Het Nederlands Genootschap van Hoofdredacteuren eist ongelimiteerde toegang voor de internationale media tot de Gazastrook. Zeker in tijden van oorlog is ‘onpartijdige, accurate en volledige verslaggeving cruciaal’.
Die boodschap heeft het genootschap woensdag per brief overgebracht aan de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. Sinds Israël een klein jaar geleden de Palestijnse Gazastrook binnenviel, heeft het de internationale media de toegang tot de landstrook ontzegd. Het Israëlische leger kan er nagenoeg in the dark – buiten het zicht van de wereld – zijn genocidale gang gaan.
Eerder deze maand schreef een grote groep Duitse landelijke media een vergelijkbare brief, aldus NRC in zijn Midden-Oostenblog. Daaronder prominente media als de ARD, ZDF, Die Zeit en de Süddeutsche Zeitung. In de brief wordt de uitsluiting van de media door Israël veroordeeld als ‘ongekend in de moderne geschiedenis’. Tot dusver hebben de Duitsers geen reactie ontvangen, schrijft Villamedia.
Al in februari riepen grote internationale mediaorganisaties waaronder CNN, Sky News en de BBC zowel Israël als Egypte op tot ‘vrije en onbelemmerde toegang’ voor journalisten tot Gaza. De brief werd ondertekend door 55 prominente journalisten. In de dagen erna sloten zich er 102 vooraanstaande media bij aan, waaronder de persbureaus AP, Reuters en AFP.
In augustus sloot de Nederlandse Vereniging van Journalisten (NVJ) zich aan bij een oproep tot de Europese Commissie van de Europese Federatie van Journalisten. Die dringt aan op sancties tegen Israël vanwege het ‘op ongekende schaal vermoorden van journalisten, en andere schendingen van de mediavrijheid, in strijd met Israëls verplichtingen op het gebied van mensenrechten en internationaal humanitair recht’. De Israëlische regering heeft sinds de aanslag van Hamas op 7 oktober ‘ongekende stappen gezet om de mediavrijheid in te perken, resulterend in een regime van censuur’, schrijft de federatie.
Censuur bestaat in Israël overigens al jaren. In tegenstelling tot wat vaak wordt beweerd kent het land geen vrije pers. Alle media, uitgevers, schrijvers en columnisten vallen er onder militaire censuur. Publicaties die raken aan thema’s als ‘veiligheid’ of ‘buitenlandse betrekkingen’ moeten worden voorgelegd aan de militaire censor. In 2021 werden 129 publicaties verboden, terwijl er 1313 werden aangepast. Dat betekent een gemiddelde van vier publicaties per dag die het publiek niet, of verhaspeld, bereiken.
In de World Press Freedom Index 2024 van Reporters Without Borders zakte Israël van plaats 97 naar 101. Ter vergelijking: Nederland staat op 4. Vlak na publicatie van de index sloot Israël het kantoor van Al-Jazeera; de zender is in Israël sinds mei niet meer te ontvangen. En juist afgelopen weekend werd ook het kantoor van Al-Jazeera in de Palestijnse ‘hoofdstad’ Ramallah gesloten. De repeterende boodschap: Israël wil geen pottenkijkers bij zijn misdaden.
