Met onder andere: crisis in Gaza – bombardementen, stroomuitval en corona, recordaantal slooporders in Oost-Jeruzalem en Palestijnse gevangenen in hongerstaking.
Israëlische gevechtsvliegtuigen en tanks voeren nog steeds dagelijks beschietingen uit op Gaza, naar verluidt als reactie op raketten die vanuit Gaza worden afgevuurd en op de brandende ballonnen die vanuit Gaza worden opgelaten en in het zuiden van Israël terechtkomen. Het geweld over en weer houdt inmiddels al twee weken aan. De ballonnen die in Gaza worden opgelaten hebben in Israël honderden branden veroorzaakt, voornamelijk op landbouwgrond. Het Israëlische leger heeft verschillende Hamasdoelwitten getroffen.
Israël heeft als reactie op de hernieuwde aanvallen vanuit de Gazastrook naast de bombardementen ook een aantal andere strafmaatregelen genomen. Op 16 augustus sloten Israëlische bezettingstroepen de visserijzone van de Gazastrook, en werden verschillende vissersboten onder vuur genomen waarna zij moesten terugkeren naar de haven. Door Israëls blokkade van de Gazastrook en het restrictieve visserijbeleid is het aantal vissers in Gaza in twintig jaar enorm teruggedrongen, en is de helft van de resterende vissers nu werkloos. Zo’n 95% van de vissers in Gaza leeft daardoor onder de armoedegrens.
Op 18 augustus is bovendien de enige elektriciteitscentrale in de Gazastrook tot stilstand gekomen omdat brandstof in de kustenclave is opgeraakt. Israël verbood de invoer van diesel in Gaza als onderdeel van de strafmaatregelen die werden getroffen tegen de brandende ballonnen. Inwoners van Gaza kunnen nu nog slechts rekenen op drie tot vier uur elektriciteit per dag.
Een woordvoerder van het ministerie van Volksgezondheid in Gaza waarschuwde meteen dat het gebrek aan elektriciteit de gezondheidsdiensten in de ziekenhuizen van Gaza ondermijnt. Die boodschap werd kracht bijgezet door kinderarts en voorzitter van het Gaza Neonatal Network (GNN) Dr. Nabil Al-Baraqoun. Dr. Baraqoun waarschuwde op 19 augustus dat de frequente stroomuitval het leven bedreigt van 120 pasgeboren baby’s die momenteel worden verzorgd in intensive care-couveuses in Gazaanse ziekenhuizen. Op 23 augustus werd bekend dat Israël enkel nog de invoer van voedsel en medicijnen toelaat.
En alsof het leed van de bevolking van Gaza nog niet groot genoeg is, zijn vannacht de eerste bekende gevallen van Covid-19 buiten de quarantainefaciliteiten vastgesteld. Vier leden van dezelfde familie in een vluchtelingenkamp werden positief getest op het coronavirus. De autoriteiten hebben daarom een lockdown van 48 uur afgekondigd.
Ondanks de alsmaar groter wordende problemen in Gaza lijkt het geweld tussen Israël en Hamas voorlopig nog niet beëindigd. ‘Wil je dat de ballonnen stoppen? Zorg er dan voor dat de blokkade aanzienlijk wordt verlicht,’ vertelde een Hamas-ambtenaar aan de Israëlische krant Haaretz. Volgens de Israëlische publieke omroep heeft premier Netanyahu gedreigd leiders van Hamas en de Islamitische Jihad door middel van gerichte bombardementen te doden. Ook zijn coalitiepartner en minister van Defensie Benny Gantz heeft gezegd dat Hamas ‘met vuur speelt’ en vuur terug kan verwachten.
De sloop van woonhuizen in Oost-Jeruzalem is dit jaar aanzienlijk opgevoerd door de Israëlische overheid, ondanks de coronapandemie en de daarmee gepaard gaande economische crisis. De gemeentelijke autoriteiten hebben, ondanks een stop van twee maanden als gevolg van de lockdown in het voorjaar, in 2020 tot nu toe 89 wooneenheden gesloopt of door de Palestijnse bewoners laten slopen. In 2019 werden er in het gehele jaar 104 wooneenheden gesloopt, in 2018 waren dat er 72. Alleen al in de eerste drie weken van augustus werden 24 huizen gesloopt.
De verzoeken van verscheidene gezinnen tot uitstel van de sloopwerkzaamheden vanwege de economische crisis en angst voor besmetting met het coronavirus werden door de Israëlische autoriteiten en rechtbanken keer op keer afgewezen. Op dit moment hebben meer dan tweeduizend Palestijnse bewoners van Oost-Jeruzalem Covid-19, en worden er dagelijks tientallen nieuwe besmettingen vastgesteld. Veel van hen werken bovendien in restaurants en de toerismesector, een sector die hard is getroffen door lage bezoekersaantallen en de krimpende economie.
Volgens Riyad al-Ashqar, een onderzoeker bij het Palestine Center for Prisoners Studies, heeft Israël sinds 2015 in Jeruzalem 11.000 Palestijnen opgepakt, waaronder 3.500 kinderen en 475 vrouwen. Volgens Al-Ashqar zijn de arrestaties erop gericht de Palestijnen in Jeruzalem het leven onmogelijk te maken en hen ertoe te bewegen de stad te verlaten en zo plaats te maken voor kolonisten. Ook het in ontvangst nemen van uitzettingsbevelen en huisarrest zijn onderdeel geworden van de dagelijkse routine van Palestijnen. De laatste vijf jaar vaardigden de Israëlische autoriteiten meer dan 2.500 uitzettingsbevelen uit en meer dan 1.500 huisarresten.
