Met onder andere: internationale reacties op sloop Khirbet Humsah, België vraagt Israël om compensatie voor gesloopte projecten, en Maher al-Akhras wordt vrijgelaten en beëindigt hongerstaking.
De afgelopen week is de sloop van de Palestijnse bedoeïenengemeenschap Khirbet Humsah op grote schaal veroordeeld. Het dorp werd op 3 november volledig verwoest door Israëlische autoriteiten. Elf bedoeïenenfamilies verloren daardoor te midden van de COVID-19-pandemie hun onderdak en andere bezittingen. 74 Palestijnen (waaronder 41 minderjarigen) raakten hierdoor dakloos. De sloop van Kirbet Humsah is daarmee de grootste gedwongen bevolkingsverplaatsing van de afgelopen tien jaar in het C-gebied van de Westelijke Jordaanoever.
Peter Stano, de woordvoerder van de European External Action Service (EEAS), de organisatie die fungeert als de buitenlanddienst van de EU, schrijft in een verklaring dat de sloop van Khirbet Humsah ‘eens te meer de betreurenswaardige trend van inbeslagname en sloop sinds het begin van het jaar bevestigt.’ In de verklaring benadrukt Stano de noodzaak om kinderen en hun recht op onderwijs te beschermen, en wijst hij op de 52 Palestijnse scholen die dreigen gesloopt te worden. Bovendien, schrijft Stano, vormt de sloop van Palestijnse gemeenschappen een belemmering voor de tweestatenoplossing.
Op 5 november hebben vertegenwoordigers van de EU, Oostenrijk, België, Denemarken, Finland, Frankrijk, Duitsland, Griekenland, Ierland, Italië, Malta, Nederland, Polen, Zweden en het Verenigd Koninkrijk de bedoeïenengemeenschap bezocht. Sven Kühn von Burgsdorff, de aanwezige Europese vertegenwoordiger, sprak van een schending van Israëls verplichtingen als bezettende mogendheid. Hij voegde daaraan toe dat de EU herhaaldelijk heeft opgeroepen tot restitutie of compensatie voor door Israël gesloopte of geconfisqueerde projecten die door de EU waren gefinancierd.
Vanuit de Verenigde Naties (VN) werd er ook kritiek geuit op de sloop van Khirbet Humsah en het Israëlische sloopbeleid. De interim Humanitaire Coördinator voor de Palestijnse gebieden, Yvonne Helle, zei dat er dit jaar al 689 Palestijnse gebouwen zijn gesloopt op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem en dat daardoor 869 Palestijnen dakloos zijn geraakt – het hoogste aantal sinds 2016. Het Israëlische sloopbeleid, verklaarde Helle, ‘is een belangrijk middel om een omgeving te creëren die ontworpen is om Palestijnen te dwingen hun huizen te verlaten.’
Ook in de Arabische wereld werd de sloop van Khirbet Humsah veroordeeld. Het ministerie van Buitenlandse Zaken van Qatar zei in een verklaring dat de sloop ‘een illegale daad is die als doel heeft Palestijnen te verdrijven en hun land te vernietigen.’ Het ministerie riep de internationale gemeenschap op snel te handelen om de Palestijnse bevolking te beschermen en de bezetting verantwoordelijk te houden voor de ernstige schendingen van het internationaal recht. Het Jordaanse ministerie van Buitenlandse Zaken had ook scherpe kritiek op de sloop en riep de internationale gemeenschap op om Israël onder druk te zetten om zijn illegale agressie te beëindigen. De Jordaanse koningin Noor liet zich ook uit over de sloop van Khirbet Humsah. In een tweet sprak de koningin van een ‘walgelijke en onmenselijke schending van het internationaal recht.’
Het Palestijnse ministerie van Buitenlandse Zaken veroordeelde Israëls sloopwerkzaamheden als daden van etnische zuivering en misdaden die ertoe dienen het koloniale project uit te breiden. Het ministerie drong er bij het Internationaal Strafhof op aan om een onderzoek tegen Israël in te stellen en het verantwoordelijk te houden voor zijn misdaden.
Het aanstaande vertrek van Donald Trump uit het Witte Huis is goed nieuws voor iedereen die Israëli’s en Palestijnen een warm hart toedraagt, en bovenal voor de Palestijnen, die de afgelopen vier jaar op alle mogelijke manieren door Trump zijn gebruuskeerd en gemarginaliseerd. Palestijnse leiders beschreven de overwinning van Joe Biden in de presidentsverkiezingen in termen van een ‘verlossing’.
Tegelijkertijd realiseren zij zich dat er geen reden is voor hoge verwachtingen. Veel wijst erop dat Biden goeddeels zal terugkeren naar het Amerikaanse beleid in het tijdperk-Obama (2008-2016), waarin Biden vicepresident was. Dat werd gekenmerkt door steun aan een status quo die sterk ten nadele van de Palestijnen was.
Naar aanleiding van Bidens overwinning schreven wij een artikel over de Israël/Palestina-politiek van de Verenigde Staten onder president Obama, en over wat er te verwachten valt wanneer Joe Biden en Kamala Harris op 20 januari aantreden. Dat artikel is hier te lezen.
