Waar staat de SP precies als het gaat om de genocide in Gaza, de Israëlische bezetting van Palestina en het internationaal recht? The Rights Forum analyseerde het stemgedrag, de moties en het verkiezingsprogramma van de partij.
Ja. Nadat het Internationaal Gerechtshof in januari 2024 oordeelde dat Israël een genocide in Gaza moet voorkomen, schroomde de SP niet om moties te steunen waarin die terminologie werd overgenomen. Een voorbeeld daarvan is deze motie van DENK in maart 2024.
En in januari 2024 stond in een opiniestuk op de site van de SP: ‘Als genocide dreigt is het ook onze morele plicht om ons hierover uit te spreken.’
Inmiddels windt de partij er al bijna een jaar geen doekjes meer om en gebruikt ze de woorden die de verschrikkelijke werkelijkheid in Palestina weerspiegelen. Zo stemde de SP in november vorig jaar voor een motie waarin werd uitgesproken dat er sprake is van genocide in Gaza. In mei dit jaar was de SP mede-indiener van een motie die het kabinet opriep zich aan te sluiten bij de genocidezaak van tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof, en in september steunde zij een motie die opriep om deze beslissing te nemen voordat het verkiezingsreces begon.
Ook in haar verkiezingsprogramma stelt de SP onomwonden dat de genocide in Gaza moet stoppen.
Welke politieke partijen zetten zich in om de genocide in Gaza te stoppen? Welke zijn voor een wapenembargo tegen Israël? En welke erkennen Palestina? Ga naar www.gazakieswijzer.nl om meer te weten te komen over de Palestina/Israël-standpunten van zestien partijen.
Ja. De SP diende vanaf januari 2024 een hele reeks moties in om de militaire samenwerking en wapenhandel tussen Nederland en Israël te stoppen.
Zo was de partij in september 2024 mede-indiener van een motie voor een algemeen wapenembargo tegen Israël, waar toen alleen de indieners SP, DENK en PvdD voorstander van waren. Maar de SP bleef stug volhouden en moties van gelijke strekking indienen. De meest recente motie van de partij hierover, samen met de PvdD ingediend in augustus 2025, kon op steun rekenen van inmiddels zeven partijen (maar geen meerderheid). De SP stemt ook consequent voor moties van andere partijen die op uiteenlopende manieren proberen de wapenhandel en de militaire samenwerking met Israël te stoppen.
Kamervragen van de SP over dit thema waren er ook. Zoals deze, over Nederlandse militairen die samen met Israëlische troepen hebben deelgenomen aan een door de VS geleide militaire oefening. En deze, over een mogelijke wapenlevering aan Israël door een schip dat onder Nederlandse vlag vaart.
Ook relevant: toen de Nederlandse staat begin 2024 in cassatie ging tegen de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag om levering van F-35-onderdelen aan Israël te stoppen, verzette de SP zich daartegen middels deze motie.
Ja. Sinds januari 2024 diende de SP een hele rits moties in om de handel met Israël en diens illegale nederzettingen te stoppen of te verbieden.
Een paar voorbeelden. Een SP-motie over dit onderwerp pleitte voor een effectieve Europese strategie om het economisch en financieel bijdragen aan de illegale bezetting van Palestina te stoppen. Dat was geen populair standpunt: maar vier partijen stemden voor en de motie kreeg bij lange na geen meerderheid. Juni 2024: een motie voor een onderzoek naar de effectiviteit van het zogenoemde Nederlandse ontmoedigingsbeleid ten aanzien van economische activiteiten in illegaal door Israël bezet gebied. Mei 2025: een motie voor een handelsverbod voor producten van en naar illegale Israëlische nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever.
De SP in een opiniestuk op de partijwebsite
Overigens is dit standpunt van de SP niet nieuw. Al in 2014 diende de partij een motie in die opriep tot een verbod op import van goederen uit illegale nederzettingen. Deze motie werd destijds gesteund door Partij voor de Dieren, GroenLinks, de Groep Kuzu/Öztürk en 50PLUS.
