Aan het eind van een weekend vol geweld, waarin al zeven Palestijnen het leven verloren, schoten Israëlische militairen zondagavond drie Palestijnse kinderen dood. Volgens het leger wilden de drie het grenshek saboteren en een aanval uitvoeren. De PLO spreekt van een oorlogsmisdaad.
Het Israëlische leger maakte zondagavond bekend dat het met een luchtaanval drie personen had gedood die het zogenoemde ‘grenshek’ probeerden te saboteren. Zij waren ‘schijnbaar bezig een explosief aan het hek te bevestigen’, met de bedoeling een aanval te plegen op Israëlische legervoertuigen die aan de andere zijde langsreden.
Na de mededeling namen medewerkers van de Rode Halve Maan in Gaza poolshoogte op de locatie. Daar vonden zij de verminkte lichamen van de drie jongens, tweehonderd meter van het hek. Het ministerie van Gezondheid in Gaza maakte de namen van de drie bekend: Abd al-Hamid Abu Thahir (13), Muhammad Ibrahim Satari (13) en Khalid Abu Sa’id (14).
De moeder van de eerstgenoemde jongen verklaarde vandaag dat haar 13-jarige zoon niets te maken had met het Palestijnse verzet, laat staan met het plegen van aanslagen. Hanan Ashrawi van de Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO) omschreef het doden van de jongens als ‘een duidelijke oorlogsmisdaad’.
De dood van de jongens vormde een macaber sluitstuk van een weekend waarin het leger nog zeven Palestijnen doodde. In Gaza kostten de wekelijkse demonstraties in het kader van de Grote Mars van Terugkeer vrijdag vier mannen in de leeftijd van 19 tot 27 jaar het leven. Zij werden door Israëlische scherpschutters doodgeschoten. Een vijfde, 23-jarige man stierf zaterdag aan zijn vrijdag opgelopen verwondingen. Zondag bezweek een zesde slachtoffer, 37 jaar oud.
Volgens het ministerie van Gezondheid vielen er vrijdag 232 gewonden, van wie er 180 door scherpe munitie werden getroffen. Onder de gewonden zijn acht medisch hulpverleners, acht vrouwen en 51 minderjarigen. Aan de demonstraties namen circa 16 duizend mensen deel.
Diezelfde vrijdag werd op de bezette Westelijke Jordaanoever een 33-jarige Palestijnse man door Israëlische militairen gedood. Hij nam in het dorp Mazra’a al-Gharbiyya deel aan een demonstratie tegen de illegale Israëlische ‘nederzettingen’ en de zogenoemde ‘Afscheidingsmuur’. Israëlische militairen trokken het dorp binnen en maakten met grof geweld een eind aan de demonstratie. Zeven demonstranten en een journalist werden met schotwonden van scherpe munitie in ziekenhuizen opgenomen.
In reactie op het Israëlische geweld bij het ‘grenshek’ schoot de organisatie Islamitische Jihad vrijdagnacht vanuit Gaza zo’n 35 ‘raketten’ op Israël af – een aanduiding voor wat blijkens een door de organisatie op internet geplaatst filmpje vooral mortiergranaten waren. Een tiental ervan werd onderschept door het verdedigingssysteem Iron Dome. Israël stelt dat Islamitische Jihad is geïnstrueerd door Iran, en bombardeerde diezelfde nacht circa negentig als ‘Hamas-doelen’ aangeduide plaatsen in de Gazastrook en acht ‘Islamitische Jihad-doelen’. Bij de aanvallen waren volgens Israël tientallen vliegtuigen betrokken. Bij geen van de beschietingen vielen voor zover bekend doden of gewonden.
Islamitische Jihad maakte zaterdag bekend een staakt-het-vuren te hebben bereikt met Israël. Dat zou het gevolg zijn van bemiddeling van Egypte, dat zich al maanden inzet om verdere escalatie te voorkomen. ‘Wij houden ons aan het staakt-het-vuren als de bezetter dat ook doet’, liet Islamitische Jihad weten. Na de dood van de drie tieners verklaarde de organisatie het bestand voor beëindigd en beloofde het die ‘op proportionele wijze’ te zullen vergelden.
