Met onder andere: duizenden kolonisten marcheren over de Westelijke Jordaanoever, Israël keurt plannen voor grootschalige kolonisatie Golanhoogten goed en Palestijnen vieren Kerst in Bethlehem.
Inwoners van het Palestijnse dorp Burqa worden al ruim tien dagen aangevallen en lastiggevallen door grote groepen Israëlische kolonisten. De inwoners van Burqa lijden al lange tijd onder de terreur van kolonisten, maar het geweld is sterk toegenomen na een schietpartij op 16 december in de nabijgelegen illegale kolonie Homesh, waarbij een Israëlische kolonist om het leven kwam en twee anderen gewond raakten.
De Palestijnen die zich proberen te verdedigen tegen de kolonistenaanvallen worden door het Israëlische leger hardhandig aangepakt. Op grote schaal zet het leger schokgranaten, traangas en met rubber beklede kogels in tegen de demonstranten.
Hoewel het al sinds de schietpartij onrustig is kwam het op 23 december tot een kookpunt. Duizenden kolonisten, waaronder rabbijnen en hooggeplaatste politieke figuren en leiders van de kolonistenbeweging, marcheerden met Israëlische vlaggen langs Burqa naar Homesh. Volgens de organisatoren namens ruim zevenduizend kolonisten deel aan de mars.
Het Israëlische leger blokkeerde de ingangen van Burqa door met bulldozers barrières op te werpen om de route van de kolonisten veilig te stellen. Ook gebruikte het leger huizen van een aantal Palestijnse families als militaire posten om de Palestijnse demonstranten in de gaten te houden. Het leger trad bovendien hardhandig op tegen Palestijnen die zich tegen de mars wilden verzetten. Volgens de Palestijnse Rode Halve Maan raakten tenminste 127 Palestijnen gewond, van wie 42 door met rubber beklede kogels. Uren na de mars voerden kolonisten naar verluidt opnieuw een aanval uit op Burqa. Zij zouden stenen naar Palestijnse huizen hebben gegooid en hebben getracht in te breken. Op eerste Kerstdag raakten 10 Palestijnen gewond door scherpe munitie en 48 anderen door met rubber beklede kogels. Honderden anderen raakten gewond door traangasgranaten.
De aanwezigheid en het optreden van het Israëlische leger maakt eens te meer duidelijk dat ook kolonisten die de Israëlische wet overtreden – Homesh is immers als niet-erkende kolonie (‘buitenpost’) ook volgens het Israëlische wet illegaal – kunnen rekenen op steun van de Israëlische staat. Met een enorme troepenmacht wordt het Israëlische staatsapparaat in dienst gezet van de illegale kolonisering van Palestijns gebied en de confrontaties die daarmee gepaard gaan. Tegelijkertijd blijven de aanvallen op Palestijnen en hun bezittingen onbestraft, en kunnen kolonisten met bescherming van het leger op grote schaal hun vernielingen en diefstal voortzetten.
Een Palestijnse vrouw is op 24 december om het leven gekomen nadat ze is aangereden door een Israëlische kolonist in het dorp Sinjel. De 63-jarige Ghadeer Anis Masalmeh was met haar man onderweg naar het ziekenhuis voor een kankerbehandeling toen zij bij het oversteken van de straat werd geraakt. De bestuurder is vervolgens doorgereden.
De burgemeester van Sinjel, Hazem Tawafasha, verklaarde dat het niet duidelijk is of er sprake was van opzet. De Israëlische politie heeft laten weten dat de bestuurder zich zelf bij het politiebureau heeft gemeld. Tijdens de ondervraging zou hij hebben gezegd dat hij niet durfde te stoppen na het ongeluk en daarom is doorgereden. Kort nadat hij zich meldde is de bestuurder vrijgelaten in afwachting van verder onderzoek.
