Bij Israëlische bombardementen op de Gazastrook vonden dertien Palestijnen de dood, onder wie tien burgers. Juist vorige week werd een wapenstilstand van kracht, die nu door Israël is verbroken.
Veertig Israëlische gevechtsvliegtuigen voerden afgelopen nacht een verrassingsaanval uit op de Gazastrook. De bombardementen kostten dertien Palestijnen het leven, onder wie drie commandanten van de Al-Quds Brigades, de militaire tak van de verzetsorganisatie Palestijnse Islamitische Jihad (PIJ). Ook hun gezinsleden, onder wie drie jonge kinderen, kwamen om.
Onder de gedode burgers is de in Gaza bekende medicus Jamal Khaswan, voorzitter van de raad van bestuur van het Al-Wafa ziekenhuis en voormalig voorzitter van de tandartsenassociatie in Gaza. Ook zijn vrouw en zoon, een student medische wetenschappen, werden gedood. Khaswan had de Russische nationaliteit.
Twintig gewonden zijn in ziekenhuizen opgenomen, onder wie drie kinderen en zeven vrouwen. Meerdere gewonden verkeren in kritieke toestand en er wordt rekening mee gehouden dat het dodental verder oploopt.
Precies een week geleden, op dinsdag 2 mei, voerden PIJ en Israël wederzijds aanvallen uit. PIJ schoot vanuit de Gazastrook circa honderd projectielen op Israël af als vergelding voor de dood van zijn woordvoerder Khader Adnan, die na een hongerstaking van 87 dagen stierf in een Israëlische gevangenis, waar hij onder administratieve detentie – zonder formele aanklacht en recht op een proces – werd vastgehouden. Israëlische en Palestijnse organisaties beschuldigden Israël van moedwillige medische verwaarlozing van Adnan, leidend tot diens dood.
Bij de beschietingen van PIJ vielen drie lichtgewonden. Israël op zijn beurt voerde bombardementen op Gaza uit, die één Palestijn het leven kostten. Dankzij bemiddeling van Egypte en Qatar werd een wapenstilstand overeengekomen, die nu door Israël is verbroken. Juist dezer dagen werden de politieke leiders van PIJ en Hamas, de feitelijke machthebber in de Gazastrook, in Cairo verwacht om over een langdurig bestand te praten.
Egypte heeft de Israëlische bombardementen scherp veroordeeld. Ook Jordanië en Turkije leverden harde kritiek. De Speciale VN-Coördinator voor het Midden-Oosten Vredesproces, de Noor Tor Wennesland, veroordeelde de aanval op Palestijnse burgers: ‘Ik veroordeel de dood van burgers door Israëls luchtaanvallen. Dit is onacceptabel’, schreef hij in een verklaring.
Zowel PIJ als Hamas noemden de aanval een ‘laffe misdaad’ en kondigden ‘nader te bepalen’ vergeldingsoperaties aan. In Israël juichten zowel de regering als de oppositie de aanval op Gaza als ‘gerechtvaardigde precisiebombardementen’ toe. President Isaac Herzog feliciteerde de strijdkrachten met de aanvallen, die hij omschreef als ‘het dwarsbomen van terrorisme’.
Tegelijkertijd is Israël ervan doordrongen dat het met de bombardementen de aanzet heeft gegeven tot een nieuwe grootschalige confrontatie met PIJ en Hamas. Minister van Defensie Yoav Gallant waarschuwde de Israëlische gemeenten in de nabijheid van de Gazastrook voor ‘langdurige gevechten’. Duizenden Israëlische burgers verlieten dinsdagmiddag de regio en naar verwachting zullen duizenden anderen hun voorbeeld volgen. Zij worden met bussen overgebracht naar andere delen van Israël, waar zij op kosten van de staat in hotels worden ondergebracht.
Onlangs startte The Rights Forum een petitie tegen de versterking van de Nederlandse militaire samenwerking met Israël. Het kabinet zet vol in op verdere verdieping van die samenwerking. Enkele partijen uitgezonderd gaat de Tweede Kamer daar vrijwel kritiekloos in mee. Op 11 april stemde de Kamer in met een defensieverdrag met Israël dat de basis vormt voor de aanwezigheid van Israëlische militairen (onder wie mogelijke oorlogsmisdaders) op Nederlands grondgebied en vice versa.
Dat verdrag is ook nodig voor de door het kabinet gewenste aanschaf van een raketsysteem van de Israëlische wapenfabrikant Elbit Systems. Dat troetelkind van de Israëlische defensie-industrie levert wapens, munitie en technologie waarmee de Palestijnen al tientallen jaren worden onderdrukt. Het kabinet streeft bovendien actief naar inbedding van Elbit Systems in de Europese defensie-industrie.
De verplichting tot bescherming van de mensenrechten wordt daarbij als hinderlijke sta-in-de-weg aan de kant geschoven, zoals wij onlangs toelichtten. Wij zijn van mening dat militaire samenwerking met Israël en Elbit onder de huidige omstandigheden laakbaar en onverantwoord is en dat Nederland het eigen mensenrechtenbeleid en internationale verdragen als de Conventies van Genève dient na te leven. Bent u dat met ons eens? Teken dan onze petitie!
Vlak voor publicatie van dit artikel werd bekend dat bij nieuwe Israëlische bombardementen op de Gazastrook twee Palestijnen zijn omgekomen. Volgens het Israëlische leger was de aanval gericht op ‘een groep gewapende militanten’.
