Israël zal doorgaan met het illegaal koloniseren van de Palestijnse Westelijke Jordaanoever. Dat verzekerde de Israëlische premier Netanyahu in een toespraak. Zal de internationale gemeenschap de Palestijnen in bescherming nemen? Als het aan VN-chef Guterres ligt niet.
De speech van Netanyahu leek geschreven voor mensen die zich vastklampen aan de hoop dat Israël ooit toch nog zal kiezen voor vrede en de zogeheten tweestatenoplossing. Vergeet het maar: vrijwillig zal Israël nooit ook maar één kolonie (‘nederzetting’) op de Palestijnse Westelijke Jordaanoever verlaten, benadrukte de premier volgens de Israëlische krant Haaretz. Sterker, het zal de bezetting verder verdiepen en de kolonies blijven uitbreiden:
We are here to stay, forever. […] We will deepen our roots, build, strengthen and settle. […] This is the land of our forefathers. This is our country.
Netanyahu zette zijn woorden kracht bij door zijn toespraak maandag te houden in de illegale nederzetting Barkan op de Westoever. Hij sprak er duizenden kolonisten toe ter gelegenheid van de mijlpaal van vijftig jaar Israëlische bezetting, die afgelopen juni werd bereikt. Op naar de honderd, was de strekking van zijn betoog.
De boodschap is een klap in het gezicht van de Palestijnen. Israël steekt opnieuw de middelvinger op naar hun recht op een leven in vrijheid en op een soevereine en levensvatbare staat Palestina. Zij moeten zich maar schikken in een eindeloze militaire overheersing. En toezien hoe de bezetter zowel Oost-Jeruzalem als de Westoever door een gestage aanvoer van kolonisten ‘judaïseert’.
Wie neemt het voor hen op? Zullen de Verenigde Naties (VN), de Europese Unie (EU) en Nederland de Palestijnen in bescherming nemen? Zal de internationale gemeenschap in actie komen in een poging de eigen tweestatenformule te reanimeren? Zal zij eindelijk de sancties tegen Israël treffen die het internationaal recht haar voorschrijft?
Secretaris-generaal Antonio Guterres van de VN kwam dinsdag met een reactie. ‘Er is geen Plan B’ voor de tweestatenoplossing, waarschuwde hij tijdens een bezoek aan de Palestijnse Autoriteit in Ramallah. En met zijn illegale kolonisering van Palestijns gebied staat Israël die oplossing in de weg. Daar moet een eind aan komen:
We recognize that the settlement activity that, as I’ve said several times, is illegal under international law, that the settlement activity is an obstacle that needs to be removed in relation to the possibility of two-state solution to be adequately implemented.
Guterres herhaalde ook dat er een eind aan de bezetting moet komen en dat de situatie van de Palestijnen dringend verbetering behoeft. Aan duidelijke woorden is bij de VN geen gebrek. De nijpende vraag is wat de internationale gemeenschap doet met een partij die daar lak aan heeft. Die de tweestatenoplossing en het perspectief op vrede welbewust de vernieling in helpt. En openlijk het recht claimt de andere partij gewelddadig te blijven onderdrukken.
De Palestijnen zullen het voorlopig met woorden moeten blijven doen, als het aan Guterres ligt. De VN zet alle kaarten op een herstart van het zogeheten vredesproces: het proces van 24 jaar onderhandelen tussen Israëli’s en de Palestijnse Autoriteit (PA) over de tweestatenoplossing. Dat proces is een rituele dans gebleken, die de Palestijnen van de wal in de sloot heeft geholpen. Van sancties of enigerlei druk op de bezetter is in de woorden van Guterres geen sprake.
Guterres maakt pijnlijk duidelijk waarom Netanyahu meent zich een desastreus beleid te kunnen veroorloven, en waarom de internationale gemeenschap geen deel is van een oplossing van de kwestie-Palestina/Israël, maar van het probleem. Hij houdt vast aan de rol van ‘vredesprocesbegeleider’, onder wiens regie de tweestatenoplossing ten grave wordt gedragen en de Palestijnen een toekomst met nog veel meer onderdrukking en onrecht wacht. Feitelijk stelt Guterres dat hij Israël niets in de weg zal leggen bij de verdere onderdrukking van de Palestijnen, hoe illegaal ook. De Palestijnen betalen de rekening. En er is geen Plan B.
De agressieve opstelling van Netanyahu en de passiviteit van Guterres leggen de verantwoordelijkheid voor de bescherming van de Palestijnen op andere schouders. Europese schouders, om precies te zijn. Cruciaal is de vraag of Brussel en Den Haag Netanyahu zelfs nu nog groen licht blijven geven – en daarmee het verzet tegen de onderdrukking van de Palestijnen overlaten aan de BDS-beweging en ‘de straat’. Of dat vijftig jaar bezetting het moment is om, onder het motto Beter Laat Dan Nooit, het recht als uitgangspunt te kiezen en de Palestijnen als mensen te gaan behandelen.
Zonder rechtvaardigheid is er in het vredesproces geen vooruitgang mogelijk.
Tineke Lodders Politica