In een verklaring van het Belgische ministerie van Buitenlandse Zaken, waarin onder andere de sloop van Khirbet Humsah werd veroordeeld, heeft België om compensatie of restitutie gevraagd voor vier door Israël gesloopte huizen in al-Rakeez, ten zuiden van Hebron. De huizen, die in de verklaring worden omschreven als ‘essentiële infrastructuur’, waren met Belgische financiële steun gebouwd. De bouw van de huizen was onderdeel van een humanitair programma van het West Bank Protection Consortium, een samenwerkingsverband van het Europees Agentschap voor Humanitaire Hulp (DG ECHO), negen EU Lidstaten en vijf internationale non-gouvernementele organisaties. In de verklaring riep het ministerie Israël bovendien op de geplande sloop van scholen in Ras al-Tin, Jinba en Khirbet al-Fikheit niet uit te voeren.
Op 2 november maakte de Israëlische gevangenisdienst bekend dat elf Palestijnen in de Gilboa gevangenis positief waren getest op COVID-19. Dat aantal is inmiddels opgelopen tot tenminste 87. Adalah, een mensenrechtenorganisatie en juridisch centrum voor de rechten van Arabische minderheden in Israël, heeft op 5 november in reactie op het nieuws een brief gestuurd naar de Israëlische gevangenisdienst waarin de organisatie eist dat er stappen worden genomen om de verspreiding van het virus een halt toe te roepen en om Palestijnse gevangenen te beschermen.
Maher al-Akhras heeft op 6 november na 103 dagen zijn hongerstaking beëindigd en zal op 26 november worden vrijgelaten. Al-Akhras, 49, uit de stad Jenin op de Westelijke Jordaanoever, begon zijn hongerstaking nadat hij in juli werd gearresteerd en sindsdien zonder proces in ‘administratieve detentie’ werd vastgehouden. Dit draconische beleid stelt de Israëlische autoriteiten in staat om gevangenen langer dan een jaar zonder aanklacht of proces vast te houden. Volgens Addameer, een mensenrechtenorganisatie die zich inzet voor Palestijnse gevangenen, zitten er nu zo’n 370 Palestijnen vast in administratieve detentie. Al-Akhras, ernstig verzwakt als gevolg van zijn hongerstaking, wordt tot zijn vrijlating behandeld in het Kaplan ziekenhuis.
Een Palestijnse man is op 4 november bij het Huwara checkpoint in Nablus doodgeschoten door Israëlische militairen. Bilal Rawajbeh, 29 jaar oud, zou volgens een woordvoerder van het Israëlische leger met een pistool hebben geschoten op Israëlische soldaten. Op een video die door een omstander werd gemaakt van het incident is dat niet te zien. Rawajbeh werkte voor de veiligheidsdienst van de Palestijnse Autoriteit en was waarschijnlijk onderweg naar huis. In een verklaring zei de Palestijnse Rode Halve Maan dat het Israëlische leger hulpdiensten verhinderde om eerste hulp te verlenen aan Rawajbeh nadat hij was neergeschoten, en dat zijn lichaam in Israëlische hechtenis is en niet onmiddellijk kon worden teruggehaald. De Palestijnse Autoriteit veroordeelde de ‘wrede executie’ van Rawabjeh en riep het Internationaal Strafhof op om een onderzoek in te stellen naar het incident.
Voor het eerst heeft een Palestijnse burger een rechtszaak aangespannen bij een Palestijnse rechtbank tegen een Israëlische kolonist. De Palestijnse man sleept de kolonist naar de rechter voor het aanrichten van schade aan zijn huis in Burin, in het noorden van de Westelijke Jordaanoever. De man eist compensatie voor de materiële en morele schade die de kolonist heeft aangericht.
De Palestijnse minister van Justitie Mohammed Al-Shalaldeh merkte op dat deze rechtszaak de eerste is die tegen een Israëlische kolonist wordt aangespannen bij een plaatselijke rechtbank. Sinds de oprichting van de Palestijnse Autoriteit in 1994 was dit nog niet gebeurd. De Palestijnse regering gaf onlangs aan van plan te zijn om Israëlische kolonisten voor hun misdaden in Palestijnse rechtbanken te vervolgen, ook als zij naast de Israëlische andere nationaliteiten bezitten. De regering besloot bovendien dat dit ook opgaat voor buitenlandse bedrijven die in strijd met het internationaal recht in de illegale Israëlische nederzettingen opereren.
Saeb Erekat, de Secretaris-Generaal van de PLO en een van de belangrijkste Palestijnse onderhandelaars, is op 65-jarige leeftijd aan de gevolgen van COVID-19 overleden. Dat maakte het Hadassah ziekenhuis, waar Erekat werd behandeld, en de Fatah-partij op 10 november bekend.
In de Palestijnse gebieden zijn drie dagen van rouw aangekondigd. De Palestijnse president Mahmoud Abbas zei in een verklaring naar aanleiding van het overlijden van Erekat: ‘De Palestijnse natie heeft een man verloren die in de voorhoede stond van de strijd voor rechten voor het Palestijnse volk, die in elke lokale en internationale arena vocht en die de naam Palestina naar elke mogelijk podium in de wereld heeft gebracht.’
