Vijf acts meldden zich afgelopen week af als deelnemers aan het culturele festival Pop-Kultur Berlin. Zij wensen niet op te treden op een evenement dat zich laat sponsoren door Israël. De protesten tegen het festival breiden zich uit.
Vijf acts meldden zich afgelopen week af als deelnemers aan het culturele festival Pop-Kultur Berlin. Zij wensen niet op te treden op een evenement dat zich laat sponsoren door Israël. De protesten tegen het festival breiden zich uit.
De organisatoren van het Berlijnse culturele festival Pop-Kultur hebben zich begeven in een oplopend conflict met de internationale BDS-beweging. Aanleiding is de samenwerking van het festival met de Israëlische ambassade in Duitsland, door Pop-Kultur opgevoerd als ‘culturele partner’. In antwoord op die samenwerking riep de Israëlische organisatie Boycott from Within (BfW), voorvechter van Palestijnse rechten, alle deelnemende artiesten op zich van het festival te distantiëren. Vijf acts gaven tot dusver gehoor aan die oproep.
BfW verwijt Pop-Kultur samen te werken met een Apartheidsstaat, en zich te lenen voor diens ‘Brand Israel Campaign’. Die door de Israëlische overheid georganiseerde campagne heeft tot doel het ‘merk Israël’ (Brand Israel) op te poetsen: het lelijke gezicht van de bezetter en kolonisator dient te worden vervangen door dat van een cultuurminnende natie en aanvaardbare partner. In dat proces worden de voortdurende Israëlische misdaden tegen de Palestijnen geaccepteerd en ‘witgewassen’.
De Israëlische activisten van BfW respecteren de criteria van de BDS Movement, de door de Palestijnse civil society in 2005 opgerichte beweging voor Boycot, Desinvestering en Sancties (BDS), die afgelopen week in een korte verklaring samenvatte waarom de samenwerking van Pop-Kultur met Israël onacceptabel is. De Palestijnen vragen Pop-Kultur om de Palestijnse boycot van de Israëlische overheid te respecteren, en om de samenwerking van het festival met de Israëlische ambassade te beëindigen.
Activisten wijzen daarnaast op de rol van Israëlische ambassades in het ondermijnen van de democratie in Europese samenlevingen. In januari bracht de nieuwsorganisatie Al-Jazeera de vierdelige documentaire The Lobby uit, waaruit blijkt dat de Israëlische ambassade in Londen intensief betrokken is bij het belasteren en ‘uitschakelen’ van politici, activisten en organisaties die zich inzetten voor Palestijnse rechten.
In reactie op de verwijten en afzeggingen liet ook Pop-Kultur van zich horen. In een online verklaring meldt de organisatie dat Israël de status van ‘culturele partner’ werd toegekend op grond van een ‘tegemoetkoming in de reiskosten van Israëlische artiesten die op Pop-Kultur zullen optreden’. Met de toekenning is in totaal vijfhonderd euro gemoeid, aldus de verklaring.
Op het verwijt dat door Pop-Kultur met een Apartheidsstaat wordt samengewerkt, stellen de organisatoren zich als ‘artiesten en culturele sector’ geroepen te voelen tot het aangaan van ‘relaties en dialoog’. Zij wijzen daarbij op optredens van artiesten uit verschillende landen, waaronder Israël. Over de deelname van Palestijnse artiesten aan het festival zijn tot dusver geen mededelingen gedaan.
Die reactie van de organisatoren riep nieuwe verontwaardiging op. Na vijftig jaar bezetting – en decennia van dialoog – hebben de Palestijnen alles verloren wat zij hadden. Om dat proces te stuiten is door hen de BDS-beweging opgericht, als vreedzaam middel van verzet tegen de Israëlische bezetter. Uitgerekend van ‘artiesten en de culturele sector’ wordt steun verwacht voor mensenrechten; juist zij horen samenwerking met een Apartheidsstaat te vermijden, aldus de BDS-activisten.
Intussen heeft BfW steun gekregen van onder meer de Britse organisatie Artists for Palestine UK, die zich in een open brief tot de Britse deelnemers van Pop-Kultur heeft gewend met de oproep zich van het festival te distantiëren. Ook andere Europese organisaties hebben zich solidair verklaard met BfW.
In Duitsland heeft de kwestie geleid tot massale media-aandacht en komt mogelijk eindelijk een volwassen debat op gang over de relatie met Israël en samenhangende thema’s als mensenrechten, democratie en het misbruik van het begrip antisemitisme. Hoe hard dat nodig is blijkt uit de reactie van Berlijns wethouder van cultuur, Klaus Lederer, die de Israëlische activisten van BfW beschuldigt van ‘onwaarheden’ en ‘haat’. Dat een Duitse culturele organisatie in zee gaat met een bezetter lijkt hem niet te deren.
In Duitsland wordt de BDS-beweging fel bestreden. Deze maand werd de organisatie door het stadsbestuur van München gestigmatiseerd als ‘antisemitisch’ en door de burgemeester van Frankfurt vergeleken met het nazi-bewind. In beide steden zijn verordeningen in de maak die organisaties die BDS steunen moeten uitsluiten van gemeentelijke faciliteiten. Het is algemeen bekend dat het Israëlische regime de bron is van deze ‘War on BDS’.
Het driedaagse Pop-Kultur-festival begint woensdag. Op die dag organiseert BfW een Thunderclap, een via sociale media verspreide eis aan Pop-Kultur om zijn banden met de Israëlische ambassade te verbreken. BfW roept ook Nederlandse burgers en organisaties op aan de Thunderclap deel te nemen.
