Jonge Israëli’s zijn rechtser, religieuzer en pessimistischer over de toekomst dan in 2010. Zij wantrouwen hun instituties en beschouwen de breuklijn tussen joden en Palestijnen als grootste maatschappelijke dreiging.
Dat blijkt uit onderzoek.
Tweederde van jonge Israëli’s beschouwt zichzelf als rechts, tegenover 16 procent als links. Dat is een van de uitkomsten van een onderzoek waarover vrijdag door Israëlische media werd bericht. Het onderzoek, uitgevoerd door het Macro Center for Political Economics en de Friedrich Ebert Foundation onder de leeftijdsgroepen 15-18 (jeugd) en 21-24 (jong-volwassenen), is het vierde in zijn soort sinds 1998. Het voorlaatste stamt uit 2010. Tezamen bieden ze een goede graadmeter voor ontwikkelingen en trends in het jonge segment van de Israëlische samenleving.
Daartoe behoort een opvallende toename van religiositeit. Beschouwde de helft van de onderzochte groepen zich In 1998 nog als seculier, in 2017 is dat aandeel teruggelopen tot veertig procent. Daar staat een grotere religiositeit tegenover. Zo rekende in 1998 slechts negen procent zich tot het ultra-orthodoxe jodendom; in 2017 is dat toegenomen tot 15 procent.
Naast de verrechtsing en de toename van religiositeit staat een afname van vertrouwen in de Israëlische instituties. Beide onderzochte groepen vertonen een sterk afgenomen geloof en vertrouwen in de Israëlische politie, rechtbanken en volksvertegenwoordiging (Knesset). Zelfs het leger, traditioneel de populairste institutie, deelt in de trend. Van de jongste onderzochte groep beschouwt bijna driekwart niet veiligheid, maar de hoge kosten voor levensonderhoud als meest urgente thema waarmee de regering zich zou moeten bezighouden.
Het onderzoek wijst uit dat jonge seculiere joden de toekomst somberder zijn gaan inzien. In 2010 geloofde nog 85 procent van hen in een beloftevolle toekomst voor zichzelf en de staat Israël, in 2017 nog slechts 56 procent. Onder de Palestijnse inwoners van Israël – goed voor ruim twintig procent van de bevolking – ligt dat percentage op 74.
Gevraagd naar de breuklijn die potentieel de grootste maatschappelijke dreiging vormt – opties: links/rechts, arm/rijk, seculier/religieus, ashkenazim/sefardim en Palestijns/joods – valt de keuze op de laatste categorie. Samenleven met de oorsponkelijke bevolking blijft een – zelfs toenemend – probleem. Zo wees een in 2016 gehouden onderzoek uit dat 48 procent van Israëls middelbare scholieren vond dat de Palestijnen in Israël geen stemrecht zouden mogen hebben en niet in het Israëlische parlement vertegenwoordigd zouden mogen zijn. Een onderzoek uit 2012 leerde al dat eenderde van alle joodse Israëli’s vond dat Palestijnen geen stemrecht toekomt, terwijl tweederde van hen meende dat de Palestijnse bevolking van de Westelijke Jordaanoever geen stemrecht dient te krijgen, mocht Israël het gebied annexeren.
Het probleem is allang niet meer de bezetting. Het probleem is het gedogen ervan.
Ramsey Nasr
Schrijver / dichter / acteur