In een televisieserie over het werk van de politie van Jeruzalem doen de dienders een spectaculaire wapenvondst in de kelder van een Palestijn. Wat er niet bij wordt gezegd is dat ze de wapens er zelf hebben verstopt. De Palestijn wordt nu door zijn omgeving beschouwd als crimineel en collaborateur.
Op een kwade dag in november 2018 wordt Samir Slayman ‘s nachts om half vier wakker van geroezemoes voor zijn deur. Zijn appartement in bezet Oost-Jeruzalem blijkt omsingeld door een groot aantal Israëlische politiemensen, die zich met een voorhamer toegang tot het pand verschaffen. De woning wordt met behulp van honden doorzocht en overhoop gehaald. Na twee uur is de klus geklaard: niets verdachts gevonden.
Alvorens te vertrekken onderzoeken de dienders nog de kelder, die via een deur aan de buitenzijde van het pand toegankelijk is. Ook daar wordt niets gevonden. Slayman krijgt een document waarin de politie dat bevestigt. Voor een antwoord op zijn vraag waarom en waarvan de agenten hem verdachten, en waarom de hele operatie werd gefilmd, wordt hij naar het politiebureau verwezen.
Slayman maakt zich ook zorgen om zijn zoon Salih, die vijf jaar eerder, op elfjarige leeftijd, door de politie werd neergeschoten en sindsdien blind is. Het nachtelijk bezoek deed de jongen geen goed. Maar de volgende dag is er op het bureau niemand die hem tekst en uitleg kan geven. Er is ‘geen informatie’ over de zaak.
Maanden later vertellen buren Slayman dat ze hem op de Israëlische televisie hebben gezien, schrijft de krant Haaretz (€). Hij was te zien in een aflevering van de serie Jerusalem District, waarin het werk van de politie van Jeruzalem wordt belicht. Weliswaar was zijn gezicht geblurd, maar hij was gemakkelijk herkenbaar aan zijn stem. Ook zijn woning was pontificaal in beeld.
In de bewuste aflevering heeft de politie informatie ontvangen over verborgen wapens in de wijk Al-’Issawiya in bezet Oost-Jeruzalem. Bij nacht en ontij trekt het corps op naar de verdachte woning – het appartement van Slayman. De beelden van de doorzoeking worden afgewisseld met later ingemonteerd commentaar van de leider van de operatie.
Hij vertelt dat de verdachte zich aanvankelijk kalm gedroeg, maar nerveus werd toen de politiemensen het huis verlieten. Hun oog viel op de kelderdeur. De ruimte daarachter ‘leek op een opslagplaats’, maar naarmate ze er dieper in doordrongen ‘leek het op een smalle tunnel, die deed denken aan de tunnels in Gaza’.
Terwijl de agenten met behulp van zaklantaarns de donkere ‘tunnel’ volgen (waar gewoon elektrisch licht is, aldus Slayman), ontdekt een van de honden een gat in de muur. Een agent maakt het met zijn voet wat groter en bingo: in een nis zijn gloednieuwe M16-geweren verstopt.
De uitgelaten politiemensen feliciteren elkaar met de spectaculaire vondst en verlaten met de wapens de kelder en de wijk. ‘Goed werk, mannen’, complimenteert de officier zijn manschappen via de radio. Vreemd genoeg wordt Slayman niet gearresteerd.
Slayman weet niet wat hij hoort. Hij, op tv? Een wapenvondst in zijn kelder? Ja, het was hem opgevallen dat een van de politiemannen met M16’s de kelder in ging, vertelt hij Haaretz. Maar wie denkt nou aan zoiets? ‘Denk je nou heus dat als ik hier wapens ter waarde van 100 duizend shekel [26 duizend euro] had, ik ze in dat vochtige gat zou stoppen?’
Op de aftiteling staat te lezen dat de uitzending beelden bevat die ‘illustratief zijn’ voor wat de politie in werkelijkheid meemaakt. Gegarandeerd wordt dat gefilmde personen en panden onherkenbaar zijn gemaakt, zoals wettelijk voorgeschreven. In het geval van Slayman zijn de makers daar niet in geslaagd.
En dat heeft kwalijke gevolgen voor hem. Buurtbewoners verdenken hem ervan een crimineel te zijn die illegale wapens gebruikt of verhandeld. En omdat hij niet is gearresteerd of bestraft kan het niet anders of hij collaboreert met de bezetter. De uitzending is door 640 duizend mensen bekeken.
Eerder deze week drong mensenrechtenadvocaat Eitay Mack namens Slayman bij de politie aan op onderzoek naar de gang van zaken. In zijn klacht spreekt hij van ‘een racistische propagandashow die geen pas geeft in een democratisch land’. Om zichzelf als dappere dienders in het zonnetje te zetten ‘presenteerden de politiemensen mijn cliënt en alle inwoners van Al-’Issawiya als een veiligheidsrisico, tegelijkertijd inbreuk makend op hun privacy en hen belasterend’, schrijft Mack.
Een reality-serie over ordehandhavers van een bezettingsmacht is hoe dan ook geen format dat getuigt van goede smaak. Dinsdag maakte de politie bekend de zaak in onderzoek te hebben en excuses te maken aan de benadeelden.
Maar om het verhaal nog gekker te maken verklaarde ze ook dat ze écht informatie had ontvangen over een wapenopslagplaats in huize-Slayman. Toen die niet werd gevonden stelde een productiemedewerker van de omroep voor de ontdekking dan maar in scène te zetten. Dat vond de commandant – there’s no business like showbusiness – een knalgoed idee.
