Israëlische troepen bestormen Al-Aqsa-moskee tijdens Ramadan – Opnieuw Palestijnen doodgeschoten op Westoever – Duizenden kolonisten marcheren naar geëvacueerde ‘buitenpost’ Homesh – en meer
Israëlische troepen hebben afgelopen week meerdere keren de Al-Aqsa-moskee in Jeruzalem bestormd. Zo vielen militairen in de vroege morgen van vrijdag 15 april, kort na het ochtendgebed, met grof geweld de Palestijnen in en rondom de moskee aan. Zij bestookten de moskeegangers met traangas, schokgranaten en met rubber beklede kogels. Volgens de Palestijnse Rode Halve Maan werden tenminste 152 mensen voor behandeling naar omliggende ziekenhuizen gebracht, van wie tientallen met verwondingen aan het bovenlichaam. Onder hen waren ook journalisten en medisch hulpverleners. Israëlische troepen arresteerden daarnaast minstens vierhonderd Palestijnen. Ook brachten zij schade toe aan delen van het historische complex.
Volgens Sheikh Ekrima Sabri, de imam van Al-Aqsa, was de bestorming een ‘georkestreerde aanval met voorbedachten rade’. Het doel zou zijn Palestijnen te ontmoedigen om naar de moskee te komen en op die manier ruimte te maken voor Israëli’s. Extreemrechtse Israëlische activisten en kolonistengroepen hadden eerder plannen aangekondigd om gedurende Pesach, één van de belangrijkste Joodse feesten, in groten getale naar Al-Aqsa te gaan.
En zo geschiedde. Twee dagen later bestormden Israëlische troepen opnieuw de moskee, vielen de aanwezige Palestijnen aan met wapenstokken en traangas, en sloten tientallen mensen urenlang op in de Qibli-gebedshal. Tegelijkertijd betraden honderden Israëli’s, beschermd door zwaarbewapende troepen, de binnenplaats van de moskee. Aangezien Pesach nog tot 23 april duurt, is de verwachting dat het niet de laatste keer is dat Israëlische troepen en kolonisten een aanval uitvoeren op Al-Aqsa.
Als onderdeel van een overeenkomst tussen Jordanië – de beheerder van islamitische en christelijke plekken in Jeruzalem – en Israël, kunnen mensen die niet islamitisch zijn Al-Aqsa wel bezoeken, maar mogen zij daar niet bidden. Israël schendt deze overeenkomst al jarenlang. Bijna dagelijks betreden Israëlische troepen, kolonisten en vooraanstaande extreemrechtse politici het complex, zonder toestemming van Jordanië of de Palestijnen.
Waar voorheen dergelijke invallen nog werden gepland zodat zij niet samenvielen met islamitische feestdagen, is daar de laatste jaren verandering in gekomen. Ook tijdens de Ramadan, zoals nu het geval is, bestormen Israëli’s de moskee om daar te bidden. Dat gebeurt bovendien steeds vaker, en in steeds groteren getale. In 2009 ging het nog om ruim vijfduizend kolonisten. Tien jaar later, vlak voor de Covid-pandemie, was dat aantal volgens sommige schattingen opgelopen tot zo’n dertigduizend.
Palestijnen beschouwen deze invallen als onderdeel van een decennia-oude strategie van de Israëlische staat en kolonistenorganisaties om Jeruzalem te ‘judaïseren’ en haar te ontdoen van haar islamitische en christelijke Palestijnse erfgoed.
Vorig jaar escaleerde zwaar Israëlisch geweld tegen de Palestijnen in Oost-Jeruzalem, waaronder in de Al-Aqsa-moskee, in een 11-daagse oorlog tussen Israël en gewapende groepen in de Gazastrook. Daarbij kwamen bijna 250 Palestijnen en twaalf Israëli’s om het leven. Afgelopen maandag leek die situatie zich te herhalen. Naar aanleiding van een uit Gaza afgeschoten raket, die door Israëls luchtafweersysteem werd neergehaald, bombardeerde het Israëlische leger naar eigen zeggen een wapenfabriek van Hamas. Aan beide kanten vielen geen slachtoffers. Het Israëlische leger heeft ondanks de beschietingen aangegeven dat het niet verwacht dat de huidige situatie tot een geïntensiveerde oorlog zal leiden.
Het Palestijnse dodental als gevolg van het Israëlische geweld op de bezette Westelijke Jordaanoever blijft oplopen. In Nablus schoten Israëlische troepen op 13 april een Palestijnse activist dood. De 34-jarige Mohammed Assaf was mensenrechtenadvocaat en verzette zich met zijn werk tegen de illegale Israëlische kolonies (‘nederzettingen’) en de afscheidingsmuur. Volgens ooggetuigen bracht de vader van twee een neefje naar school toen hij langs een Palestijnse demonstratie liep. Daar schoten Israëlische militairen hem met scherpe munitie in zijn buik. Tenminste zestien andere Palestijnen raakten gewond. Een 45-jarige Palestijnse vader van zes kinderen overleed een dag later, nadat hij tijdens de demonstratie door Israëlische militairen was neergeschoten.
