Israël heeft miljoenen telefoongesprekken van Palestijnen opgeslagen op Microsoft-servers in Nederland. De gesprekken worden gebruikt om Palestijnen tot doelwit te maken en te vermoorden. Nederland kan en moet hiertegen optreden.
In een klein dorpje in Noord-Holland ligt een datacentrum van Microsoft waar vele miljoenen telefoongesprekken van Palestijnen opgeslagen zijn, opgenomen door het Israëlische leger.
De gesprekken worden door Israël gebruikt om doelen te identificeren en Palestijnen te vermoorden, bleek vorige week uit onderzoek van The Guardian, +972 Magazine en Local Call. Met andere woorden: die data worden gebruikt om de genocide in Gaza uit te voeren.
De actiegroep Geef Tegengas klom zondag op het dak van het betreffende datacentrum bij Middenmeer, en blokkeerde de poort in een poging de ‘digitale infrastructuur van genocide te ontmantelen’.
De dataopslag door Microsoft kwam vorige week ook ter sprake tijdens het Tweede Kamerdebat over Gaza. Toen Tweede Kamerlid Christine Teunissen (PvdD) vroeg welke maatregelen Nederland hiertegen kan nemen, liet demissionair minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp weten dat hij ambtenaren vraagt de dataopslag ‘nader te bestuderen’.
Veldkamp: ‘Als er in die informatie sprake is van een serieuze aanwijzing van strafbare feiten, kan natuurlijk een justitieel traject worden gestart. Dat is dan aan het Openbaar Ministerie.’
Maar volgens jurist Bo Salomons maakt de minister zich er gemakkelijk van af door alleen naar het strafrecht te verwijzen. Hij vertelt The Rights Forum: ‘Volgens de Conventies van Genève heeft Nederland de plicht om oorlogsmisdrijven en genocide te voorkomen. Het College voor de Rechten van de Mens riep daar begin deze maand ook toe op. Daarnaast heeft Nederland onder het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens de verplichting om het leven van mensen te beschermen en foltering te voorkomen.’
Kortom: Nederland moet ingrijpen om ervoor te zorgen dat Microsoft niet langer op Nederlandse bodem meewerkt aan Israëls genocide en andere (oorlogs)misdaden.
Het strafrecht kan overigens wel van pas komen om Microsoft te vervolgen. Salomons verwijst naar de Wet internationale misdrijven, waar genocide, oorlogsmisdrijven en misdrijven tegen de menselijkheid onder vallen.
Om een zaak aan te spannen, is de combinatie van de opgeslagen gegevens en de misdaden die ermee worden gepleegd van belang. Salomons: ‘Er is dan waarschijnlijk wel een concrete, specifieke casus nodig die laat zien dat de data op een verboden manier is gebruikt.’
Hij haalt de zaak van Guus Kouwenhoven aan, die door de Nederlandse rechtbank werd veroordeeld voor het medeplegen van oorlogsmisdrijven door het leveren van wapens aan Liberia. ‘Dit is een soortgelijk geval, in de zin dat een buitenlands bedrijf een dienst levert aan een strijdende partij’, zegt Salomons. ‘Hoewel het hier natuurlijk gaat om iets abstracts als data, in plaats van wapens en munitie.’
Ook speelt privacywetgeving mogelijk nog een rol, zegt hij: ‘De data in die centra lijken mij een gigantische overtreding van het recht op privacy. Nederland heeft een actieve verplichting om te zorgen dat het recht op privacy van Palestijnen niet op zijn grondgebied wordt geschonden. Dus dan moet Nederland optreden.’
Het onderzoek van The Guardian, +972 Magazine en Local Call onthult dat Unit8200, de inlichtingen- en cyberafdeling van het Israëlische leger, in 2021 een deal met Microsoft sloot om immense hoeveelheden data op te slaan in de cloud van het bedrijf. Het gaat om telefoondata van Palestijnen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever sinds 2022, met een systeem dat álle telefoontjes onderschept en opslaat.
Voor 2022 werd telecommunicatie ook al onderschept, maar niet op deze schaal. Het gaat nu bovendien om data van telefoontjes van miljoenen willekeurige burgers. The Guardian meldt dat 200 miljoen uur aan audio opgeslagen is op servers in Nederland. Dat betekent dat het 23.000 jaar zou duren om dat allemaal te beluisteren, zei Kamerlid Teunissen vorige week tijdens het Gaza-debat.
Volgens bronnen binnen Unit 8200 maken de enorme bestanden dagelijkse bombardementen en droneaanvallen in Gaza en de Westelijke Jordaanoever mogelijk. Ze zouden ook een grote rol spelen bij het plannen en uitvoeren van militaire operaties.
Dat concreet krijgen, kan dus een eventuele rechtszaak helpen. Jurist Salomons: ‘Gebruiken ze telefoondata om te weten wanneer er een grote groep mensen samenkomt? Of gebruiken ze de inhoud van de berichten? Voeren ze blindelings aanvallen uit op bepaalde signalen? Dat kan allemaal bruikbaar zijn voor een zaak.’
Overigens liegt Microsoft al maanden over de samenwerking met het Israëlische leger, schrijft The Guardian. Microsoft-directeur Satya Nadella zei dat hij niet wist wat voor data opgeslagen wordt op zijn dataservers, maar uit de documenten die de journalisten te pakken kregen, bleek anders.
De betrokkenheid van Microsoft bij Israëls genocide en andere misdaden in Palestina is niet nieuw. Het techbedrijf komt prominent voor in het laatste rapport van Francesca Albanese, de VN-rapporteur voor de bezette Palestijnse gebieden. Microsoft wordt in het rapport genoemd als een van de bedrijven die profiteren van de illegale Israëlische bezetting van Palestina, de apartheid en de genocide.
Daarnaast schreven The Guardian, +972 Magazine, Local Call en Drop Site News al in januari over de manier waarop de techgigant Israël faciliteert bij zijn genocidale geweld. Dat deden deze media op basis van gelekte documenten, waaruit bleek dat het Israëlische leger na 7 oktober 2023 ineens een enorm beroep ging doen op AI-diensten van Microsoft. Ook Microsofts cloudopslag werd toen al genoemd.
Drop Site News schreef dat de situatie in Gaza na 7 oktober 2023 ‘een goudkoorts veroorzaakte onder techbedrijven die diensten wilden verkopen aan het Israëlische leger’. Daarbij zou de concurrentie tussen Microsoft, Alphabet (Google) en Amazon moordend zijn: ze troeven elkaar af met grote kortingen om klussen binnen te halen die de genocide mogelijk maken.
Naar aanleiding van die eerdere publicaties liet Microsoft een extern bedrijf de relatie met Israël tegen het licht houden. Er werd volgens Microsoft geen bewijs gevonden dat zijn AI-services of het cloudplatform ‘worden gebruikt om mensen te treffen of schade toe te brengen’.
The Guardian schrijft dat Microsoft tegen Israël gezegd zou hebben dat de technologie niet ingezet moet worden voor het identificeren van doelen of voor dodelijke aanvallen. Ook zou Microsoft Israël advies hebben gegeven over hoe de snufjes wél toegepast kunnen worden in Gaza.
Het is onduidelijk waarom Microsoft dacht dat iemand daar in zou trappen of dat serieus zou nemen. Bronnen binnen Unit 2800 geven nu ook toe dat de technologie wél wordt gebruikt om Palestijnen tot doelwit te maken en te vermoorden. Dat Microsoft dat niet zou weten, is op z’n zachtst gezegd ongeloofwaardig.