Vier Palestijnse gevangenen in Israëlische gevangenissen zijn momenteel in hongerstaking. Zij protesteren daarmee tegen hun administratieve detentie, een regime waaronder verdachten zonder aanklacht en proces eindeloos gevangen kunnen worden gezet op grond van ‘geheime informatie’, die noch de gedetineerde, noch diens advocaat mag inzien. Er zitten op dit moment zo’n 360 Palestijnen in administratieve detentie.
De mannen zitten vast in de beruchte Israëlische Ofer-gevangenis op de Westelijke Jordaanoever, ten westen van Ramallah. De gevangenen zijn inmiddels tussen de tien en de dertig dagen bezig met de hongerstaking. De gezondheid van Maher al-Akhras, de gevangene die de hongerstaking inmiddels het langst volhoudt, gaat snel achteruit. Palestijnse gedetineerden hebben vaker hun toevlucht genomen tot hongerstakingen als een manier om te protesteren tegen hun illegale administratieve detentie, en om een einde te eisen aan dit beleid, dat in strijd is met het internationaal recht.
Palestijnen hebben in Bethlehem een tentoonstelling georganiseerd met twintig stukken van de anonieme Britse kunstenaar Banksy om hem te bedanken voor zijn steun. Banksy besteedt in zijn kunst regelmatig aandacht aan de kwestie-Israël/Palestina en de strijd van de Palestijnen. In 2017 opende hij het Walled Off Hotel, een hotel in Bethlehem dat direct naast de afscheidingsmuur ligt, in de hoop Israëlische toeristen naar de Westelijke Jordaanoever te halen, en daarmee de dialoog aan te wakkeren. Ook prijkt een aantal van zijn kunstwerken op de afscheidingsmuur zelf. Een van Banksy’s werken die in het Walled Off Hotel tentoongesteld werden is in juli door de artiest verkocht. De opbrengst van meer dan een miljoen dollar doneerde hij aan een Palestijns ziekenhuis. Volgens de organisatoren van de tentoonstelling heeft de kunstenaar met zijn kunst en activisme bijgedragen aan de diversificatie van de toerismesector in Bethlehem. In een videoboodschap aan Banksy zei evenementcoördinator Yamen Elabed: ‘Banksy verrast ons altijd en vandaag wil ik hem verrassen en mensen informeren over zijn kunstwerken.’ Daarnaast werden de woorden ‘Thank you Banksy’ in coördinatie met de tentoonstelling door kunstenaars op een strand in Gaza getekend.
De afgelopen week zijn tijdens verschillende incidenten zes Palestijnen door Israëlische troepen neergeschoten. Twee Palestijnse mannen kwamen daarbij om het leven. Op 19 augustus werd de 16-jarige Mohammad Matar door Israëlische bezettingstroepen doodgeschoten in het dorp Deir Abu Mashaal, ten westen van Ramallah. Zijn lichaam wordt door de Israëlische autoriteiten achtergehouden. Volgens de leider van de dorpsraad van Deir Abu Mashaal werd Matar in de buurt van zijn dorp en vlakbij een weg die alleen voor Israëlische kolonisten bedoeld is neergeschoten, en waren de omstandigheden van het incident ‘niet duidelijk’. Twee andere Palestijnse jongens raakten gewond. Volgens het Israëlische leger ging het om ’een terroristische groep, waarvan de leden brandbare materialen bij zich hadden die werden gebruikt om brandbommen te maken.’
Op 17 augustus schoten bewakers bij het Qalandiya-checkpoint een dove Palestijnse man in zijn been nadat hij een gebied dat voor auto’s was bestemd had betreden en niet hoorde dat ze hem riepen om te vertrekken. De man werd voor behandeling naar het Shaare Zedek Medisch Centrum in Jeruzalem gebracht, verklaarde een woordvoerder van het ziekenhuis.
Diezelfde dag schoot Israëlische politie een 17-jarige Palestijn dood in de Oude Stad van Jeruzalem vanwege zijn rol in een vermeende steekaanval. Volgens Israëlische media vond de aanval van de Palestijnse jongen ’s avonds plaats bij de Bab Hutta-ingang van de Al Aqsa-moskee. De politie verklaarde dat de Palestijnse jongen een agent van de grenspolitie licht had verwond voordat hij ter plekke werd doodgeschoten door andere agenten. De moeder en twee broers van de Palestijnse jongen werden de volgende dag door Israëlische troepen gearresteerd.
Op 18 augustus werd een Palestijnse jongen in Oost-Jeruzalem neergeschoten nadat er een confrontatie ontstond tussen Palestijnen en Israëlische bezettingstroepen die aanwezig waren om de sloop van een gebouw te bewerkstelligen. Het gebouw zou worden gesloopt omdat de Palestijnse eigenaar niet over de juiste vergunningen zou hebben beschikt. Het slachtoffer, Mohammad Ja’abis, werd tijdens de confrontatie neergeschoten door een Israëlische soldaat en werd met spoed naar het Al-Makassed ziekenhuis in Jeruzalem gebracht, waar hij een operatie moest ondergaan. Getuigen bevestigden dat Israëlische soldaten het ziekenhuis omsingelden om Ja’abis te arresteren.
