Nikolaos van Dam is lid van de Raad van Advies van The Rights Forum en de voormalige Nederlandse ambassadeur in Indonesië, Duitsland, Turkije, Egypte en Irak, en Speciaal sGezant voor Syrië. Als jongere diplomaat diende hij in Libanon, Jordanië, de Palestijnse bezette gebieden en Libië.
29 november 2024Israël koerst af op eindeloze oorlog. Om te voorkomen dat het land een erfenis opbouwt van massamoord moet het gedwongen worden tot vrede.
In de zomer van 1964, nu zestig jaar geleden, reed ik als liftende student met een Algerijnse diplomaat mee van Beiroet naar Damascus. Achter het stuur van zijn donkerblauwe cabriolet sportwagen verhief hij plots zijn stem en riep: ‘Israël vormt een kankergezwel in het hart van de Arabische natie!’ Achteraf bezien begrijp ik dat deze uitspraak vanuit Arabisch perspectief geheel terecht was en dat dit sentiment sindsdien alleen maar sterker is geworden.
Een week later wandelde ik door de oude stad van Arabisch Oost-Jeruzalem, die toen nog niet door Israël was bezet. Een Palestijnse christen gaf me daar een pamflet waarin stond:
– en hierop volgde nog een opsomming van andere zaken die als Israëlische oorlogsmisdaden kunnen worden gekwalificeerd –
Dit speelde zich af in 1964, zestien jaar na de oprichting van Israël. De etnische zuiveringen van Palestijnen uit grote delen van Palestina en de daarbij horende Israëlische oorlogsmisdaden lagen toen nog vers in het geheugen. En de afgelopen halve eeuw hebben talrijke nieuwe etnische zuiveringen plaatsgevonden. Tegelijkertijd is de zionistische grammofoonplaat van beschuldigingen van antisemitisme geheel grijs gedraaid en in belangrijke mate betekenisloos geworden. Het is vaak een vorm van zionistische chantage die te pas en te onpas wordt gebruikt om iedere terechte kritiek op Israël de kop in te drukken. Het zou mij niet verbazen wanneer deze vorm van chantage het antisemitisme uiteindelijk eerder aanmoedigt dan tegengaat. Er zijn echter nog steeds velen die gevoelig zijn voor deze vorm van zionistische chantage, maar een toekomstige tegenreactie lijkt me verre van onwaarschijnlijk.
Inmiddels hebben diverse nieuwe oorlogen plaatsgevonden, waarbij Israël zowel zijn directe buren als verder gelegen vijanden heeft aangevallen: Gaza, de Westelijke Jordaanoever (West Bank), Syrië, Libanon, Jordanië, Irak, Egypte, Soedan, Tunesië, Jemen en Iran, zijn allemaal gebombardeerd. Sommige landen zijn inmiddels zo veelvuldig door Israël aangevallen dat het niet eens meer nieuwswaardig lijkt.
Israël rechtvaardigt deze aanvallen veelal met het argument dat het ‘recht op zelfverdediging’ heeft en zich bedreigd voelt. Maar het is juist Israël dat deze dreiging – voor zover überhaupt al aanwezig – zelf heeft gecreëerd door zijn gewelddadige oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
Verantwoording nemen voor dit geweld is er echter niet bij. Alles wordt steevast door Israël toegeschreven aan de schuld van de Palestijnen, andere Arabieren en aan Iran. En dat wordt kritiekloos gepapegaaid en ondersteund door veel Westerse landen en hartstochtelijke Israëlsympathisanten. In feite beschikt Israël over een overweldigende militaire en technologische superioriteit in de regio, waardoor het eerder een bedreiging vormt voor andere landen dan omgekeerd.
Een andere propagandastelling van Israël is dat het ‘bestaansrecht’ heeft. Wie daar vraagtekens bij zet, wordt automatisch als antisemiet weggezet. Maar staten hebben geen bestaansrecht; staten zijn er gewoon en komen en gaan. Dat is altijd al zo geweest in de geschiedenis. Het Romeinse Rijk, de Kalifaten van de Omajjaden en de Abbasiden, het Mongoolse Rijk, het Ottomaanse Rijk, het ‘Derde Rijk’, de Sovjet-Unie – allemaal zijn ze verdwenen of vervangen door andere entiteiten.
Van recentere datum zijn de internationaal niet erkende nieuwe ‘grenzen van Israël’, ontstaan door de annexaties van Oost-Jeruzalem en de Golan Hoogvlakte, en de de facto annexatie van de Westelijke Jordaanoever. Meer illegale annexaties door Israël in de toekomst zijn niet uitgesloten.
De geschiedenis van het Midden-Oosten (en ook andere delen van de wereld) leert echter dat wie veel meer wil dan realistisch is, uiteindelijk kan eindigen met minder of helemaal niets.
Gezien de vele oorlogsmisdaden en overmoed van Israël is het daarom niet ondenkbaar – ja zelfs waarschijnlijk – dat deze staat een soortgelijk lot zal ondergaan. De vraag is alleen wanneer en in welke vorm. In de 22e eeuw, of later? Ik zal het niet meer meemaken en mijn kleinkinderen evenmin.
