Israëlische regering aangetreden / Reacties op annexatieplannen / VS dreigt met maatregelen tegen Strafhof / Palestijns protest tegen aanstelling bij overzichtsorgaan Facebook
/ Anti-BDS wetgeving Missouri / Landroof Westelijke Jordaanoever
Afgelopen zondag is na 508 dagen van politieke crisis eindelijk een nieuwe Israëlische regering aangetreden. De Knesset keurde met 73 stemmen voor en 46 tegen de nieuwe regering met Netanyahu als premier goed. Gantz treedt toe als ‘toekomstige premier’ en minister van Defensie. Tijdens de ceremonie zei Netanyahu dat hij verwachtte dat de samenwerking met Gantz net zo succesvol zou verlopen als tijdens Operatie Protective Edge. Bij die militaire operatie in Gaza in 2014 werden 73 Israëli’s en 2251 Palestijnen gedood, veel van hen burgers. Netanyahu gaf in zijn toespraak wederom aan dat de annexatie van een groot deel van de Westelijke Jordaanoever een prioriteit van de regering zal zijn, alsmede de strijd tegen het Internationaal Strafhof dat een onderzoek wil instellen naar oorlogsmisdaden begaan in de bezette Palestijnse gebieden.
Jordanië
De Jordaanse koning Abdullah II heeft in een interview met de Duitse krant Der Spiegel gewaarschuwd dat Israëlische annexatie van delen van de Westelijke Jordaanoever zal leiden tot een grote confrontatie tussen Israël en Jordanië. Hoewel de koning niet kon zeggen of Jordanië van plan was het vredesverdrag tussen de beide landen op te zeggen als Israël over zou gaan tot annexatie, gaf hij aan alle opties te onderzoeken. Een éénstaatoplossing, waar sommigen voor pleiten, is volgens de koning in ieder geval niet wenselijk: het uiteenvallen van de Palestijnse Autoriteit zou leiden tot ‘chaos en radicalisering in de regio’.
Partij van de Arbeid
Kati Piri en Lilianne Ploumen, respectievelijk Europarlementariër en Tweede Kamerlid voor de Partij van de Arbeid, pleiten in reactie op de annexatieplannen voor het opleggen van sancties aan Israël. In een statement dat op de website van de PvdA is gepubliceerd, schrijven Piri en Ploumen dat annexatie een ernstige schending van het internationaal recht is en de door de VN en de internationale gemeenschap gesteunde tweestaten-oplossing de facto onmogelijk maakt. Volgens de parlementariërs mag de Nederlandse regering niet passief toekijken: ‘voor de PvdA is het duidelijk dat als overgegaan wordt tot annexatie, sancties moeten volgen.’ De Progressieve Alliantie van Socialisten en Democraten, de sociaaldemocratische fractie in het Europees parlement waar de PvdA onderdeel van is, heeft zich ook tegen de annexatieplannen uitgesproken.
Institute for National Security Studies
Het Israëlische Institute for National Security Studies (INSS) heeft op 12 mei een rapport gepubliceerd waarin wordt gewaarschuwd voor de negatieve consequenties van annexatie voor Israël. In het rapport staat onder andere dat annexatie betekent dat Israël de verantwoordelijkheid op zich moet nemen voor 2,5 miljoen Palestijnen en de financiële last van annexatie ten koste zal gaan van Israëlisch economisch herstel. Bovendien zal annexatie leiden tot meer steun voor het ‘pad van verzet’ van Hamas en verzwakking van het ‘onderhandelingspad’ van de Palestijnse Autoriteit. Ook Nickolay Mladenov, VN-gezant voor het Midden-Oosten Vredesproces, waarschuwde afgelopen zondag voor de radicalisering van Palestijnen en Israëli’s als gevolg van annexatie.
Het Britse Hogerhuis
De commissie voor internationale betrekkingen van het Britse Hogerhuis heeft in een brief aan de minister van Buitenlandse Zaken van het Verenigd Koninkrijk de Israëlische annexatieplannen veroordeeld. In de brief schrijft Joyce Anelay, de voorzitter van de commissie, dat als de annexatieplannen doorgezet worden het Verenigd Koninkrijk resoluties van de VN-Veiligheidsraad moet steunen waarin deze acties worden veroordeeld. Anelay beargumenteert bovendien dat het het Verenigd Koninkrijk moet overwegen de Palestijnse staat te erkennen en de handelsrelatie met Israël zal moeten heroverwegen.
