakken of in brand te steken. De Israëlische kolonisten worden bijna nooit verantwoordelijk gehouden voor hun misdaden.
Voor de Palestijnse bevolking is gevangenschap een vast een onderdeel van het leven onder bezetting. Bijna elke Palestijn kent wel iemand die op een gegeven moment in een Israëlische gevangenis heeft vastgezeten. Sinds 1967 heeft 40% van de volwassen mannelijke bevolking op de Westelijke Jordaanoever en in de Gazastrook, ongeveer 800.000 mensen, tijd door gebracht in een Israëlisch detentiecentrum.
Veel Palestijnse gevangenen leven onder barre omstandigheden. Zo worden zij dikwijls in isolatie opgesloten, worden hun familiebezoeken ontzegd, en is de medische zorg ontoereikende. Daarnaast heeft een groot aantal Israëlische, Palestijnse en internationale organisaties hun zorgen geuit over het gebruik van marteling door Israël tegen Palestijnse gevangenen.
Momenteel houdt Israël ook ruim duizend Palestijnen vast in ‘administratieve detentie‘. Dat houdt in dat tegen de gevangenen geen aanklacht is ingediend en geen recht op een proces hebben. Ook hebben zij niet het recht om het ‘geheime’ bewijs tegen hen te zien, en kunnen zij in principe levenslang worden vastgehouden.
Meer weten over Palestijnse gevangenen en het Israëlisch gevangeniswezen? Lees dan deze longroad uit 2020.
Elke nacht vinden in Palestijnse steden, dorpen en vluchtelingenkampen in Oost-Jeruzalem en op de Westelijke Jordaanoever razzia’s – zogenoemde ’military search and arrest operations’ – plaats door zwaarbewapende, veelal gemaskerde Israëlische bezettingstroepen. Daarbij wordt grof geweld gebruikt, vallen talloze gewonden en frequent doden, en worden vernielingen aangericht en eigendommen ontvreemd. De operaties worden vooral ’s nachts uitgevoerd om zoveel mogelijk impact op de bezette bevolking te hebben en de aanwezigheid van bezettingstroepen zoveel mogelijk te doen voelen. De Israëlische mensenrechtenorganisatie Yesh Din publiceerde een uitgebreid rapport over de impact van de operaties.
De Palestijnse bevolking die dit overkomt is weerloos. Zelfs in de delen van de Westoever die geheel of gedeeltelijk onder Palestijnse controle staan kan Israël ongehinderd zijn gang gaan. Niemand kan de politie bellen als de bezetter met veel geweld een huis binnenvalt, een gezin terroriseert en ouders of kinderen geblinddoekt en vastgebonden met onbekende bestemming afvoert alsof zij misdadigers zijn.
In de Nederlandse media wordt vaak gesuggereerd dat de acties bedoeld zijn om verdachte Palestijnen te ‘arresteren’ – een term die de illegale praktijk een schijn van normaliteit en wettigheid moet verlenen. In werkelijkheid zijn de razzia’s bedoeld om de Palestijnse bevolking te intimideren en terroriseren, en elke vorm van verzet genadeloos de kop in te drukken. Het zijn methoden waarvan vrijwel ieder bezettingsregime zich bedient; het Israëlische is geen uitzondering.
LET OP: Sinds de uitbraak van de oorlog in Gaza heeft UN OCHA geen cijfers meer gepubliceerd over het aantal arrestatieoperaties op de Westoever. Zodra dat wel gebeurt werken wij onderstaande grafiek bij.