Palestijnse zelfbeschikking is sinds de Olso-akkoorden nog nooit zo ver weg geweest. De Veiligheidsraad heeft ingestemd met een Amerikaans protectoraat over Gaza, onder leiding van Trump zelf.
‘Een van de vreemdste resoluties in de geschiedenis van de VN’. Zo typeert The Guardian de Amerikaanse resolutie over de toekomst van Gaza die afgelopen nacht werd aangenomen door de VN-Veiligheidsraad.
En dat is nog zacht uitgedrukt. De resolutie, gepresenteerd als een vredesplan voor Gaza, gaat lijnrecht in tegen het zelfsbeschikkingsrecht van de Palestijnen. Het stelt de Gazastrook onder direct gezag van de Amerikaanse president Donald Trump.
Trump wordt voorzitter van wat de resolutie een ‘raad van vrede’ noemt. Deze raad gaat Gaza besturen en toezicht houden op alles – van humanitaire hulp en wederopbouw tot het opzetten van een internationale troepenmacht en de ontwapening van Palestijnen.
Dertien leden van de Veiligheidsraad stemden in met het plan, waaronder naast de VS onder meer Frankrijk en het VK. Rusland en China uitten stevige kritiek maar gebruikten hun vetorecht niet om het plan te blokkeren. Ze onthielden zich van stemming.
Kortom, Gaza wordt een Amerikaans protectoraat, dat doet denken aan de protectoraten waarmee de Britten en Fransen na de Eerste Wereldoorlog het Midden-Oosten onder elkaar verdeelden.
Onder het plan moet een internationale troepenmacht de orde gaan handhaven in de Gazastrook en die gaan ‘demilitariseren’. Die troepenmacht moet gaan samenwerking met Egypte en jawel, Israël. Het is nog onduidelijk welke landen bereid zouden zijn manschappen te leveren. Naar verluidt hebben Indonesië en Saudi-Arabië zich aangemeld, en zou ook Turkije er welwillend tegenover staan.
‘De Veiligheidsraad zet met deze stap een stempel van goedkeuring op de facto kolonisatie en het begraven van een genocide’, schrijft Berber van der Woude, bestuursvoorzitter van The Rights Forum, op LinkedIn.
De resolutie erkent het zelfbeschikkingsrecht van Palestijnen niet en spreekt in vage, ontwijkende termen over een Palestijnse staat. Wanneer de Palestijnse Autoriteit – het internationaal erkende Palestijnse gezag – zich ‘bevredigend’ en ‘naar geweten’ heeft hervormd en de ‘herontwikkeling van Gaza gevorderd is’, pas dan ‘zouden de omstandigheden kunnen bestaan voor een geloofwaardig pad naar Palestijnse zelfbeschikking en soevereiniteit’.
Met andere woorden, Palestijnse zelfbeschikking is in het tijdperk na de Olso-akkoorden van 1993-1995 niet zó ver weg geweest. ‘De internationale rechtsorde is bij het grofvuil gezet door de landen die haar hebben bedacht’, schrijft Van der Woude.
Het zegt in feite al genoeg dat Israël de resolutie heeft toegejuicht. Het land laat er geen twijfel over bestaan dat het onder geen beding akkoord zal gaan met het oprichten van een Palestijnse staat. De door de Veiligheidsraad aangenomen resolutie voorziet in een politiek van blijvende overheersing: het geeft Israël en de VS de controle over de Palestijnen en het onthouden van hun rechten.
Niet voor niets bleek afgelopen week uit een peiling onder Palestijnen dat zij niets zien in het Trumpplan voor de Gazastrook. De Palestijnen willen, zoals elk volk, over hun eigen toekomst kunnen beschikken. Met het aannemen van de resolutie heeft de Veiligheidsraad hen daar van beroofd.
De problemen met de resolutie blijken niet alleen uit wat er op papier staat, maar ook uit wat er niét staat. Zo wordt UNRWA, de VN-organisatie voor Palestijnen die cruciaal is bij het leveren van hulp en diensten, niet genoemd. Dat is niets minder dan een doorslaand succes voor Israël, dat jarenlang aggresief campagne heeft gevoerd om de organisatie te ondermijnen en ontmantelen. Het buitenspel zetten van UNRWA is met de resolutie een stap dichterbij gekomen.
In de resolutie wordt ook niet gesproken over de Gazastrook en de Westelijke Jordaanoever als onlosmakelijk verbonden Palestijnse gebieden. Ook hierin is de hand te zien van Israël, dat er al lang naar streeft om beide gebieden van elkaar te scheiden om zo de Palestijnen te verdelen.
Bovendien zwijgt de resolutie in alle toonaarden over het afleggen van verantwoording voor de in de Gazastrook gepleegde misdaden – cruciaal om herhaling te voorkomen. Ook (medewerking aan) het vervolgen van door het Internationaal Strafhof gezochte Israëlische leiders ontbreekt.
Met de aangenomen resolutie komen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu, zijn kabinetsleden en de Israëlische militaire leiding vooralsnog straffeloos weg met genocide. Het is een resolutie waarin buitenlandse machten, de VS voorop, bepalen wat er in en met de Gazastrook gebeurt. Dit tegen de achtergrond van een megalomane, door The Washington Post gepubliceerde toekomstvisie voor Gaza waarvan de status volstrekt onduidelijk is. Het is kolonialisme in een 21e-eeuws jasje.
‘17 november 2025 is een dag van schaamte voor de Verenigde Naties en voor regeringen wereldwijd die op hun knieën gaan voor het Amerikaanse imperium en zijn gewelddadige Israëlische vazal’, schrijft mensenrechtenadvocaat Craig Mokhiber op X. Maar de strijd voor Palestijnse vrijheid zal onverminderd doorgaan, met of zonder hen.’