Afgelopen vrijdag dreigde de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo het Internationaal Strafhof in Den Haag met Amerikaanse maatregelen als het een onderzoek naar Israëlische en Palestijnse oorlogsmisdaden instelt. Volgens de VS is zo’n onderzoek ‘onrechtmatig’, en is het Strafhof bovendien ‘een politiek lichaam’. In april 2019 trokken de VS het visum van Bensouda in vanwege haar voornemen onderzoek naar oorlogsmisdaden in Afghanistan te doen. Afgelopen maart besloot de beroepskamer van het Hof tot dat onderzoek over te gaan.
Afgelopen zondag noemde Netanyahu het onderzoek van het Internationaal Strafhof een ‘strategische dreiging’ voor Israëls militaire en politieke leiders. Tijdens het eerste overleg van de nieuwe Israëlische regering gaf de premier aan dat het bestrijden van het onderzoek van het Strafhof de komende maanden een van de prioriteiten van de regering zal zijn. In januari riep Netanyahu al op tot internationale sancties tegen het ‘antisemitische’ Strafhof, en eerder dit jaar reisde, volgens The Times of Israel, een Israëlische delegatie naar de VS om een gezamenlijke campagne tegen het Strafhof overeen te komen.
Palestijnse maatschappelijke organisaties hebben op 14 mei de benoeming van Emi Palmor tot lid van het overzichtsorgaan van Facebook veroordeeld. Palmor was tussen 2014 en 2019 de algemeen directeur van het Israëlische ministerie van Justitie. In die periode heeft het ministerie de Israëlische Cyber Unit opgericht, dat duizenden berichten en accounts van Palestijnen van sociale media heeft laten verwijderen. Onder leiding van Emi Palmor heeft het Israëlische ministerie van Justitie daartoe ook Facebook verzocht om legitieme uitspraken van mensenrechtenactivisten en journalisten te censureren, omdat die als politiek onwenselijk werden geacht. De coalitie van Palestijnse organisaties waarschuwt dat de benoeming van Palmor ‘kan leiden tot verdere beperkingen van de vrijheid van meningsuiting online en het ondermijnen van de stemmen van Palestijnse, Arabische en moslimgemeenschappen.’
In de Amerikaanse staat Missouri is op 14 mei wetgeving aangenomen die de staat verbiedt zaken te doen met bedrijven die Israël boycotten. De wet verplicht bedrijven een contract te ondertekenen waarin zij beloven geen boycot in te voeren tegen Israël als zij zaken willen doen met de regering van Missouri, en is van toepassing op overheidscontracten die tenminste $100.000 waard zijn en op bedrijven met meer dan tien werknemers. Tenminste dertig andere Amerikaanse staten hebben vergelijkbare wetten doorgevoerd. Toch is er ook protest: in een uitspraak vorig jaar verklaarde de Amerikaanse districtsrechter Robert Pitman dat anti-BDS wetten ‘impopulaire ideeën onderdrukken’ en ‘het publieke debat manipuleren door middel van dwang in plaats van overreding’.
De Israëlische Nederzettingenraad heeft op 15 mei aangekondigd tientallen hectaren land in Palestijns privébezit te onteigenen. Het stuk land grenst aan de illegale nederzetting Reihan, vlak bij de Groene Lijn in het noorden van de Westelijke Jordaanoever. Een dag eerder sloopten Israëlische troepen stallen van Palestijnse bedoeïenen in het noorden van de Jordaanvallei. Ook werden stukken pijpleiding, bedoeld voor de toevoer van water, geconfisqueerd en vernietigd. Volgens Aref Daraghmeh, een lokale mensenrechtenactivist, zijn de acties van het Israëlische leger erop gericht de bedoeïenen van hun land te verdrijven en de weg vrij te maken voor Israëlische nederzettingen.
