Een 18-jarige visser uit Gaza werd door de Israëlische marine doodgeschoten; twee van zijn collega’s raakten gewond. Hun professie geldt als een van de gevaarlijkste ter wereld.
Een 18-jarige visser uit Gaza werd door de Israëlische marine doodgeschoten; twee van zijn collega’s raakten gewond. Hun professie geldt als een van de gevaarlijkste ter wereld.
Op zondag 25 februari werd een Palestijnse vissersboot voor de kust van Gaza door de Israëlische marine beschoten. Daarbij werd de 18-jarige visser Isma’il Salih Abu Riyala gedood en raakten zijn collega’s Mahmud ‘Adil Abu Riyala (18) en ‘Ahid Hasan Abu ‘Ali (26) gewond. De jonge visser is de vijftiende Palestijn die in 2018 als gevolg van Israëlisch geweld om het leven kwam.
Volgens een woordvoerder van het Israëlische leger hadden de drie Palestijnse vissers de door Israël toegestane visserijzone van zes zeemijl (circa elf kilometer) overschreden. Toen de vissers niet reageerden op waarschuwingen en schoten in de lucht, werd gericht op hun boot geschoten, aldus de legerwoordvoerder.
Getuigen bestrijden deze lezing. Een van de overlevenden van de Israëlische aanval deed op video zijn relaas. Nog zichtbaar aangeslagen vertelt hij dat de beschieting binnen drie zeemijl uit de kust plaatsvond en dat zelfs nadat de vissers op bevel in het water waren gesprongen op hen werd geschoten.
Zowel de vissersvakbond van Gaza als mensenrechtenorganisatie Al-Mezan bevestigen zijn getuigenis. Het schip lag voor anker binnen drie zeemijl uit de kust van Gaza-stad. Er was geen enkele reden om het te beschieten.
Visserij is een essentiële industrie voor de kust-enclave Gaza. Israël heeft de zone waarbinnen Palestijnse vissers actief mogen zijn echter zwaar gelimiteerd. Die verordening is onderdeel van de algehele land-, lucht- en zeeblokkade die Israël aan Gaza heeft opgelegd als collectieve straf voor het aan de macht komen van Hamas in 2007, nadat deze partij de verkiezingen van 2006 wist te winnen.
Het gebied dat Palestijnse vissers mogen bevissen fluctueert meestal tussen drie en negen zeemijl (een zeemijl is circa 1,85 kilometer). Dit staat haaks op de mede door Israël ondertekende Oslo-akkoorden (1993-1995), waarin de visserijzone werd vastgesteld op twintig zeemijl. Op dit moment geldt een limiet van zes zeemijl.
De beperking heeft desastreuze gevolgen voor de visserijsector van Gaza. Ten eerste worden de Palestijnen gedwongen om allemaal hetzelfde stukje zee te bevissen, waardoor de opbrengst per visser uitermate mager is. Ten tweede vormt juist de kustzone het gebied waar jonge vis wordt geboren en opgroeit. Het intensief bevissen van die zone gaat gepaard met grote bijvangsten van jonge vis die nog niet de kans heeft gehad zich voort te planten. Hierdoor zijn er in de volgende generatie minder volwassen vissen, die minder nakomelingen produceren. De Israëlische zeeblokkade leidt op die manier tot een sterke afname van vis in de Gazaanse wateren.
De aanval van vorige week past in een patroon van jarenlange Israëlische agressie tegen Palestijnse vissers. Volgens het jaarrapport van de Palestijnse Union of Agricultural Work Comittees (UAWC) heeft Israël in 2017 honderden keren Palestijnse boten beschoten en achtervolgd.
In dat jaar werden daarbij twee vissers gedood, raakten er 21 gewond, en werden er 39 gearresteerd en onder vernederende omstandigheden naar detentie- en verhoorcentra afgevoerd. Drie boten werden vernietigd, 13 boten raakten ernstig beschadigd en talloze netten en andere materialen werden vernield.
De mensenrechtenorganisatie Al-Mezan registreerde sinds het jaar 2000 bijna twaalfhonderd beschietingen van Palestijnse vissers door de Israëlische marine. Daarbij kwamen acht vissers om het leven, vielen 134 gewonden en werden ruim 650 vissers gearresteerd. Meer dan tweehonderd boten werden in beslag genomen; in ruim honderd gevallen werd de uitrusting van de schepen vernietigd. Het beroep van visser voor de kust van Gaza geldt inmiddels als een van de gevaarlijkste ter wereld.
De gevolgen voor de bevolking van de Gazastrook zijn desastreus. De visserij, eens een hoeksteen van de cultuur en economie van Gaza, is vervallen tot een branche waarin geen droog brood meer te verdienen valt. Van de 3800 geregistreerde vissers is nog slechts de helft actief. Maar liefst 80 procent (sommige bronnen spreken van 95 procent) van hen leeft onder de armoedegrens. Dit terwijl ruim 35 duizend Palestijnen in Gaza afhankelijk zijn van de bedrijfstak.
Neveneffect van de Israëlische blokkade is dat de bevolking een belangrijke voedingsbron wordt onthouden. Niet alleen ten gevolge van de teruggelopen vangsten, maar ook van de prijsstijging die daar het directe gevolg van is.