Op 10 juni vertrokken in Londen ruim 120 wandelaars voor een tocht naar Jeruzalem, waar de groep eind oktober hoopt aan te komen. De wandeltocht geldt vooral als teken van publieke solidariteit met de Palestijnen.
Op 10 juni vertrokken in Londen ruim 120 wandelaars voor een tocht naar Jeruzalem, waar de groep eind oktober hoopt aan te komen. Op 2 november wordt daar stilgestaan bij het feit dat het precies honderd jaar geleden is dat de Britse regering zich achter de stichting van een ‘joods nationaal tehuis’ in Palestina schaarde. De wandeltocht geldt echter vooral als teken van publieke solidariteit met de Palestijnen.
Het initiatief voor de niet-alledaagse onderneming is afkomstig van de Brit Justin Butcher, die drie jaar geleden tijdens een reis over de bezette Westelijke Jordaanoever werd geraakt door de gastvrijheid en het lot van de lokale Palestijnse bevolking. ‘Vergeet ons niet’, werd hem bij zijn vertrek meegegeven. Met zijn Just Walk to Jerusalem geeft Butcher op robuuste wijze gevolg aan die oproep. Hij keert terug. Lopend. Met meer dan honderd anderen.
Niet het hele traject van de Just Walk wordt lopend afgelegd. In de Turkse stad Istanbul nemen de wandelaars het vliegtuig naar de Jordaanse hoofdstad Amman, waar de laatste etappe naar Jeruzalem van start gaat. De 3183 kilometer lange tocht van Londen naar Istanbul bestaat uit veertien etappes. De vijftiende en laatste speelt zich vooral op de Palestijnse Westelijke Jordaanoever af. Inmiddels is de groep bezig aan de tweede etappe, van het Franse Calais naar Arras.
Iedereen kan zich via de organiserende Britse NGO Amos Trust voor één of meer etappes bij de wandelaars aansluiten. Vrijwel alle etappes duren een week (overzicht). Alleen de dertiende en veertiende zijn beduidend langer; voor de etappe van Durres (Albanië) naar Thessaloniki (Griekenland) zijn 19 dagen ingeruimd; voor het laatste stuk naar Istanbul 28 dagen. Hoewel veel deelnemers van plan zijn het hele traject af te leggen, zal het internationale gezelschap per etappe dus deels van samenstelling veranderen. Gezien de naderende vakantie en de toenemende bekendheid van de Just Walk is de verwachting dat de groep in omvang zal toenemen.
Justin Butcher ziet de tocht als ultiem teken van solidariteit met de Palestijnen. Door dwars door Europa te trekken vraagt hij aandacht voor hun lot, hun feitelijke collectieve gevangenschap en hun nog steeds niet gerealiseerde recht van terugkeer. Ook ziet hij de tocht als teken van publieke boetedoening voor de Balfour Declaration, de verklaring waarin de Britse regering bij monde van minister van Buitenlandse Zaken Balfour in 1917 zijn zegen gaf aan de zionistische kolonisering van Palestina:
His Majesty’s Government view with favour the establishment in Palestine of a national home for the Jewish people, and will use their best endeavours to facilitate the achievement of this object, it being clearly understood that nothing shall be done which may prejudice the civil and religious rights of existing non-Jewish communities in Palestine, or the rights and political status enjoyed by Jews in any other country.
In de joodse gemeenschap werd de Balfour Declaration door velen opgevat als middel om het joodse deel van de Britse bevolking te lozen, en veroordeeld als uiting van het in zwang zijnde antisemitisme. De enige joodse minister in het kabinet, Edwin Montagu, schreef een befaamd memorandum, waarin hij bepleitte dat de joodse gemeenschap thuishoorde in Groot-Brittannië en andere Europese staten, en niets te zoeken had in Palestina, dat niet voor niets werd bewoond door de Palestijnen.
Montagu slaagde er niet in de Balfour Declaration tegen te houden, maar wel om haar aangepast te krijgen. Zijn invloed is onder meer zichtbaar in het tweede deel van de verklaring, beginnend met ‘it being clearly understood’. De daarop volgende woorden weerspiegelen de rampen die Montagu op zich zag afkomen.
Hij kreeg gelijk. In Palestina heeft zich onder Britse leiding voor de lokale bevolking een ramp voltrokken, die honderd jaar na ‘Balfour’ nog dagelijks grotere proporties aanneemt. Om die reden staat Justin Butcher op 2 november met zijn Just Walk-gezelschap in Jeruzalem – op de kop af honderd jaar na de fatale pennenstreek die het lot van Palestina en zijn inwoners bezegelde.
Het probleem is allang niet meer de bezetting. Het probleem is het gedogen ervan.
Ramsey Nasr Schrijver / dichter / acteur
