De PLO legt zich neer bij de door Israël en de VS gecreëerde realiteit en past haar beleid daarop aan. Na vijfentwintig jaar zijn de Oslo-akkoorden dood en begraven.
De Palestijnse Bevrijdingsorganisatie (PLO), het orgaan waarin een groot aantal Palestijnse politieke partijen is verenigd, heeft maandag ingrijpende maatregelen aangekondigd. Tot de meest vérgaande behoren het opschorten van de erkenning van Israël en het formele afscheid van de Oslo-akkoorden.
De PLO kwam bijeen in reactie op de Amerikaanse erkenning van Jeruzalem als hoofdstad van Israël. Daarmee brak president Trump op 6 december jl. met de uitgangspunten van 25 jaar ‘vredesproces’, dat had moeten leiden tot de beroemde tweestatenoplossing. Aanluitend trachtte Trump de Palestijnen met dreigementen en chantage aan boord van een eigen ‘proces’ te dwingen, dat volgens hem zal uitmonden in een nog te presenteren ‘ultieme deal’. Onderzoek door de New York Times legde de contouren van die deal bloot. Volgens de krant staat de Palestijnen, als het aan Trump ligt, een toekomst in een lappendeken van ‘thuislanden’ te wachten.
Tegen deze achtergrond hebben de Palestijnen hun conclusies getrokken. De PLO erkent dat van een vredesproces geen sprake meer is en dat de in de Oslo-akkoorden (1993-1995) met Israël en de internationale gemeenschap overeengekomen uitgangspunten geen bestaansrecht meer hebben. Israël heeft zich al veel eerder – in feite al kort na de ondertekening van de akkoorden – gedistantieerd van de aan ‘Oslo’ verbonden verplichtingen. De Israëlische ‘nederzettingenpolitiek’ – de illegale vestiging van meer dan 700 duizend Israëlische kolonisten op Palestijnse bodem – is daarvan het meest zichtbare aspect. De PLO laat nu ook het Oslo-spoor los.
Tot de meest in het oog springende besluiten behoort de opschorting van de Palestijnse erkenning van Israël, die uit 1988 dateert. De PLO zal Israël pas weer erkennen zodra dat land ook Palestina erkent. Concreet betekent dit dat Israël de bezetting en illegale kolonisering van de Palestijnse gebieden zal moeten opgeven en de annexatie van Oost-Jeruzalem moet terugdraaien.
Ook zullen de Palestijnen hun ‘veiligheidscoördinatie’ met Israël beëindigen. Onder de bepalingen van de Oslo-akkoorden werkten Palestijnse inlichtingendiensten en speciale troepen samen met Israël om de Palestijnse bevolking onder de duim te houden. Die door de Palestijnse bevolking gehate samenwerking met de bezetter wordt nu opgegeven.
Op economisch terrein stelt de PLO te zullen streven naar een eigen, onafhankelijke economie. De PLO benadrukt dat de breuk met Oslo inhoudt dat de Palestijnen niet langer gehouden zijn aan de beperkingen die hen onder Oslo II (1995) werden opgelegd in de vorm van het Paris Protocol (on Economic Relations).
Verwerpt de PLO hiermee de tweestatenoplossing? Nee, ze legt de bal waar die thuishoort: bij de internationale gemeenschap. Houdt die vast aan de tweestatenoplossing als enige duurzame uitkomst van de kwestie-Palestina, dan moet ze die nu concreet veiligstellen, aldus de PLO. Gebeurt dat niet, dan kiezen de Palestijnen hun eigen weg, in samenwerking met de Verenigde Naties (VN) en andere internationale instellingen.
Eerder al gaven de Palestijnen te kennen open te staan voor serieuze onderhandelingen onder auspiciën van bijvoorbeeld de Europese Unie (EU), China, Rusland of de VN, en met de overeengekomen uitgangspunten als basis: een onafhankelijke en volledig soevereine Palestijnse staat langs de grenzen van voor juni 1967, met Oost-Jeruzalem als hoofdstad.
Wordt hieraan door de internationale gemeenschap geen gehoor gegeven, dan ontstaat binnen de grenzen van historisch Palestina vanzelf één staat waarin Israëli’s en Palestijnen samenleven, vooralsnog in de gedaante van een apartheidsstaat – een situatie waarvan volgens velen feitelijk allang sprake is.
Met name onder de jongere generaties Palestijnen staat niet langer een geografisch ‘conflict’ centraal, maar de strijd voor gelijke rechten van de Palestijnen, waar die zich in Palestina/Israël ook bevinden. Dat die koers door de PLO wordt erkend blijkt onder andere uit de expliciete steun die werd uitgesproken voor de BDS-beweging.
Die beweging komt voort uit de oproep van de Palestijnse civil society om Israël door middel van Boycots, Desinvesteringen en Sancties (BDS) te dwingen de Palestijnse rechten te erkennen en respecteren. De steun van de PLO voor deze geweldloze middelen betekent dat BDS onderdeel van het regeringsbeleid wordt.
Afgelopen zondag nam Mahmud Abbas, president van de Palestijnse Autoriteit, al een voorschot op de besluiten van de PLO een dag later. Jarenlang is Abbas – veelal onder grote druk van het Westen – het ‘vredesproces’ blijven steunen, ook al bleek dat gaandeweg een dekmantel voor de Israëlische kolonisering van steeds meer Palestijns land. Trumps botte optreden heeft Abbas nu radicaal van inzicht doen veranderen.
In een zinderende toespraak beschreef Abbas hoezeer de Palestijnen door de internationale gemeenschap in de steek zijn gelaten en bedonderd. Keer op keer waren zij het die moesten toezien hoe er met hun rechten, vastgelegd in bindende VN-resoluties, werd gesold. De door Abbas genoemde cijfers spreken boekdelen:
We accepted 86 decisions in the UN Security Council for the Palestinians, and none of them were implemented. Another 46 were vetoed by the Americans.
Het probleem is allang niet meer de bezetting. Het probleem is het gedogen ervan.
Ramsey Nasr Schrijver / dichter / acteur