In plaats van elf topspelers uit de Amerikaanse National Football League maken slechts vijf van hen een door de Israëlische regering georganiseerde rondreis. Zes spelers haakten af: “Ik laat me niet gebruiken.”
Het had zo mooi moeten zijn: elf topspelers uit de Amerikaanse National Football League die een rondreis van een week door Israël maken en na thuiskomst enthousiast reclame maken voor het land. Maar van de elf uitverkorenen begonnen er deze week maar vijf aan de trip. De rest bedankte voor de eer.
Michael Bennet was de eerste speler die zich terugtrok. Via Twitter stuurde hij een foto van Martin Luther King de wereld in, vergezeld van de tekst: “Ik ga niet naar Israël.” Kort daarop publiceerde hij een verklaring, waarin hij onder meer schreef:
Totdat ik een artikel in de Times of Israel over de trip las, was ik me er niet van bewust dat de reis door de Israëlische regering was samengesteld met het doel om, zoals een regeringsfunctionaris het uitdrukte, mij tot een beïnvloeder van de publieke opinie en goodwill-ambassadeur te maken. Daar laat ik me niet voor gebruiken. Als ik naar Israël ga − en dat ben ik vast van plan − wil ik ook de Westoever en Gaza bezoeken om te zien hoe de Palestijnen, die dit land al duizenden jaren hun moederland noemen, leven.
Mohammed Ali is altijd een van mijn helden geweest. Ik weet dat Ali altijd zij aan zij met de Palestijnen stond, dat hij vluchtelingenkampen bezocht en naar demonstraties ging, en altijd bereid was ‘een stem voor de stemlozen’ te zijn. Ik wil ‘een stem voor de stemlozen’ zijn, en dat kan niet door aan zo’n reis naar Israël deel te nemen.
Zoals deelnemer aan de Olympische Spelen van 1968 John Carlos altijd zegt: ‘Er bestaat geen gedeeltelijke betrokkenheid bij rechtvaardigheid. Je bent voor of tegen.’ Welnu, ik ben voor.
Direct na publicatie van de verklaring twitterde een andere uitverkoren topspeler, Kenny Stills: “Ik had het niet beter kunnen zeggen. Ik ben voor!” In de dagen daarop trokken nog vier anderen zich terug.
De reis is georganiseerd door het Israëlische ministerie voor Strategische Zaken en Publieke Diplomatie, in samenwerking met het ministerie voor Toerisme en America’s Voices in Israel, een organisatie die vaker dit soort reizen voor beroemdheden organiseert. In het door Michael Bennett genoemde artikel in The Times of Israel stellen beide betrokken ministers de reis voor als onderdeel van de strijd tegen de BDS (Boycot, Desinvestering, Sancties)-beweging en “de valse ophitsingscampagne tegen Israël”. Minister Gilad Erdan: “Onderdeel van deze strijd is het ontvangen van opinievormers met internationaal aanzien op diverse terreinen, onder andere uit de sportwereld.”
Voor een stevig tegengeluid zorgde een coalitie van Amerikaanse organisaties waaronder A Jewish Voice for Peace en The Dream Defenders.
Ook individuele activisten onder wie Angela Davis, Harry Belafonte, Danny Glover, Alice Walker, John Carlos en Craig Hodges lieten van zich horen. Zij publiceerden een open brief waarin zij de spelers opriepen af te zien van deelname aan de propagandareis van de Israëlische regering, “die tot doel heeft jullie populariteit te gebruiken voor haar eigen agenda, een agenda die ten koste gaat van het Palestijnse volk.” In de brief wijzen zij op de overeenkomst tussen de strijd van de Palestijnen en die van de zwarte emancipatiebeweging in de VS: “De Palestijnen verzetten zich al decennia tegen een beleid dat overeenkomt met het beleid waartegen mensen in veel steden in de VS protesteren.”
Ik koester een diepgewortelde hoop op vrede in het midden-oosten met gerechtigheid als basis.
Doekle Terpstra
Bestuurder