Waar staat de Partij voor de Dieren precies als het gaat om de genocide in Gaza, de Israëlische bezetting van Palestina en het internationaal recht? The Rights Forum analyseerde het stemgedrag, de moties en het verkiezingsprogramma van de partij.
Ja. De Partij voor de Dieren (PvdD) is een van de meest uitgesproken partijen in de Tweede Kamer als het gaat om de veroordeling van Israël en het opkomen voor de rechten van Palestijnen. Sinds december 2024 heeft de partij zelf een hele reeks moties ingediend over het erkennen van de genocide in Gaza.
In mei 2024 steunde de PvdD een motie die de regering opriep zich aan te sluiten bij Zuid-Afrika in de genocidezaak tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof. De partij diende hier in mei 2025 en in augustus 2025 zelf ook moties over in. Daarnaast benadrukt de partij de maatregelen die Nederland onder het Genocideverdrag verplicht is te nemen om de genocide te stoppen.
In het verkiezingsprogramma van de PvdD is een subhoofdstuk gewijd aan de genocide in Gaza, waarbij de partij duidelijk erkent dat jaren van Israëlische ‘bezetting, etnische zuivering en onderdrukking zich verder hebben ontwikkeld tot genocide en apartheid’.
Welke politieke partijen zetten zich in om de genocide in Gaza te stoppen? Welke zijn voor een wapenembargo tegen Israël? En welke erkennen Palestina? Ga naar www.gazakieswijzer.nl om meer te weten te komen over de Palestina/Israël-standpunten van zestien partijen.
Ja. De PvdD behoort samen met de SP en DENK tot de partijen die zich begin vorig jaar al inzetten voor een volledige stop op alle militaire samenwerking met Israël en een volledig wapenembargo. In maart 2024 dienden deze partijen een motie in waarin de regering werd opgeroepen zich in Europees verband in te zetten voor een algeheel wapenembargo tegen Israël. In september 2024 dienden deze drie partijen samen een motie in over een algeheel nationaal wapenembargo tegen Israël. Sindsdien heeft de PvdD meerdere moties over dit onderwerp ingediend, en steunde ze elke motie met een vergelijkbare inhoud.
Daarnaast vestigde de PvdD de aandacht op de export van Nederlandse honden aan het Israëlische leger. En samen met SP en DENK verzocht de partij de regering om ook ‘uit te sluiten dat Nederlandse F-35-onderdelen via indirecte leveringen in Israël terechtkomen’, nadat het Gerechtshof Den Haag de directe uitvoer van deze onderdelen had verboden. De PvdD, DENK en SP waren ook de enige partijen die in maart 2024 een motie steunden om een zwarte lijst van landen (waaronder Israël) op te stellen, waar geen wapenexport naar zou mogen plaatsvinden vanwege de te ernstige risico’s op mensenrechtenschendingen.
In het verkiezingsprogramma van de PvdD wordt deze lijn doorgetrokken. Hierin staat expliciet dat de partij voor een volledige militaire (en economische, politieke en academische) boycot van Israël is totdat de genocide en bezetting van Palestina stopt. Daarnaast wil de PvdD stoppen met het uitwisselen van inlichtingen met Israël, en militair personeel van het Israëlische leger toegang tot Nederland weigeren.
Ja. Al voor 7 oktober 2023 nam de PvdD het standpunt in dat er een Europees verbod op handel met de illegale nederzettingen moet komen, omdat de bouw van nederzettingen in strijd is met het internationaal recht. Inmiddels is de PvdD van mening dat alle handel met Israël verboden moet worden.
Zo diende de partij zelf veelvuldig moties in die vroegen om een handelsverbod met zowel Israël als de illegale nederzettingen. Daarnaast vroeg ze om directe opschorting van het Associatieverdrag tussen de Europese Unie en Israël, waaronder Israël handelsvoordelen geniet. Verder wil ze dat bedrijven die betrokken zijn bij de illegale nederzettingen niet meer meedoen aan de handelsmissies van het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken en dat de regering opnieuw oordeelt of ‘handelsbevorderende maatregelen’ met Israël in stand moeten blijven. De PvdD steunde ook een motie over het omzetten van het huidige Nederlandse ontmoedigingsbeleid naar een verhinderingsbeleid. Dit zou betekenen dat handel met Israëlische nederzettingen actief wordt geblokkeerd.
De PvdD, SP en DENK waren in juni 2024 de enige partijen die een motie steunden over het sluiten van de handelsafdeling van de Nederlandse ambassade in Tel Aviv. Een soortgelijke motie in augustus dit jaar kreeg steun van meer partijen. Als het over de benodigde Nederlandse maatregelen tegen Israël gaat, loopt de PvdD dus op de zaken voor.