Het nieuwe verkiezingsprogramma van de SP is er ook helder over: ‘De illegale bezetting van Palestijns land en het apartheidsbeleid moet worden gestopt. De SP pleit voor een beleid van Boycotten, Desinvesteren en Sanctioneren (BDS) om de medeplichtigheid aan de bezetting te beëindigen.’
Ja. De SP is een van de partijen die zich volledig richt op de implementatie en naleving van het internationaal recht. In het verkiezingsprogramma staat in duidelijke taal: ‘Degenen die verantwoordelijk zijn voor genocide in Gaza moeten zich voor het internationaal gerecht verantwoorden.’ En: ‘Wij willen geen wereld waarin alleen het recht van de sterkste geldt. Het enige alternatief daarop is een sterke internationale rechtsorde. Westerse landen, waaronder Nederland, moeten stoppen met het selectief toepassen van internationaal recht als het ze uitkomt. Het internationaal recht moet de leidraad zijn van ons buitenlandbeleid.’
De partij diende verschillende moties in om de illegale bezetting van Palestina door Israël te veroordelen of te helpen beëindigen. Het gaat dan om zowel maatregelen in Europees verband (zoals deze motie in januari 2024) als om maatregelen die Nederland zelfstandig kan nemen (zoals deze motie in september 2024).
Even consequent is de partij als het gaat over de erkenning van Palestina. Daarover diende ze tussen oktober 2023 en september 2025 zeven moties in. Het begon met deze, over het erkennen van een Palestijnse staat in de Gazastrook, de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem. De meest recente is deze motie (samen met de PvdD, Volt en GL/PvdA), kortweg over het erkennen van de Palestijnse staat.
Ja. De SP was in juni 2024 mede–indiener van een motie waarin het kabinet wordt opgeroepen zich in te zetten voor de onafhankelijkheid van de internationale gerechtshoven in Den Haag en voor de bescherming van VN-medewerkers en getuigen op Nederlands grondgebied. Die motie kwam er nadat The Guardian had onthuld dat Israël al jaren een ‘oorlog’ voert tegen het Internationaal Gerechtshof, inclusief intimiderende huisbezoeken tegen medewerkers van het Hof die in Den Haag wonen.
Ook bij moties van andere partijen die zich verzetten tegen Israëlische inmenging in de Nederlandse samenleving, bleek de SP betrouwbaar. Zo stemde de partij voor een motie van DENK waarin medewerking van de Israëlische regering werd geëist om de naar Israël teruggekeerde Maccabi-aanhangers alsnog in Nederland te laten berechten in het geval van strafbare feiten die zij in Amsterdam hebben gepleegd.
Ook de pogingen van Israël om landen, waaronder Nederland, hun steun aan de VN-hulporganisatie UNRWA te laten intrekken, konden op veroordeling door de SP rekenen. En toen de Nederlandse regering in januari 2024 de financiering voor UNRWA opschortte nadat Israël leugens over de organisatie had verspreid, diende SP-Kamerlid Sarah Dobbe een motie in om die beslissing ongedaan te maken.
‘Wij erkennen Palestina als onafhankelijke staat en staan pal voor het recht van het Palestijnse volk op zelfbeschikking’, staat in het verkiezingsprogramma van de SP. Het standpunt is onderdeel van de tweestatenoplossing die de partij voorstaat. Zowel Israël als Palestina hebben volgens de SP recht op een eigen, veilige staat, en de grenzen van die staten moeten gebaseerd zijn op de grenzen van vóór 1967.
Dat de SP de illegale bezetting van Palestina afwijst, blijkt kristalhelder uit een hele reeks moties die de partij heeft ingediend of gesteund. In januari 2024 was de partij mede-indiener van een motie voor een effectieve Europese strategie om economische en financiële bijdrages aan de illegale bezetting van Palestijns land te stoppen. In maart van datzelfde jaar steunde de partij een motie die de regering erop wees dat Nederland onder het internationaal recht de plicht heeft om zich internationaal in te spannen om de Israëlische annexatie van Palestijns gebied ongedaan te maken.
In juni 2024 diende de SP mede een motie in voor een uitvoeringsplan voor de wederopbouw van Gaza.
