Westerse leiders en media gebruiken de voedseldroppings boven Gaza gretig om de genocide te framen als humanitaire ramp en zo de aandacht af te leiden van Israëls misdaden. Dat past in een groter beeld van gedogen en misleiden.
Nederland doet sinds vrijdag mee aan het droppen van voedsel en humanitaire goederen boven de Gazastrook. Vorige week vertrok daartoe een C-130 transporttoestel van de luchthaven van Eindhoven naar Jordanië. Samen met partners verzorgt Nederland twee weken lang een dagelijkse dropping, al staakte Nederland deze vandaag tijdelijk vanwege een technisch mankement aan het vliegtuig.
Pauze of niet, de droppings zijn een non-oplossing én een afleiding van het werkelijke probleem: Israëls genocide en de blokkade van de landstrook.
Veelgehoorde kritiek is dat voedseldroppings zowel te duur als inefficiënt zijn. Dat werd verleden week op Radio 1 bevestigd door een vertegenwoordiger van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO).
‘Doe het niet, het legitimeert de Israëlische blokkade’, voegde voormalig minister van Buitenlandse Zaken Sigrid Kaag daar vrijdag in Nieuwsuur aan toe. Want terwijl voedseldroppings nooit volstaan om de honger in Gaza te stillen, bieden ze Israël een excuus om de blokkade te handhaven.
Daarnaast zijn de droppings levensgevaarlijk. Zaterdag werd een vijftienjarige Palestijnse jongen door een hulppakket verpletterd. Het zou zomaar kunnen dat het pakket was afgeworpen door een Nederlands vliegtuig dat die dag droppings uitvoerde. ‘Ik kan dat bevestigen noch ontkennen’, zei een woordvoerder van het minister van Defensie.
En dan is er een nog fundamenteler probleem. De droppings reduceren de genocide in Gaza – de doelbewuste campagne van Israël om Palestijns bestaan in Gaza uit te roeien – tot een humanitair probleem.
Dat past in een lange lijst van manoeuvres door Israëls bondgenoten die worden gepresenteerd als steun aan de Palestijnen, maar uiteindelijk vooral voor de bühne zijn en Israël afschermen van verantwoordelijkheid. Hieronder beschrijven we een aantal voorbeelden van die praktijk.
Recent deden vijftien westerse landen een oproep tot het erkennen van de staat Palestina. Wie de verklaring goed las, zag dat daarin vooral steun voor Israël werd uitgesproken, Hamas werd veroordeeld, terwijl de genocide en andere Israëlische (oorlogs)misdaden niet werden benoemd. De Palestijnse staat die de vijftien landen voor ogen hebben, is een gedemilitariseerde, afhankelijke en door Israël gecontroleerde rompstaat. Het spreekt boekdelen dat de Palestijnen daar niet over mee mogen beslissen.
Een ander voorbeeld: demissionair minister van Buitenlandse Zaken Caspar Veldkamp vroeg in mei om een EU-onderzoek naar Israëlische oorlogsmisdaden, terwijl daar al onderzoek naar was gedaan dat in de doofpot was gestopt. Het was vooral een strategische zet om daadwerkelijke maatregelen tegen Israël uit te stellen en zich te kunnen verschuilen achter Europese onmacht.
En het volgende: verschillende landen hebben sancties ingesteld tegen individuele Israëlische kolonisten op de bezette Westelijke Jordaanoever. Die maatregel is een wassen neus. Niet een paar gewelddadige kolonisten vormen het probleem, maar alle kolonisten. Die floreren dankzij de militaire bezetting en het systeem van apartheid. Dáár moeten sancties tegen worden ingesteld.
Pijnlijk was ook de aankondiging van EU-buitenlandchef Kaja Kallas in juli van een ‘deal’ met Israël over het toelaten van meer hulp. Dat bleek puur nepnieuws. Een week na haar aankondiging begon het aantal doden door uithongering sterk op te lopen. Nog geen maand later zijn meer dan 160 Palestijnen omgekomen van de honger.
Een eerder voorbeeld van de nepsteun aan de Palestijnen was het bouwen van een pier voor de kust van Gaza voor de aanvoer van hulpgoederen in het voorjaar van 2024. Daarmee probeerde de toenmalige Amerikaanse president Joe Biden het publiek af te leiden van de door hem gesteunde genocide. De pier is nauwelijks operationeel geweest, en volgens verschillende bronnen in Gaza zelfs gebruikt voor een verschrikkelijk bloedbad dat Israël onder Palestijnen aanrichtte om vier gevangenen te bevrijden.
