De Europese kritiek op Israëls illegale kolonisering van bezet Palestijns gebied heeft een ritueel karakter. Israël trekt zich er niets van aan. Sinds het aantreden van Donald Trump is het tempo van de kolonisering fors opgevoerd.
Donderdag uitte de Europese Unie (EU) scherpe kritiek op de recente Israëlische stappen voor verdere uitbreiding van de illegale kolonies (‘nederzettingen’) in bezet Palestijns gebied. In de afgelopen twee weken brachten de Israëlische autoriteiten de bouw van meer dan tweeduizend nieuwe woningen naderbij. Een deel ervan kreeg definitief groen licht, een ander deel werd in het planningsproces een stap dichterbij gebracht.
De EU herhaalt dat Israëls koloniseringsbeleid een grove schending is van het internationaal recht, en bovendien de realisering van een Palestijnse staat in gevaar brengt en vrede in de weg staat. De Unie predikt ook nu weer dat een tweestatenoplossing het enige realistische en levensvatbare recept is om ‘de legitieme aspiraties van beide partijen te vervullen’.
De Europese kritiek is een herhaling van zetten, een ritueel waarvan iedereen weet dat het zinloos is zolang er geen sancties aan worden verbonden. Israël trekt zich niets aan van Europese kritiek en het internationaal recht, en bouwt zowel in Oost-Jeruzalem als op de Westelijke Jordaanoever rustig verder. Openlijk stelt het dat het beide namens ‘het joodse volk’ opeist en het Palestijnse recht op een eigen staat met Oost-Jeruzalem als hoofdstad niet erkent.
Tegelijkertijd maakt de Israëlische premier Netanyahu er geen geheim van dat hij zo veel mogelijk verdeeldheid probeert te zaaien binnen de EU. Daartoe cultiveert hij innige banden met de autoritaire regeringen in Midden- en Oost-Europa, bovenal met die van de Hongaarse premier Viktor Orbán, die volgens critici niet van antisemitische smetten vrij is.
Ook het huidige bezoek van Netanyahu aan de Baltische staten staat in het teken van het counteren van wat hij noemt ‘de oneerlijke en onvriendelijke behandeling die Israël in Brussel ten deel valt’, schrijft Haaretz (€). Daarmee bedoelt hij het Europese vasthouden aan het recht van de Palestijnen op een eigen staat, en het streven van de EU het nucleaire akkoord met Iran overeind te houden.
Onder verwijzing naar noodzakelijke toekomstige onderhandelingen over een tweestatenoplossing heeft de EU Israël altijd zijn gang laten gaan. De Palestijnen, die hun rechten steeds langer en fundamenteler zien aangetast, zijn het slachtoffer van dat beleid. Ditmaal is het niet anders.
De Palestijnse toponderhandelaar en secretaris-generaal van de PLO Sa’ib ‘Urayqat (Saeb Erekat) hekelt het uitblijven van internationale sancties tegen Israël. Hij herinnert eraan dat het koloniseren van bezet gebied onder internationaal recht als een oorlogsmisdaad geldt. En dat Israël met de bouw van nog meer woningen opnieuw onomwonden duidelijk maakt dat het streeft naar verdere kolonisering.
Volgens Peace Now, de Israëlische organisatie die de uitbreiding van de illegale kolonies op de voet volgt, liggen de 1004 kolonistenwoningen waarover de Israëlische autoriteiten afgelopen woensdag een besluit namen vrijwel zonder uitzondering (96 procent) diep in bezet gebied. Peace Now wijst verder op het besluit van 14 augustus met betrekking tot de bouw van 1114 woningen op de Westoever en in Oost-Jeruzalem. Samen zijn dit de ruim tweeduizend woningen waarnaar de EU verwijst. Daarnaast circuleren er volgens Peace Now plannen voor nog eens honderden woningen in de illegale kolonies Beit El, Adam (Geva Binyamin), Alfei Menashe en Ma’ale Efraim.
Israël heeft na het aantreden van de Amerikaanse president Trump het tempo van de kolonisering fors opgevoerd, schrijft de organisatie. Sinds begin 2017 is de bouw van meer dan 16 duizend nieuwe woningen dichterbij gebracht dan wel definitief beklonken. In 2015 en 2016 schommelde dit cijfer rond de 2600.
Afgelopen maand publiceerde Peace Now cijfers die de ontwikkelingen op de bezette Westoever in historisch perspectief plaatsen. Het beeld is onthutsend: van alle ‘state land’ (publieke grond) die de Israëlische autoriteiten sinds het begin van de bezetting in 1967 vrijgaven voor ontwikkeling, kwam 99,76 procent ten goede aan Israëlische kolonies en kolonisten, en minder dan een kwart procent aan Palestijnen.
