Michael Lynk: de wettelijke plicht van Israël / Aanpak coronavirus in de Palestijnse gebieden / Werkverkeer tussen Israël en de Westelijke Jordaanoever / Israëlische controle
Michael Lynk, VN Speciale Rapporteur voor de mensenrechten in bezet Palestijnse gebied, heeft op 19 maart Israël, de Palestijnse Autoriteit en Hamas opgeroepen te voldoen aan hun internationaalrechtelijke verplichting om het recht op gezondheid te beschermen in Gaza, op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem. Over de verantwoordelijkheid van Israël zegt Lynk dat ‘de wettelijke plicht, verankerd in artikel 56 van het Vierde Verdrag van Genève, vereist dat Israël, de bezettende macht, ervoor moet zorgen dat alle noodzakelijke preventieve middelen waarover het beschikt, worden gebruikt om “de verspreiding van besmettelijke ziekten en epidemieën te bestrijden”’. De Speciale Rapporteur geeft aan zich vooral zorgen te maken over de potentiële uitbraak van COVID-19 in Gaza, waar de gezondheidszorg al onder enorme druk staat, een chronisch gebrek aan medicijnen heerst en de watervoorraad bijna in zijn geheel vervuild is. In de strijd tegen het coronavirus moeten alle autoriteiten bovendien maatregelen nemen tegen ‘elk bewijs van racisme, vreemdelingenhaat en onverdraagzaamheid’.
De Palestijnse Autoriteit heeft de stad Bethlehem onder lockdown geplaatst en is begonnen met het uitgebreid afnemen van testen, nadat tenminste 37 bewoners van de stad op de Westelijke Jordaanoever positief werden getest op het virus. Hoewel de VN-coördinator voor humanitaire hulp in de bezette Palestijnse gebieden de inzet van de Palestijnen om verspreiding van het virus te beperken heeft geprezen, heeft de uitbraak de kwetsbaarheid van de Palestijnse Autoriteit blootgelegd. Op de Westelijke Jordaanoever is er zo’n groot gebrek aan ziekenhuisbedden en medisch materiaal om patiënten te testen en in quarantaine te kunnen behandelen, dat patiënten worden behandeld in lokale hotels.
Hoewel het coronavirus Gaza nog niet heeft bereikt, worden ook in de Kustenclave maatregelen getroffen om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Hamas heeft faciliteiten opgezet voor medisch onderzoek en isolatie van degenen die via de grensovergangen Rafah en Erez de Gazastrook binnenkomen. Deze fotoserie laat zien hoe een Palestijnse vluchteling de straten van het Al-Shati vluchtelingenkamp in Gaza desinfecteert. Palestijnse gezondheidsfunctionarissen hebben hun bezorgdheid geuit dat zodra het coronavirus Gaza bereikt, lokale ziekenhuizen het grote aantal besmette patiënten niet aankunnen.
Alleen Palestijnen die ‘essentiële’ sectoren werken mogen Israël nog betreden, zo maakte minister van Defensie Naftali Bennett dinsdagochtend bekend. Het gaat daarbij om beroepen in de agrarische sector, de gezondheidszorg en de bouw. Palestijnen die gebruik maken van de regeling en hun werk in Israël blijven voortzetten mogen het land echter niet meer verlaten om terug te keren naar hun huis of familie op de Westelijke Jordaanoever. Het wordt verwacht dat de Palestijnen één tot twee maanden in Israël moeten blijven. Accommodatie wordt verzorgd door de Israëlische werkgevers.
Nadat de Israëlische regering dinsdag een noodmaatregel goedgekeurd die de veiligheidsdienst in staat stelde mobiele telefoondata van mogelijke en bevestigde COVID-19 patiënten te volgen, heeft het Israëlische hooggerechtshof op donderdag reikwijdte van de maatregel iets ingeperkt. Het doel van de maatregel is om mensen die in aanraking zijn gekomen met patiënten te kunnen waarschuwen via sms-berichten. Het hooggerechtshof heeft nu besloten dat surveillance door de veiligheidsdienst en politie toegestaan is, mits er toezicht wordt gehouden door een parlementaire commissie. De Israëlische krant Haaretz publiceerde woensdag een artikel waarin de werking van de noodmaatregel en de samenwerking tussen het Ministerie van Volksgezondheid, de veiligheidsdienst en de politie worden uitgelegd.