Of er sprake was van opzet of niet, het incident maakt duidelijk dat Palestijnen en Israëli’s die betrokken zijn bij verkeersongelukken niet op gelijke wijze behandeld worden. Terwijl Israëli’s zich bij de politie kunnen melden en onschuldig zijn tot het tegendeel is bewezen, krijgen Palestijnen doorgaans niet het voordeel van de twijfel. Sterker, zij worden regelmatig door Israëlische troepen doodgeschoten in of naast hun auto, ook als zij geen bedreiging meer vormen. Zo botste de 26-jarige Ahmad Erekat in juni 2020 met zijn auto op een wachthuisje van een checkpoint op de Westelijke Jordaanoever, waarna hij werd doodgeschoten door de Israëlische grenspolitie. Onderzoek van Forensic Architecture wijst uit dat Erekat niet opzettelijk had gehandeld, en dat hij buitengerechtelijk werd geëxecuteerd.
Het Israëlische leger heeft bekendgemaakt dat het zijn rules of engagement heeft gewijzigd met betrekking tot Palestijnen die met stenen gooien. Vanaf nu is het Israëlische militairen ook toegestaan hen neer te schieten als zij wegvluchten en geen bedreiging meer vormen. Het officiële beleid van het Israëlische leger is daarmee in strijd met het internationaal humanitair recht. Het is immers verboden een aanval uit te voeren als het directe militaire voordeel niet in verhouding staat tot eventuele burgerslachtoffers. Het in de rug schieten van Palestijnen die geen bedreiging meer vormen, met eventuele verwondingen of de dood als gevolg, kan moeilijk als proportioneel beschouwd worden.
De aankondiging van de nieuwe richtlijn lijkt dan ook vooral tegemoet te komen aan de Israëlische kolonistenbeweging en verband te houden met de hierboven beschreven onrust rondom Homesh, zo schrijft de Israëlische journalist Yossi Gurvitz. Het leger weet dat het hoogstwaarschijnlijk Homesh binnenkort moet ontruimen, tot onvrede van de kolonisten. Door aan te geven dat het harder gaat optreden tegen Palestijnen maakt het duidelijk aan de kant van de kolonisten te staan.
Aartsbisschop Desmond Tutu, de Zuid-Afrikaanse antiapartheidsactivist en winnaar van de Nobelprijs voor de Vrede, is op 26 december op negentigjarige leeftijd overleden. Hij stond niet alleen bekend om zijn rol bij het beëindigen van het apartheidssysteem in Zuid-Afrika, maar ook om zijn strijd tegen onrecht en ongelijkheid over de hele wereld, waaronder in het Midden-Oosten. ‘Als je neutraal bent in gevallen van onrecht, heb je de kant van de onderdrukker gekozen,’ aldus Tutu.
Aartsbisschop Tutu was een uitgesproken criticus van de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden en de belegering van Gaza, waarbij hij regelmatig wees op de parallellen met de apartheid in Zuid-Afrika. ‘Wat de Palestijnen bij controleposten wordt aangedaan, is het soort ding dat wij in Zuid-Afrika hebben meegemaakt.’ In 2008 leidde de aartsbisschop een VN-onderzoeksmissie in Gaza, waarna hij de Israëlische belegering die een jaar daarvoor was begonnen bestempelde als ‘een grove schending van de mensenrechten’.
In 2014 sprak aartsbisschop Tutu in een artikel (€) gepubliceerd in de Israëlische krant Haaretz zijn steun uit voor de internationale Boycot, Sancties en Desinvestering-beweging (BDS) als een vreedzaam middel om de Israëlische bezetting tegen te gaan. ‘Degenen die zaken blijven doen met Israël, die bijdragen aan een gevoel van “normaliteit” in de Israëlische samenleving, bewijzen het volk van Israël en Palestina een slechte dienst. Ze dragen bij aan de bestendiging van een diep onrechtvaardige status-quo,’ aldus aartsbisschop Tutu. In dit interview wees hij onder meer ook op de beleggingen van het Nederlands Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) in bedrijven die bijdragen aan het in stand houden en de groei van de illegale Israëlische nederzettingen in bezet Palestijns gebied.