De voorbeelden hebben gemeen dat ze de realiteit ontkennen: Israël is met een systematische en doelbewuste campagne bezig om de Gazastrook te vernietigen en Palestijns leven onmogelijk te maken. Dit is geen overdrijving, dit vertellen Palestijnen in Gaza ons keer op keer, én het wordt bevestigd door tal van onderzoekers, VN– en mensenrechtenorganisaties.
En toch blijven westerse politieke leiders de genocide in Gaza als humanitaire crisis afschilderen, waarbij de dader – Israël – onbenoemd blijft. Leiders maken zich zorgen over de ‘onacceptabele’ of ‘onverdedigbare’ situatie waarin Palestijnen zich bevinden, maar erkennen niet dat Israël ze in die situatie heeft geplaatst. Er wordt gesproken over een ‘humanitaire catastrofe’ of ‘noodsituatie’ in Gaza, alsof het een natuurramp is in plaats van een doelbewuste vernietigingscampagne.
Israël krijgt zo vrij baan om zijn genocidale aanvallen op, en uithongering van de Palestijnen voort te zetten. Westerse leiders blijven de genocide steunen onder het mom van Israëls ‘recht op zelfverdediging’. Dat tekent niet alleen hun morele failliet, maar is ook volkenrechtelijk onjuist.
Ook veel westerse media doen actief mee aan het verzwijgen van de genocide en de dader. Ook zij presenteren de uithongering van Gaza als een natuurramp. Zo schreef het toonaangevende Time Magazine op de cover over ‘de Gaza-tragedie’, met daarbij een foto van uitgehongerde Palestijnen in de rij voor eten.
Op X schreef Time de bizarre begeleidende tekst: ‘Wanneer kinderen verhongeren, is honger de vijand.’ Een onafhankelijke journalist, Barry Malone, reageerde daarop met een correctie: ‘Niet honger is de vijand, maar Israël.’
‘Dit is geen journalistiek, dit is een les hoe oorlogsmisdaden wit te wassen’, reageerde onderzoeker en historicus Assal Rad, die op sociale media structureel de tekortkomingen van westerse media blootlegt.
De hongersnood is een bewuste Israëlische strategie. ‘Als Netanyahu zou willen dat elk kind in Gaza morgen gevoed is, kan hij simpelweg die instructie geven en gebeurt het’, zei hongersnoodexpert Alex de Waal vorige week in een interview met The New Yorker.
Het pijnlijke is dat – terwijl westerse leiders en media Israël de hand boven het hoofd blijven houden – in Israël niemand geheimzinnig doet over de intenties.
‘Menselijke dieren moeten als zodanig worden behandeld. Er zal geen elektriciteit en geen water zijn, alleen maar vernietiging. Je wilde de hel, je zult de hel krijgen’, schreef de Israëlische generaal-majoor Ghassan Alian al op 10 oktober 2023. ‘Gaza wordt een plek waar geen mens meer kan bestaan’, verkondigde het voormalig hoofd van Israëlische veiligheidsraad Goira Eiland op 12 oktober 2023. De Belgische publicatie MO zette meer van deze genocidale uitspraken op een rijtje.
Recent zei de Israëlische premier en gezochte oorlogsmisdadiger Benjamin Netanyahu tegen parlementsleden dat Israël ‘meer en meer’ huizen sloopt zodat de Palestijnen geen plek hebben om naar terug te keren. Zo beoogt Israël om de Gazastrook te ontvolken.
Er bestaat intussen een waslijst van genocidale uitspraken van Israëlische politici en militairen. Kortom, iedereen – waaronder het Nederlandse kabinet – wist in oktober 2023 al wat er stond te gebeuren. De huidige uithongering is geen verrassing, geen onvoorziene ramp of crisis, maar een van te voren aangekondigd en gepland beleid. Dat maakt de ontkenning daarvan des te abjecter.
Het debat moet niet gaan over symbolische humanitaire hulp in de vorm van voedseldroppings. Het moet gaan over Israëls systematische vernietigingscampagne en uithongering. Daar moeten maatregelen tegen worden genomen. De rest is ruis en zorgt er alleen maar voor dat Israël steeds verder kan gaan.