Wie volgens de moderne normen wèl bestaansrecht hebben, zijn volkeren; niet staten. Toch zijn er in de geschiedenis meerdere volkerenmoorden – genocides – geweest: op de Armeniërs, op de Joden (en Roma), in Cambodja door de Rode Khmer, in Rwanda op de Tutsi’s, in Bosnië op de Bosnische moslims, op de Yazidi’s door de Islamitische Staat, op de oorspronkelijke bevolking van Amerika door de Europese kolonisten, op de Uyghurs en de Rohingya’s, in Congo onder koning Leopold II van België, en op andere bevolkingsgroepen. Gelukkig zijn de misdadigers er nooit in geslaagd deze volkeren volledig uit te roeien. Maar van sommige volkeren is er maar weinig over.
Momenteel speelt zich opnieuw een massamoord of genocide af, ditmaal uitgevoerd door de Joodse Israëli’s tegen de Palestijnen. Nakomelingen van de vroegere Joodse slachtoffers van de Holocaust zijn nu de daders geworden, waardoor de betrokken Joden zijn veranderd in een Tätervolk. Uitzonderlijk is dat deze nieuwe genocide wordt gesteund door veel Westerse landen en andere sympathisanten van Israël, terwijl de misdaden ervan dagelijks via de media kunnen worden aanschouwd en gevolgd. Het ‘Nie wieder’ van na de Tweede Wereldoorlog zou een ‘Nooit meer is nu!’ moeten zijn, maar er zijn slechts weinigen met invloed op Israël die hier iets aan willen doen. Het besef van ‘aan de verkeerde kant van de geschiedenis staan’ komt vaak pas achteraf, als het te laat is en de genocides al onomkeerbaar hebben plaatsgevonden.
Hoe kunnen de Palestijnen en hun Arabische buren Israël ooit vergeven na alles wat hen is aangedaan?
Wat kunnen we voor de toekomst verwachten? Afgaande op het huidige gewelddadige Israëlische optreden waarschijnlijk niets anders dan verdere oorlog, totdat de hele regio nog verder in puin ligt, of totdat Israël op de lange termijn verdwijnt. Échte vrede is in ieder geval onmogelijk geworden door Israëls eigen daden. Israël laat geen gelegenheid voorbijgaan om mogelijkheden voor vrede verder te saboteren en wordt daarin expliciet of impliciet gesteund door vele Westerse landen, de Verenigde Staten voorop. Hoe meer geweld en oorlogsmisdaden Israël echter pleegt, hoe minder veilig het in de toekomst zal kunnen zijn. Het is een zinloze en uiterst gevaarlijke Israëlische vlucht naar voren. Vele politici en Israël-supporters zijn blijkbaar te dom om dat te willen begrijpen.
De vraag is wat Israël het beste kan doen tussen nu en het moment dat het ophoudt te bestaan in zijn huidige vorm, en wat het verkiest als zijn toekomstige nalatenschap. De Egyptenaren hebben de piramides en de farao’s. De Babyloniërs hebben het spijkerschrift, astronomie en wiskunde en de code van Hammurabi. De Arabieren in Andalusië hebben het Alhambra, religieuze en culturele tolerantie en vele andere sporen van hun acht eeuwen durende beschaving daar. De Duitsers hebben hun grote filosofen, intellectuelen, wetenschappers, musici en belangrijke literatuur; maar de Duitse nazi’s hebben de Holocaust, de Tweede Wereldoorlog, oorlogsmisdaden en de vernietiging van Europa.
De Joden hebben de Tien Geboden (vooral bedoeld voor hen onderling); ze hebben hun grote filosofen zoals Maimonides, Spinoza en Buber, intellectuelen en wetenschappers zoals Marx en Einstein en beroemde musici.
Maar wat zal Israëls erfgoed in het Midden-Oosten zijn? Massamoord met behulp van kunstmatige intelligentie, vele andere oorlogsmisdaden, hitech spionage en de eerste kernmacht in de regio?
Op dit moment kiest Israël alleen voor oorlog, ondanks dat het duidelijke opties voor vrede heeft, die het afwijst. Dit voedt alleen maar meer wrok en haat. Alleen domme of meedogenloze mensen kiezen voor oorlog als vrede een alternatief is.
Israëlische hoogmoed komt voor de val; en daarom blijft het op de langere termijn oorlog, waarbij het de Israëlische machthebbers – zo lijkt het althans – niets kan schelen wanneer zij vele anderen daarbij mee de afgrond in trekken. Het is ‘Israël boven alles’.
De voornaamste manier om verdere eindeloze oorlog te voorkomen is om Israël te dwingen tot vrede, in het belang van zichzelf en dat van zijn vijanden. Degenen die daar niet aan willen meewerken zijn medeverantwoordelijk voor de onheilspellende toekomst van Israël en die van de hele regio. Maar omdat zij daartoe niet bereid zijn blijft het voorlopig oorlog, met alle gevolgen van dien.
De oorspronkelijke Engelse en Arabische versies van dit artikel verschenen in Fanack.com op 27 november 2024.
