De gemeenteraad van Dublin bepleit een boycot van bedrijven die de Israëlische bezetting van Palestina steunen, en roept op tot uitwijzing van Israëls ambassadeur vanwege het Israëlische geweld tegen demonstranten in Gaza. Ook de gemeenteraad van Cork en diverse vakbonden laten zich horen.
De gemeenteraad van de Ierse hoofdstad Dublin heeft afgelopen maandag een motie aangenomen waarin hij zich ondubbelzinnig uitspreekt voor een boycot van bedrijven die betrokken zijn bij de illegale Israëlische bezetting en kolonisering van Palestina. De stad sluit zich daarmee officieel aan bij de door Palestijnen geleide BDS-beweging, die Israël door middel van boycots, desinvesteringen en sancties (BDS) wil dwingen zich aan het internationaal recht te houden.
De tekst van de motie laat aan duidelijkheid niets te wensen over en benoemt alle punten waarop Israël het internationaal recht schendt. Niet alleen de bezetting en kolonisering worden genoemd, ook de onmenselijke blokkade van Gaza en de weigering van Israël om tegemoet te komen aan het recht van de Palestijnse vluchtelingen om terug te keren naar de gebieden waaruit zij zijn verjaagd. Het eerste deel van de motie luidt als volgt:
Since its violent establishment in 1948 through the ethnic cleansing of more than half of the indigenous people of Palestine, the state of Israel has denied Palestinians their fundamental rights and has refused to comply with international law; noting also that Israel continues to illegally occupy and colonise Palestinian land, discriminate against Palestinian citizens of Israel, imposes an inhumane blockade and siege of Gaza and denies Palestinian refugees the right to return to their homes, this City Council fully supports and endorses the Palestinian-led Boycott, Divestment and Sanctions movement for freedom, equality and justice.
Vervolgens stelt de motie dat Dublin de relaties met het Amerikaanse IT-bedrijf Hewlett-Packard (HP) en zijn dochteronderneming DXC zal beëindigen, omdat deze bedrijven ‘de technologische infrastructuur leveren voor Israëls systeem van apartheid en kolonialisme’. HP is onder andere verantwoordelijk voor de technologie die gebruikt wordt in checkpoints op de bezette Westelijke Jordaanoever, waar duizenden Palestijnen dagelijks mensonterende situaties meemaken. De contracten die de gemeente met deze bedrijven heeft lopen in september af. Als het aan de volksvertegenwoordigers ligt worden ze niet verlengd.
De motie, die is ingediend door John Lyons van de kleine linkse partij People Before Profit, kreeg de steun van dertig gemeenteraadsleden. Acht gemeenteraadsleden stemden tegen en vijf onthielden zich van stemming. Volgens Lyons is het aannemen van de motie een belangrijke stap, maar volgt nu een gevecht om de tekst in beleid om te zetten. Hij verwacht de nodige tegenwerking van lokale ambtenaren.
De topambtenaar van Dublin die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het gemeentebeleid heeft al aangekondigd het besluit naast zich neer te leggen, omdat het in strijd zou zijn met Europese en nationale wetgeving. Volgens Lyons is dat onzin: het staat de stad vrij om geen producten en diensten te betrekken van bedrijven die de mensenrechten schenden.
Lyons verwacht ook tegenstand vanuit het bedrijfsleven en de nationale politiek. Ierland hanteert, net als Nederland, gunstige belastingtarieven om internationaal opererende bedrijven aan te trekken. Volgens hem zullen er mensen zijn die zeggen dat door de boycot van ‘besmette’ bedrijven het vestigingsklimaat achteruitgaat, waardoor het land belastinginkomsten misloopt en de werkgelegenheid geschaad wordt. Lyons denkt echter dat degenen die dit soort economische argumenten tegen BDS gebruiken de discussie zullen verliezen:
[…] more and more people are seeing quite clearly the unjustified slaughter of Palestinians. Anyone who makes an economic argument that says we don’t have the right to stand up with Palestinians who are literally being murdered before our eyes – they will lose that argument.
