Makro Nederland zal met ingang van 1 januari 2020 alleen nog dadels uit Israël importeren. De dadels uit de illegale nederzettingen verdwijnen uit het assortiment.
Dat schrijft Makro Nederland op 5 december in een e-mail aan The Rights Forum. De mail is een reactie op een brief die wij de groothandel twee maanden geleden stuurden. Daarin wezen we erop dat de dadels van het merk Bomaja die de Makro als Nederlands product verkocht in werkelijkheid afkomstig waren uit de Israëlische kolonies (‘nederzettingen’) in bezet Palestijns gebied.
Door producten uit de nederzettingen te verkopen verleende de groothandel steun aan Israëls koloniseringsproject, schreven we gelijktijdig in een artikel, en handelde ze in strijd met de internationale gedragscodes op het gebied van maatschappelijk verandwoord ondernemen. Door de eigenlijke plaats van herkomst van de dadels te maskeren met een Nederlandse streepjescode onthield zij bovendien de consument wezenlijke informatie.
Eerder deze week schreven we een tweede artikel over de Makro, nu nadat we de Bomaja-dadels bij verschillende Makro-vestigingen aantroffen met uiteenlopende herkomstaanduidelingen. Bij de Makro in Nieuwegein stond op de verpakking dat ze uit Israël afkomstig waren. In Nijmegen lagen ze in de schappen met het opschrift ‘West bank, settlement’ (‘Westelijke Jordaanoever, nederzetting’). ‘De Makro maakt er een potje van’, schreven we.
In de e-mail van 5 december schrijft Makro Nederland dat het naar aanleiding van onze brief en berichtgeving ‘dit product en de herkomst ervan opnieuw heeft bekeken’. Dat heeft het bedrijf tot de conclusie geleid ‘dat het onwenselijk is de verkoop van dit product op de huidige wijze voort te zetten’.
Makro Nederland haalt daarom de dadels uit de nederzettingen uit het assortiment, laat het weten. De import uit de Israëlische kolonies wordt gestaakt:
Makro Nederland ontvangt vanaf 1 januari 2020 alleen nog dadels uit Israël, niet meer uit bezet gebied.
Inmiddels worden de dadels voorzien van een correcte aanduiding van het land van herkomst, schrijft het bedrijf verder. De Nederlandse streepjescode zal ‘in de toekomst’ worden vervangen door de correcte code.
The Rights Forum verwelkomt de stap van Makro Nederland. Die strekt andere bedrijven en importeurs tot voorbeeld. Ondernemingen die het maatschappelijk verantwoord ondernemen serieus nemen hebben geen andere keus dan zich van de economie van de nederzettingen te distantiëren. De kolonisering steunt op een wrede militaire bezetting en wordt door de VN, de EU en de Nederlandse regering veroordeeld als ‘illegaal’ en een ‘obstakel voor vrede’. In het oprichtingsstatuut van het Internationaal Strafhof geldt kolonisering als een oorlogsmisdrijf. Betrokkenheid daarbij is voor bedrijven alleen al uit het oogpunt van reputatieschade en gezond eigenbelang af te raden.
Wij zullen de Makro verzoeken deze principiële lijn door te trekken en ook alle andere relevante producten en hun herkomst tegen het licht te houden. En het bedrijf vragen hoe het de consument kan garanderen dat die na 1 januari onder het etiket ‘Afkomstig uit Israël’ niet alsnog dadels uit de nederzettingen krijgt voorgeschoteld.
Het ten onrechte etiketteren van producten als ‘Made in Israel’ is een vorm van misleiding die door bedrijven uit de nederzettingen veelvuldig wordt toegepast, zoals wij herhaaldelijk hebben beschreven. Het betekent dat bedrijven als de Makro over een stringent controlesysteem dienen te beschikken. Die opdracht geldt voor alle bedrijven die Israëlische producten op de Nederlandse en Europese markt brengen. Op 12 november bepaalde het Europees Hof van Justitie dat producten uit de nederzettingen niet langer als ‘Israëlisch’ mogen worden aangeboden, maar een specifiek etiket dienen te hebben, bijvoorbeeld ‘Westelijke Jordaanoever, Israëlische nederzetting’.
Nederlandse en Europese bedrijven die het maatschappelijk verantwoord ondernemen en ‘eerlijke handel’ hoog in het vaandel voeren hebben geen andere keus dan hun banden met Israëlische leveranciers die in de nederzettingen actief zijn helemaal te verbreken. Voor Makro Nederland zou dat betekenen dat het breekt met de leverancier van de Bomaja-dadels, het Israëlische bedrijf Hadiklaim. Die onderneming betrekt veel van zijn dadels uit de bezette Palestijnse Jordaanvallei, waar het 16 hi-tech verpakkingsstations beheert.