De Egyptenaren proberen koortsachtig een bestand tussen Hamas – de feitelijke machthebber in Gaza – en Israël tot stand te brengen. Eind vorige week meldden diverse media dat een overeenkomst nabij leek. Hamas zou ervoor zorgen dat er geen pogingen meer werden ondernomen het ‘grenshek’ te saboteren en er geen vliegers en ballonnen met brandbaar materiaal meer richting Israël zouden worden gestuurd. Israël zou de inperking van de visserijzone voor de kust van Gaza tot drie zeemijl, die als strafmaatregel was ingevoerd, terugdraaien en de levering van door Qatar gefinancierde brandstof aan Gaza herstellen. Die leveranties kwamen afgelopen week met horten en stoten weer op gang, nadat Israël ze eerder deze maand had stilgelegd. Gezien het geweld van dit weekeinde mag worden geconcludeerd dat van een bestand geen sprake is.
Israël blijft intussen de bevolking van Gaza de duimschroeven aandraaien. Zo krijgen inwoners die dringend medische verzorging nodig hebben in een ziekenhuis in Oost-Jeruzalem of op de Westoever daarvoor nog altijd maar mondjesmaat toestemming. Tot voor kort werd inwoners met een familielid dat lid was van Hamas structureel toestemming geweigerd. In augustus maakte het Israëlische Hooggerechtshof een eind aan dat verbod. Sindsdien hebben de Gazanen met een ander obstakel te maken, schrijft Haaretz (€): hebben zij een familielid dat zonder Israëlische toestemming op de Westoever verblijft, dan kunnen zij medische hulp buiten Gaza vergeten.
Gazanen die om medische of andere redenen toestemming van Israël hebben gekregen om Oost-Jeruzalem of de Westoever te bezoeken, doorgaans voor slechts één dag, keren soms niet terug. Zij verkiezen een leven op de Westoever boven terugkeer naar de humanitaire ellende in de ‘openluchtgevangenis’ Gaza. Hoewel Gaza en de Westoever internationaal als een territoriale eenheid gelden, beschouwt Israël de achterblijvers als ‘illegalen’. Op papier verleent Israël inwoners van Gaza in uitzonderlijke gevallen toestemming om zich op de Westoever te vestigen, maar in de praktijk is die nog nooit verleend, schrijft Haaretz.
Daarnaast wordt Hamas onder druk gezet door een verbod op familiebezoek aan Hamasleden die in Israëlische gevangenissen zitten. In het Israëlische parlement ligt een wetsvoorstel op tafel dat de door veiligheidsminister Gilad Erdan eerder ingevoerde maatregel juridisch moet schragen. Israël wil Hamas hiermee dwingen de lichamen van twee militairen die in 2014 in Gaza werden gedood af te staan, en daarnaast de terugkeer bewerkstelligen van twee geestelijk gehandicapte Israëli’s die in 2014 en 2015 uit eigen beweging naar Gaza vertrokken. Aangenomen wordt dat Hamas de lichamen van de militairen beschouwt als wisselgeld voor de vrijlating van Palestijnse gevangenen.
De afgelopen weken voerde Israël meermalen bombardementen op de Gazastrook uit. Afgelopen woensdag bombardeerde het acht ‘Hamas-doelen’ nadat een raket uit Gaza in Israël in open terrein was neergekomen. Een week eerder werden al twintig doelen gebombardeerd nadat een raket uit Gaza een huis in het Israëlische Be’er Sheva trof en grotendeels verwoestte, en een tweede raket voor de Israëlische kust in zee belandde. Hamas en Islamitische Jihad ontkenden betrokkenheid, en later bleek dat een blikseminslag de lancering van de twee projectielen had veroorzaakt. Bij de Israëlische bombardementen kwam een 25-jarige Palestijn om het leven.
Afgelopen dinsdag schoten Israëlische militairen een 17-jarige Palestijn dood, die in Gaza deelnam aan een demonstratie van tweehonderd personen bij het ‘grenshek’. Een dag eerder werd in Al-Khalil (Hebron) op de Westoever een 42-jarige Palestijn doodgeschoten. Hij zou, gewapend met een mes, hebben geprobeerd een Israëlische militair aan te vallen. Afgelopen woensdag verloor een 21-jarige Palestijn het leven toen Israëlische militairen voor dag en dauw het dorp Tammun op de Westoever binnenvielen. Jonge dorpsbewoners bekogelden de militairen met stenen, die daarop het vuur openden. Het slachtoffer werd door drie kogels getroffen.
In 2018 kwamen tot dusver 281 Palestijnen door Israëlisch geweld om het leven; 29 op de Westoever en 252 in Gaza, van wie er 214 werden gedood tijdens de Grote Mars van Terugkeer-demonstraties. Die demonstraties begonnen 212 dagen geleden.