De gemeenteraad nam nog een tweede motie aan, waarin de Ierse regering wordt opgeroepen de Israëlische ambassadeur het land uit te zetten, uit protest tegen het huidige Israëlische geweld tegen ongewapende demonstranten in Gaza.
Beide moties kregen de steun van Dublins burgemeester Mícheál Mac Donncha. Mac Donncha is lid van het links-nationalistische Sinn Féin, dat de grootste fractie in de gemeenteraad vormt. Hij is al lang actief betrokken bij de strijd van de Palestijnen voor hun rechten. Zo sprak hij in december vorig jaar demonstranten toe die protesteerden tegen het besluit van de Amerikaanse president Trump om Jeruzalem als hoofdstad van Israël te erkennen.
Het toeval wilde dat daags na de stemmingen in de gemeenteraad Mac Donncha naar Ramallah op de bezette Westelijke Jordaanoever zou afreizen om deel te nemen aan een internationale conferentie over de status van Jeruzalem. Zowel de Israëlische minister van Binnenlandse Zaken Arye Deri als minister van Strategische Zaken Gilad Erdan lieten weten dat de Ierse burgemeester niet welkom was in Israël vanwege de ‘anti-Israël-moties’ en Mac Donncha’s consequente betrokkenheid bij de Palestijnse strijd.
Aangezien het alleen mogelijk is om bezet Palestina binnen te komen via Israëlisch grondgebied of Israëlische grenscontrole, was het even spannend of Mac Donncha Ramallah zou bereiken. De Israëlische ministers hadden echter nog maar net bekendgemaakt dat de Ierse burgemeester de toegang zou worden geweigerd of Mac Donncha twitterde dat hij al in Ramallah was. Hoe dat kon? De Israëlische autoriteiten bleken de Iers-Gaelische term voor burgemeester – ‘Ardmhéara’ –te hebben opgevat als Mac Donncha’s voornaam, waardoor hij bij de douane op de luchthaven van Tel Aviv niet was herkend. De blunder leidde tot frictie en wederzijdse verwijten tussen het ministerie van Binnenlandse Zaken en dat van Strategische Zaken.
Intussen is Mac Donncha terug in Ierland. Maar de Israëlische autoriteiten konden het niet laten hem bij vertrek uit Tel Aviv een verklaring te laten tekenen waarin hij beloofde voortaan een visum te zullen aanvragen als hij naar Palestina wil, iets wat Ierse burgers normaal gesproken niet hoeven. In een kennelijke poging hun blunder met Mac Donncha’s naam wat te compenseren, hebben de autoriteiten het ondertekenen van de verklaring gefilmd en op internet gezet. De Ierse solidariteitsbeweging met Palestina, de IPSC, vroeg zich af welk ander land zich zou verlagen tot het publiceren van een dergelijke video:
What other state would release footage of a Mayor of a capital city signing a humiliating document like this? Even though Irish citizens don’t require visas to enter Palestine, the Mayor will have to get one to visit in future. Israel is just embarrassing itself at this stage.
De steun van Dublin aan de Palestijnen staat niet op zichzelf. Solidariteit met de Palestijnen heeft in Ierland een breed draagvlak. De dag nadat Dublin de solidariteitsmoties aannam spoorde ook de gemeenteraad van Cork, de tweede stad van Ierland, de regering aan tot diplomatieke actie tegen Israël. Ook riep Cork op om over te gaan tot erkenning van de staat Palestina.
De week daarvoor nam de Union of Students, de vakbond die circa 374 duizend studenten vertegenwoordigt, met overweldigende meerderheid een voorstel aan om zich aan te sluiten bij de BDS-campagne voor Palestijnse rechten. Diezelfde week sprak de Ierse vakbond van onderwijzers zich uit tegen Israëlische mensenrechtenschendingen. Eerder al sprak het Irish Congress of Trade Unions (de Ierse FNV) zich uit voor steun aan de BDS-beweging.