Desmond Tutu uitte ook kritiek op gewelddadigheden van Palestijnse kant. ‘Ik heb degenen in Palestina veroordeeld die verantwoordelijk zijn voor het afvuren van raketten op Israël. Ze wakkeren de vlammen van haat aan. Ik ben tegen alle uitingen van geweld.’ Daarbij merkte hij op dat de Israëlische reactie op Palestijnse raketten ‘onevenredig wreed’ was.
De Israëlische regering heeft op 26 december een investeringsplan ter waarde van €280 miljoen aangekondigd om de Israëlische aanwezigheid op de bezette Golanhoogten te vergroten. Als onderdeel van het plan zal Israël 7300 nieuwe kolonistenwoningen bouwen, transportinfrastructuur ontwikkelen, het medische en onderwijssysteem van het gebied verbeteren en duizenden nieuwe banen creëren. Het project werd in oktober al aangekondigd, en heeft nu de goedkeuring verkregen van het gehele Israëlische kabinet.
Het doel van het plan is om de Israëlische bevolking van de Golanhoogten in tien jaar tijd te verdubbelen. Op dit moment wonen er ruim vijftigduizend kolonisten. ‘Dit is ons moment. Dit is het moment van de Golanhoogten’, zei de Israëlische premier Naftali Bennett tijdens de vergadering waarin het plan werd goedgekeurd. ‘Na lange en statische jaren in termen van de omvang van de nederzettingen, is ons doel vandaag om de nederzetting op de Golanhoogten te verdubbelen.’
Israël veroverde de Golanhoogten op Syrië in de oorlog van 1967. Daarbij werden volgens officiële Syrische cijfers 131 duizend Syriërs uit de steden Quneitra en Fiq en een groot aantal dorpen verdreven. In 1981 annexeerde Israël het gebied en paste het zijn eigen wetten toe, in een eenzijdige stap die nooit door de internationale gemeenschap erkend is.
Op dit moment zijn er nog slechts vier Syrische dorpen in de bezette Golanhoogten. De bijna twintigduizend Syriërs worden dagelijks geconfronteerd met talrijke Israëlische nederzettingenprojecten, waaronder het bouwen van windturbines op hun landbouwgronden.
Het Simon Wiesenthal Center heeft de BBC op de derde plaats van zijn jaarlijkse Global Antisemitism Top Ten-lijst geplaatst. Alleen Iran en Hamas, de nummers een en twee op de lijst, zijn volgens de organisatie antisemitischer dan de Britse publieke omroep. De volledige lijst wordt op 28 december gepubliceerd.
De directeur van de organisatie, Marvin Hier, wijst in een verklaring op een reportage van de BBC van deze maand over een incident in Londen waarbij een groep mannen anti-Israëlische slogans naar een bus met Joodse tieners riepen. In de reportage stond opgetekend dat één van de inzittenden in de bus een islamofobe uitspraak gedaan. Volgens Hier was dat niet het geval. Een tweede reden voor het opnemen van de BBC op de lijst is een tweet van een – inmiddels ontslagen – BBC-journalist uit 2014 waarin stond dat ‘Hitler gelijk had’. De pro-Israëlische mediawaakhond Honest Reporting ontdekte de zeven jaar oude tweet, wat de BBC ertoe bracht een intern onderzoek te openen dat uiteindelijk leidde tot het ontslag van de journalist.
In een prachtige video geeft Middle East Eye een indruk van hoe Kerstmis dit jaar in Bethlehem werd gevierd. Met muziek, optochten en het aansteken van de grote kerstboom op het Manger-plein worden de kerstdagen elk jaar groots gevierd. Hoewel de COVID-pandemie een grote impact heeft op de economie van Bethlehem, met name door het gebrek aan toeristen, en kerst daardoor dit jaar minder feestelijk aanvoelt, blijven de inwoners van Bethlehem optimistisch. Gevraagd om hun wensen voor het komende jaar zijn zij eenduidig: dat het coronavirus zich terugtrekt, de mensen weer naar Bethlehem kunnen komen, en vrede voor ieder.