Ook in haar verkiezingsprogramma is de partij zeer duidelijk over wat zij de gepaste reactie vindt op het geweld in Palestina: Nederland moet alle samenwerking met Israël volledig afbreken, het EU-Israël Associatieakkoord moet onmiddellijk worden opgeschort, en Nederlandse bedrijven die activiteiten hebben in bezet Palestina moeten worden aangesproken en desnoods met sancties worden bestraft.
Ja. Voor de PvdD is het internationaal recht leidend, zoals ook expliciet in het verkiezingsprogramma staat. De partij trekt consequent verbanden tussen verplichtingen onder het internationaal recht en het (niet) handelen van de Nederlandse regering. In haar verkiezingsprogramma verwijst PvdD – als enige van de nu in het parlement zittende partijen – naar het internationaal erkende Palestijnse recht op verzet. Verder doet alleen BIJ1 dit.
De PvdD wil dat de Nederlandse regering de illegale Israëlische annexatie van Palestijns land publiekelijk veroordeelt. De partij wil dat de Tweede Kamer het advies van het Internationaal Gerechtshof over de status van de illegale bezetting overneemt. Ook wil ze dat Nederland zich aansluit bij de genocidezaak van Zuid-Afrika tegen Israël bij het Hof, en dat Nederland haar plichten onder het Genocideverdrag nakomt.
Van de in totaal tien moties die sinds 7 oktober 2023 opriepen tot erkenning van een Palestijnse staat, kwamen er maar liefst vijf van de PvdD. Daarnaast heeft de partij een hele reeks moties ingediend waarin wordt voorgesteld om sancties tegen Israël in te stellen, meestal vanuit het perspectief dat deze sancties hetzelfde moeten zijn als de zwaarste sancties ingesteld tegen Rusland.
De PvdD wil een volledige economische, politieke, militaire, sportieve en academische boycot van Israël. Ze diende hier zelf drie moties over in én steunt elke motie van andere partijen over dit onderwerp. Tot slot wil de partij BDS (Boycots, Disinvestering en Sancties) het officiële Nederlandse beleid tegenover Israël maken.
Ja. De PvdD schrijft in haar verkiezingsprogramma dat meningsuiting over Palestina moet worden beschermd en dat het gevaarlijk is dat Nederlandse politici de neiging hebben om legitieme kritiek op Israël weg te zetten als antisemitisme. Dit is ook belangrijk in het kader van een omstreden wetsvoorstel over terrorismeverheerlijking. PvdD-leider Esther Ouwehand heeft zelf ook een motie ingediend die de Kamer vraagt deze wetgeving in te trekken, omdat deze solidariteit met Palestijnen riskeert te criminaliseren. Daarbij wil de partij ook de problematische IHRA-definitie van antisemitisme niet hanteren, zo staat in het verkiezingsprogramma.
De PvdD verzet zich ook sterk tegen de invloed van de Israëlische lobby op het verdacht maken van de VN-organisatie UNRWA. Deze humanitaire organisatie is al jaren het doelwit van een lastercampagne door Israël. Partijen als de VVD, BBB, SGP en ChristenUnie gebruikten dit als aanleiding om de Nederlandse bijdrage aan UNRWA stop te zetten. De PvdD heeft meermaals moties ingediend om deze steun te hervatten, en is in haar verkiezingsprogramma uitgesproken over het steunen van de hulporganisatie.
Verder heeft PvdD-Kamerlid en -buitenlandwoordvoerder Christine Teunissen ook in debat haar (BBB)-collega’s aangesproken op het verspreiden van Israëlische leugens rondom bijvoorbeeld het toelaten van voedsel tot de Gazastrook. En de partij bracht onder de aandacht dat Israël via Microsoft-servers in Nederland miljoenen afgeluisterde telefoongesprekken van Palestijnen opslaat. Het Israëlische leger slaat deze gesprekken op om ze terug te luisteren en te analyseren, zogenaamd om militaire doelwitten te identificeren. De PvdD diende een motie in die vroeg naar onafhankelijk onderzoek naar deze opslag, en benadrukte hiermee ook hoe Israëlische praktijken direct Nederlandse belangen en infrastructuur raken.
De PvdD is in ieder geval voor erkenning van Palestina en wil dat de Nederlandse vertegenwoordiging in Ramallah wordt omgezet in een ambassade.
In het verkiezingsprogramma staat: ‘Uitgangspunten voor vrede in de regio zijn veiligheid en gelijke rechten voor iedereen. Voor Palestijnen, Israëli’s, moslims, joden en christenen en alle inwoners.’ Hoe dat eruit moet zien, laat de PvdD over aan de mensen die het betreft: ‘Het is aan de mensen in de regio om daar samen vorm aan te geven. De precieze staatsvorm is daaraan ondergeschikt.’
