Palestijnen willen zelfbeschikking, geen nieuw dictaat van buitenaf

Voor het plan dat Trump de Palestijnen heeft opgelegd is nauwelijks draagvlak onder Palestijnen. Niet gek, omdat Palestijnen zelf niet aan tafel zaten bij het opstellen. Een nieuwe peiling laat zien wat Palestijnen wél willen: zelfbeschikking en een einde aan de bezetting.

Palestijnse demonstranten eisen de vrijlating van Marwan Barghouti, de leider van Fatahpartij die al meer dan twintig jaar in Israëlische gevangenschap zit. Nablus, Westelijke Jordaanoever, Palestina, 20 augustus 2025. © ZUMA Press Inc via Alamy

Wat willen de Palestijnen zelf? Het is een vraag die zelden serieus wordt gesteld. Een vraag die ook niet gesteld lijkt te zijn toen het twintig-puntenplan van de Amerikaanse president Donald Trump zonder betrokkenheid van Palestijnen werd opgesteld. Het is bovendien een vraag waarvan het niet duidelijk is wie hem namens de Palestijnen zou kunnen of mogen beantwoorden.

De nieuwste peiling van het Palestinian Center for Policy and Survey Research (PCPSR), gehouden eind oktober 2025, doet een veelbelovende aanzet hiertoe. De resultaten tonen duidelijk aan wat de Palestijnen willen: een einde aan Israëlische bezetting, recht op zelfbeschikking en een onafhankelijke Palestijnse staat met Oost-Jeruzalem als hoofdstad.

Volgens de peiling noemt 43 procent van de Palestijnen de bezetting het ernstigste probleem. Daarna volgen de oorlog in Gaza (22 procent) en het geweld van Israëlische kolonisten (12 procent). Het onderzoek spreekt consequent over Gaza-oorlog of 7 oktoberoorlog, en niet over genocide. Voor 41 procent is het beëindigen van de bezetting en het stichten van een onafhankelijke Palestijnse staat met Oost-Jeruzalem als hoofdstad het voornaamste nationale doel.

Hopen op Marwan Barghouti

De peiling laat tegelijk zien hoe diep het wantrouwen tegenover het huidige Palestijnse leiderschap is. Tachtig procent wil dat Mahmoud Abbas, president van de Palestijnse Autoriteit, aftreedt. Slechts 23 procent is tevreden over zijn functioneren. Marwan Barghouti, de leider van Fatahpartij die al meer dan twintig jaar in Israëlische gevangenschap zit, is veruit de populairste Palestijnse politicus.

In een presidentsverkiezing zou Barghouti 49 procent van de stemmen krijgen, tegenover 36 procent voor Hamas-leider Khaled Meshaal en slechts 13 procent voor Abbas. In een tweestrijd tussen Barghouti en Meshaal stijgt de steun voor de eerste tot 58 procent.

Barghouti belichaamt wat veel Palestijnen willen: een leider die geworteld is in de strijd voor vrijheid, de Palestijnen kan verenigen en streeft naar onderhandelingen en een tweestatenoplossing.  Zijn vrijlating zou niet alleen een daad van rechtvaardigheid zijn, maar ook een mogelijkheid om een nieuw, door Palestijnen gekozen leiderschap op te bouwen.

Gewapend verzet

De cijfers tonen dat Hamas nog steeds populair is: 35 procent van de Palestijnen steunt Hamas, tegenover 24 procent voor Fatah. Steun voor Hamas is zowel in Gaza (41 procent) als op de Westoever (32 procent) groter dan voor Fatah. Daarnaast vindt 41 procent dat Hamas de beweging is die het Palestijnse volk het best vertegenwoordigt.

Dat betekent niet per definitie dat Palestijnen in meerderheid achter de ideologie van islamisme van Hamas staan. Wat er wel uit kan worden geconcludeerd is dat zolang de bezetting voortduurt, Gaza gebombardeerd en belegerd wordt en Israëlische kolonisten meer en meer land roven, veel Palestijnen gewapend verzet als de enige vorm van zelfverdediging zien die hen nog rest.

Dat verklaart ook waarom 69 procent de eis om Hamas te ontwapenen afwijst, zelfs als dat een voorwaarde zou zijn voor een permanent staakt-het-vuren. Op de Westoever loopt dat percentage zelfs op tot 87 procent. Wie dus denkt dat een nieuw bestuur in Gaza alleen kans van slagen heeft als Hamas wordt uitgeschakeld of ontwapend, negeert de wil van het Palestijnse volk. Zonder draagvlak onder de Palestijnen zelf is elk vredesplan tot mislukken gedoemd.

Dictaat van buitenaf

De door PCPSR uitgevoerde peiling toont duidelijk aan wat wél draagvlak zou hebben.
Een kleine meerderheid is tegen een bestuur van technocraten zonder politieke affiliatie onder internationaal toezicht, maar 67 procent steunt een door Palestijnen geleid bestuur van deskundigen met internationale steun. Het is een model dat Palestijns bestuur combineert met internationale hulp en toezicht voor wederopbouw.

Het huidige bestand op basis van het Trump-plan doet echter het tegenovergestelde van wat Palestijnen wensen. Het is tot stand gekomen zonder Palestijnse inbreng,
onder druk van buitenlandse machten die vooral hun eigen belangen dienen. Het dicteert voorwaarden zoals ontwapening van Hamas, toezicht van buitenaf, en een tijdelijk internationaal bestuur die de bezetting niet beëindigen, maar bestendigen.

Er wordt over de Palestijnen beslist zonder de Palestijnen. Palestijnen worden objecten van onderwerping, geen subjecten van recht die zelf meebeslissen over het recht. Palestina moet ‘gedemilitariseerd’, ‘hervormd’ en ‘heropgebouwd’ worden. Hen wordt echter niet gevraagd om zichzelf te besturen.

Palestijnse zelfbeschikking

Maar zelfbeschikking is geen beloning voor een volk als het zich gedraagt. Het is een onvervreemdbaar recht. Dat moet het onbetwistbare uitgangspunt zijn voor wie écht vrede wil in Palestina en Israël. Concreet betekent het een beëindiging van de bezetting, herstel van Palestijnse soevereiniteit en een door Palestijnen gekozen leiderschap.

Het vrijlaten van Marwan Barghouti zou hiertoe een eerste stap zijn. Voor Israël is juist dat reden hem in gevangenschap te houden en hem daar te vernederen en mishandelen. Israël maakt keer op keer duidelijk het Palestijnse recht op zelfbeschikking onder geen voorwaarde te willen erkennen.

Daarom moet de internationale gemeenschap de Palestijnse stem eindelijk serieus nemen. Het moet luisteren en druk zetten op Israël om te hervormen en koers te wijzigen. Want vrede zal pas mogelijk zijn wanneer de Palestijnen zelf aan tafel zitten: niet als onderwerp, maar als partner.

© 2007 - 2025 The Rights Forum / Privacy Policy