De Israëlische regering laat Europese en Amerikaanse burgers en organisaties door Amerikaanse advocaten juridisch bestrijden – en mogelijk vervolgen – vanwege hun steun aan de BDS-beweging. De geheime operatie kwam gisteren aan het licht.
Israël heeft in het geheim een Amerikaans advocatenkantoor ingehuurd om de BDS-beweging te bestrijden. Dat maakte de Israëlische krant Haaretz gisteren bekend. Met de geheimhouding moest vermoedelijk voorkomen worden dat bekend werd dat Israël burgers en organisaties in bevriende staten juridisch laat vervolgen vanwege hun persoonlijke opvattingen.
Israël voert sinds enkele jaren een zelf-geproclameerde ‘oorlog’ tegen de internationale BDS-beweging. Die beweging, in 2005 opgericht door 170 Palestijnse maatschappelijke organisaties, roept de internationale gemeenschap op om Israël door middel van boycots, desinvesteringen en sancties (BDS) te dwingen tot respect voor de rechten van de Palestijnen. De stormachtige groei en successen van de BDS-beweging waren voor Israël geen aanleiding de in het internationaal recht verankerde eisen van de beweging tot zich te nemen, maar brachten het land ertoe haar de oorlog te verklaren.
Veel van Israëls ‘oorlogsactiviteiten’ zijn bekend. Zo werden grote bedragen overgemaakt aan Israëlische ambassades en ‘joodse organisaties’ om zich in bevriende landen bezig te houden met het ‘uitschakelen’ van politici en anderen die opkomen voor de rechten van de Palestijnen. In januari van dit jaar toonde nieuwsorganisatie Al-Jazeera in de vierdelige serie The Lobby hoe Israël daarbij te werk gaat, en welke rol de Israëlische ambassades daarin spelen.
Naar nu blijkt heeft Israël ook andere middelen ingezet om burgers en organisaties in bevriende landen te bestrijden. De nieuwe informatie kwam aan het licht dankzij de Israëlische advocaat Eitay Mack, die met een beroep op de vrijheid van informatie een aantal zwaar gecensureerde documenten van het ministerie van Justitie in handen kreeg. Uit de documenten blijkt dat Israël begin 2016 internationale advocatenkantoren heeft benaderd met de volgende opdracht:
Preparing documents and legal opinions, handling legal proceedings (suits or representation), to the extent needed battling the BDS phenomenon, in particular concerning calls and initiatives to impose boycotts and sanctions against Israeli companies and businesses, as well as against foreign companies that have business operations in Israel.
De gedetailleerde werkzaamheden die Israël van de kantoren verwacht zijn in de vrijgegeven documenten onleesbaar gemaakt. In een toelichting stelt het ministerie dat openbaarmaking daarvan zou leiden tot ‘beschadiging van Israëls buitenlandse betrekkingen’ en ‘aantasting van het vermogen van advocatenkantoren om de gevraagde diensten te verlenen’. Om die reden werd ook de aanbestedingsprocedure geheim gehouden.
De documenten tonen aan dat de Israëlische regering in maart 2016 het in Chicago gevestigde kantoor Sidley Austin heeft ingehuurd en dat met de opdracht tot dusver 925 duizend euro gemoeid is. In strijd met de regels werden geen andere kantoren benaderd om een competitief bod uit te brengen. De geheimhouding lijkt erop te wijzen dat Israël via een buitenlands kantoor tracht burgers en organisaties in de VS en Europa juridisch te laten vervolgen vanwege steun aan de BDS-beweging.
Advocaat Mack wijst op de analogie tussen het handelen van het Israëlische regime en dat van het Zuid-Afrikaanse apartheidsbewind, dat destijds een geheime campagne voerde om anti-apartheidsactivisten te besmeuren en vervolgen. Toen die campagne aan het licht kwam leidde dat tot internationale rechtszaken en het aftreden van de Zuid-Afrikaanse premier. Mack zegt te hopen dat de Israëlische regering afziet van het overschrijden van dergelijke ‘criminal lines’.
Het Israëlische handelen roept de vraag op of Israël via het Amerikaanse kantoor ook Nederlandse burgers en organisaties op de korrel heeft. In januari werd de Tweede Kamer opgeroepen te onderzoeken of de Israëlische ambassade in Den Haag zich bezighoudt met ondermijnende activiteiten zoals die door Al-Jazeera in het Verenigd Koninkrijk aan het licht zijn gebracht. Ondanks de zwaarwichtige aanleiding heeft de Tweede Kamer dat echter nagelaten.
Bekend is dat Israëlische organisaties als het omstreden NGO Monitor toegang hebben tot het Nederlandse parlement en daar campagne voeren tegen onder meer de Nederlandse BDS-beweging. Ook worden vanuit de Nederlandse Israël-lobby regelmatig campagnes gevoerd om personen en organisaties te besmeuren. Het meest recente voorbeeld hiervan is de campagne die deze week door Likoed Nederland werd gestart met als doel de nieuwe minister Sigrid Kaag in diskrediet te brengen. Die campagne werd in NRC Handelsblad gefileerd.
Het probleem is allang niet meer de bezetting. Het probleem is het gedogen ervan.
Ramsey Nasr Schrijver / dichter / acteur