YouTube heeft een video verwijderd die een hommage bracht aan de Palestijnen in Gaza. Het verbod is tekenend voor een bredere praktijk, waarin pro-Palestijnse stemmen van sociale media worden geweerd.
De video, getiteld ‘May God Bless the People of Gaza’, geeft in ruim vier minuten een krachtig beeld van de Palestijnse protesten in de Gazastrook, de motieven daarvoor en de gruwelijke gevolgen ervan. Hij werd zondag op YouTube gezet, maar een dag later door die dienst verwijderd. Het filmpje is nu op Vimeo te bekijken.
De video werd samengesteld door Sana Kassem, een Palestijnse vluchteling die opgroeide in Libanon en als lerarares in Athene werkt. Kassem verwijt de internationale gemeenschap passiviteit ten aanzien van het lot van de Palestijnen in Gaza, en brengt dat lot daarom in beeld.
De video is mede relevant omdat hij verwijst naar de mensenrechten die de inzet vormen van de Palestijnse protesten. De praktijk wijst uit dat Palestijnen – zeventig jaar na hun verdrijving, en levend in een realiteit van opsluiting, destructie en crisis – met hun leven betalen voor het verwezenlijken van hun rechten. De video bevat schokkende beelden, waaronder van neergeschoten kinderen en de journalist Yasir Murtaja.
Kassem werkt al bijna tien jaar nauw samen met de Amerikaanse politicoloog/auteur Norman Finkelstein, die haar video zondag op zijn YouTube-kanaal publiceerde. Maandag liet YouTube hem echter weten dat de video offline was gehaald en dat hijzelf een tijdelijke ban kreeg opgelegd. De verklaring van YouTube, door Mondoweiss gepubliceerd, laat de exacte reden van het verbod in het midden. Duidelijk is dat de Palestijnse realiteit niet geschikt wordt geacht voor de buitenwereld:
If a video contains violent or graphic content that appears to be posted in a shocking, sensational, or disrespectful manner, it’s less likely to be allowed on YouTube. We also don’t allow content that’s intended to incite violence or encourage dangerous activities.
Finkelstein – erkend deskundige op het gebied van de kwestie-Palestina, en auteur van een tiental boeken over het onderwerp – reageerde woedend: ‘Youtube Jackals Removed This Video. Israel Murders Gaza’s Children; Youtube disappears the corpses.’ Finkelstein weet waarover hij praat: eind januari verscheen zijn nieuwste boek, getiteld ‘Gaza: An inquest into its martyrdom’, waaraan uitgebreid onderzoek vooraf ging.
Ook wijst Finkelstein op de dubbele moraal van YouTube. Hij draagt voorbeelden aan van video’s die volgens de criteria van de streamingdienst verboden zouden moeten worden, maar desondanks gewoon zijn te bekijken. In die video’s zijn de Palestijnen geen slachtoffers, maar daders – en de Israëli’s geen daders, maar slachtoffers.
Het door YouTube opgelegde verbod kent een bredere context, waarin Israëls offensief tegen online solidariteit met de Palestijnen centraal staat. Met name sociale media als Facebook en Twitter worden op grote schaal gedwongen om kritiek op Israël te verwijderen, en doen dat ook. Israël heeft een ‘Cyber Unit’ in het leven geroepen, die niets anders doet dan ongewenste uitingen opsporen en laten verwijderen – zoals bijvoorbeeld de video van Sana Kassem.
Facebook heeft daartoe zelfs een overeenkomst met Israël gesloten. Naar verluidt worden alleen al op dat platform tienduizend pro-Palestijnse uitingen per jaar verwijderd. En ook de dubbele moraal waar Finkelstein YouTube van beschuldigt, is er volop zichtbaar. In 2017 werden alleen al door Israëlische gebruikers maar liefst 445 duizend berichten op sociale media gepubliceerd waarin sprake is van openlijke haat of oproepen tot geweld jegens Palestijnen.
De Amerikaanse organisatie Jewish Voice for Peace (JVP) beschuldigt Facebook ervan als verlengstuk te fungeren van de Israëlische regering in haar pogingen elke vorm van kritiek op dat land de kop in te drukken. In een petitie wordt Facebook-topman Mark Zuckerberg opgeroepen om zijn overeenkomst met Israël te ontbinden en de Facebook-blokkade van Palestina te beëindigen. Je kunt de petitie hier tekenen.