Het tot ‘state land’ verklaren van stukken land is een beproefde methode waarmee de Israëlische autoriteiten zich Palestijns grondgebied toe-eigenen. Die praktijk is in strijd met het internationaal recht en met de verplichtingen die Israël als bezetter heeft, herhaalt Peace Now. Israël heeft de plicht het welzijn van de Palestijnse bevolking te garanderen en mag het bezette gebied alleen ontwikkelen ten bate van die bevolking.
Israël doet het tegenovergestelde en maakt zich daarmee volgens Peace Now schuldig aan ‘ernstige en structurele discriminatie’. Die discriminatie is volgens de organisatie ‘een van de bepalende kenmerken van apartheid’. De aan het licht gebrachte informatie onderstreept dat de bezetting niet alleen een juridische, maar ook een morele basis ontbeert, aldus Peace Now:
Land is one of the most important public resources. Allocation of land for the use of only one population at the expense of another is one of the defining characteristics of apartheid. This is further proof that Israel’s continued control of the occupied territories over millions of Palestinian residents without rights, and the establishment of hundreds of settlements on hundreds of thousands of dunams, has no moral basis.
Onthutsend is niet alleen het algemene beeld, ook de details komen voor die kwalificatie in aanmerking. Zo blijkt dat van de snippers state land die aan de Palestijnen ten goede kwamen bijna 40 procent bestemd was om bedoeïenen te huisvesten die elders op de Westoever van hun land waren verjaagd.
In de jaren negentig moest – wij schreven er eerder over – een tiental bedoeïenengemeenschappen gedwongen plaatsmaken voor uitbreiding van de illegale ‘nederzetting’ Ma’ale Adumim. Zij kwamen in Al-Jabal (‘De Berg’) terecht, aan de rand van het stadje Abu Dis, ‘naast de enorme vuilstortplaats van Jeruzalem en omringend gebied’, zoals Peace Now schrijft. Momenteel wacht de bedoeïenengemeenschap van Khan al-Ahmar, en in haar kielzog nog eens zo’n 45 andere gemeenschappen, hetzelfde lot.
Peace Now kreeg de informatie boven tafel op basis van een in maart 2016 ingediend WOB-verzoek. Meer dan twee jaar deden de autoriteiten hun best niet op het verzoek in te gaan, om informatie achter te houden en om de organisatie ‘uit te putten en publicatie van deze wezenlijke informatie te voorkomen’, schrijft Peace Now. Bovendien bleek uit de informatie dat de bezettingsautoriteiten in reactie op een eerdere WOB-procedure over hetzelfde onderwerp misleidende informatie hadden verstrekt aan twee andere organisaties: Bimkom en de Association for Civil Rights in Israel (ACRI).
Peace Now publiceerde deze en vorige maand ook de uitkomsten van twee andere WOB-procedures. Daaruit blijkt dat twee zogeheten regionale nederzettingenraden (bestuursorganen) – te weten Gush Etzion en Binyamin – de afgelopen jaren forse bedragen hebben besteed aan dubieuze en ronduit illegale activiteiten, zoals bouwactiviteiten waarvoor geen Israëlische vergunning is afgegeven. Het gaat om geld dat door het ministerie van Binnenlandse Zaken aan de raden beschikbaar is gesteld.
De Israëlische bevolking en de kolonisten maken zich er niet druk om. Zij hebben andere zorgen, zoals de stijgende huizenprijzen in de illegale kolonies. Konden Israëli’s voorheen voor relatief weinig geld een ruime woning in bezet gebied kopen, de afgelopen 18 jaar zijn de prijzen verdubbeld, schrijft de Times of Israel. Maatregelen van de Israëlische regering om de kolonisering te bevorderen, zoals subsidies en de aanleg van infrastructuur die kolonisten vrijwaart van contact met de Palestijnse bevolking, hebben de kolonistenpopulatie in die 18 jaar doen verdubbelen en de huizenprijzen opgestuwd.
Daarbij speelt ook het vertrouwen in de toekomst een rol, blijkt uit het artikel. Waren Israëli’s voorheen nog bezorgd dat de kolonisten vroeg of laat dienden terug te keren naar Israël, het uitblijven van internationale maatregelen om de Palestijnse staat te realiseren heeft hen het vertrouwen gegeven dat zij van niemand iets te vrezen hebben. Afgelopen maandag verzekerde premier Netanyahu de bevolking nog maar eens dat geen van de illegale kolonies ooit nog ontruimd zal worden, schrijft de krant.
