De EU dient zijn samenwerking met het Israëlische ministerie voor Openbare Veiligheid te staken, en dat ministerie de toegang te ontzeggen tot het door de EU gefinancierde project Law Train. Dat concluderen 25 rechtsgeleerden in een ‘legal opinion’.
De EU dient zijn samenwerking met het Israëlische ministerie voor Openbare Veiligheid te staken, en dat ministerie de toegang te ontzeggen tot het door de EU gefinancierde project Law Train. Dat concluderen 25 rechtsgeleerden in een ‘legal opinion’.
Op 26 juni, de door de VN ingestelde International Day in Support of Victims of Torture, presenteerden 25 vooraanstaande rechtsgeleerden een rapport (‘legal opinion’) waarin wordt vastgesteld dat het door de EU gefinancierde onderzoeksproject Law Train niet voldoet aan essentiële EU-regels. Het rapport wijst onomstotelijk uit dat het aan Law Train deelnemende Israëlische ministerie voor Openbare Veiligheid zich schuldig maakt aan ‘ernstige en voortdurende schendingen’ van een reeks internationaalrechtelijke conventies, en dat de EU de eigen regelgeving schendt door het Israëlische ministerie toe te laten tot Law Train.
Doel van het Law Train-project, opgestart in mei 2015, is de ‘afstemming en uitwisseling van ondervragingstechnieken tussen landen om het hoofd te kunnen bieden aan transnationale criminaliteit’. Binnen het project wordt samengewerkt door het Israëlische ministerie van Openbare Veiligheid, de politiediensten van Israël, België en Spanje, alsmede een aantal universiteiten en bedrijven; Portugal trok zich in augustus 2016 terug na zware protesten uit de politiek en samenleving. Law Train wordt gefinancierd door de EU in het kader van het onderzoeks- en innovatieprogramma Horizon 2020; van de ruim vijf miljoen euro subsidie is de helft bestemd voor de Israëlische partners.
In hun rapport tonen de rechtsgeleerden, onder wie leden van de Raad van Advies van The Rights Forum, aan waarom het Israëlische ministerie van Openbare Veiligheid voor de EU geen acceptabele partner is. Wakend over de Israëlische politie, de veiligheidsdienst ISA en het gevangeniswezen, wordt het ministerie verantwoordelijk gehouden voor oorlogsmisdaden, marteling en andere misdaden tegen de menselijkheid. Dat betreft geen incidenten, maar een al decennia vastgestelde praktijk. Desondanks kent Israël anno 2017 nog steeds geen expliciet verbod op marteling en andere inhumane bejegeningen.
De conclusie van het rapport is dat het Israëlische ministerie zich schuldig maakt aan ‘ernstig professioneel wangedrag’ en daardoor handelt in strijd met de in het rapport gespecificeerde financiële regelgeving van de EU. Onvermijdelijk gevolg is dat het ministerie per direct de toegang tot het Law Train-project dient te worden ontzegd. Het is volstrekt onacceptabel dat een regime dat zich bedient van marteling deelneemt aan een door de EU gefinancierd project over ondervragingsmethoden – laat staan dat zo’n regime model staat voor Europese politie- en veiligheidsdiensten.
Het is even onacceptabel dat hier door de EU bij het optuigen van Law Train kennelijk overheen is gekeken. In het rapport wordt opgemerkt dat Law Train door de EU weliswaar is doorgelicht, maar dat niet is omgekeken naar de voorwaarden die horen bij de financiering. Dat roept de vraag op of hierbij sprake is van grove nalatigheid of dat de checks and balances bewust achterwege zijn gelaten. Die vraag dient nu als eerste beantwoord te worden, zodat maatregelen genomen kunnen worden om herhaling te voorkomen. Evident mag Europees onderzoeksgeld nooit meer terechtkomen bij regimes die zich schuldig maken aan oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.
In België, dat in verschillende hoedanigheden participeert in Law Train, wordt intensief campagne gevoerd tegen het Europees-Israëlische project. In januari 2017 schreven bijna zevenhonderd professoren, onderzoekers, intellectuelen en kunstenaars een brief aan Justitieminister Koen Geens. Daarin drongen zij aan op het terugtrekken van het Departement van Justitie uit het Law Train-project. Al in september 2016 riepen dertig aan de Katholieke Universiteit van Leuven verbonden academici in een open brief op de participatie van hun universiteit in Law Train te staken.
Daarnaast verscheen drie weken geleden een bijgewerkte editie van het uitstekende online dossier (Nederlandstalige versie) dat de Belgian Campaign for an Academic and Cultural Boycott of Israel (BACBI) samenstelde over het Law Train-project. Daarin wordt overtuigend aangetoond dat niet alleen het Israëlische ministerie voor Openbare Veiligheid, maar ook de andere Israëlische partners in Law Train op grond van bestaande regels en conventies geweerd dienen te worden.