Een dag later doodden Israëlische troepen twee jonge Palestijnen. De pas 14 jaar oude Qusai Hamamra werd in het dorp Husan in de buurt van Bethlehem gedood. In Silwad, ten noordoosten van Ramallah, schoten militairen tijdens een arrestatieoperatie de twintigjarige Omar Elayian dood. Tientallen Palestijnen die de confrontatie met de militairen wilden aangaan werden met scherpe munitie en met rubber beklede kogels op afstand gehouden. In Jenin schoten militairen tijdens een arrestatieoperatie een dag later nog eens drie Palestijnen dood, onder wie een 17-jarige jongen.
Sinds het begin van de Ramadan op 2 april hebben Israëlische troepen 18 Palestijnen op de Westoever doodgeschoten. In totaal zijn er dit jaar 42 Palestijnse doden gevallen. Het dagelijkse Israëlische geweld, dat inherent is aan de militaire bezetting van de Palestijnse gebieden, nam de afgelopen weken toe nadat premier Naftali Bennett waarschuwde dat Israël ‘de aanval heeft gekozen’ en hij het leger ‘volledige vrijheid van handelen’ had gegeven. Zijn opmerkingen waren een reactie op vier aanslagen in Israël tussen 22 maart en 7 april, waarbij 14 mensen om het leven kwamen. In Ashkelon, een havenstad in Israël, zou een Palestijnse man uit Hebron op 12 april hebben geprobeerd een nieuwe aanval uit te voeren. Hij werd ter plekke doodgeschoten. Een Israëlische politieagent raakte lichtgewond.
Aanvankelijk had het Israëlische leger aangegeven de mars niet te zullen begeleiden, vanwege zorgen over veiligheid en eventuele confrontaties met Palestijnen in het gebied. Kort voor aanvang besloot minister van Defensie Benny Gantz alsnog troepen in te zetten om de wegen naar omliggende Palestijnse dorpen af te sluiten en de kolonisten te beveiligen. Het leger zette traangas, met rubber beklede kogels en andere middelen in tegen Palestijnen die protesteerden tegen kolonisten. Onder de deelnemers van de mars waren de extreemrechtse Israëlische parlementariërs Itamar Ben Gvir en andere politici die gelieerd zijn aan de kolonistenbeweging.
In december vorig jaar organiseerden extreemrechtse kolonistenorganisaties ook al een mars naar Homesh. Aanleiding was toen een schietpartij waarbij een kolonist om het leven kwam en twee anderen gewond raakten. Tijdens Palestijnse tegendemonstraties en vergeldingsacties van kolonisten raakten honderden Palestijnen gewond.
Zestig procent van de academici in Midden-Oostenstudies aan verschillende Amerikaanse universiteiten beschouwt de Israëlische bezetting van de Palestijnse gebieden als ‘een éénstaat-realiteit die vergelijkbaar is met apartheid’. Bijna een derde van hen beschreef ook de relatie van Israël met zijn niet-Joodse burgers als vergelijkbaar met apartheid. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van de University of Maryland en de George Washington University. Ruim 1.700 academici namen deel aan het onderzoek.
Uit het onderzoek blijkt bovendien dat de deelnemende wetenschappers uiterst pessimistisch zijn over de haalbaarheid van een tweestatenoplossing. Ruim zestig procent gelooft dat dit model voor een mogelijke oplossing van de kwestie-Israël/Palestina niet meer mogelijk is. In februari en september 2021, toen de enquête ook werd afgenomen, waren die percentages respectievelijk 52 en 57 procent. Het beleid van de Amerikaanse president Joe Biden met betrekking tot Israël-Palestina scoort ook uiterst laag: slechts zeven procent staat daar positief tegenover.
Steeds meer organisaties, instituten en wetenschappers stellen vast dat Israël zich schuldig maakt aan de misdaad van apartheid. Voor een overzicht van rapporten en andere publicaties over het onderwerp kunt u ons apartheid-dossier bezoeken.
Het Israëlische ministerie van Defensie heeft vorige week cijfers vrijgegeven over de internationale verkoop van Israëlische wapens. Daaruit blijkt dat inkomsten uit defensie-export stegen van $8,3 miljard in 2020 naar $11,3 miljard in 2021.
Volgens het Israëlisch dagblad Times of Israel was Europa met een aandeel van 41 procent de grootste afnemer van Israëlische defensiematerialen, gevolg door Azië-Pacific met 34 procent en Noord-Amerika met 12 procent. De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) en Bahrein, die in 2020 de betrekkingen met Israël normaliseerden, waren elk goed voor zeven procent van de wapenaankopen. Volgens het Stockholm International Peace Research Institute is Israël de tiende grootste wapenexporteur ter wereld.
Dat Israël de geëxporteerde wapens op de Palestijnse bevolking uittest, is voor de kopers geen probleem. Ook voor Nederland niet. Sterker, Israël wordt er voor beloond in de vorm van intensieve samenwerking. Een nieuw dieptepunt is het wetsvoorstel voor een verdrag tussen Nederland en het Israëlische defensieapparaat waarover de Tweede Kamer moet besluiten. Eerder trad het ministerie van Economische Zaken zonder gêne op als promotor van de Israëlische wapenfabrikant Elbit.
Elk jaar staan Palestijnen op 17 april stil bij het lot van hun landgenoten die vastzitten in Israëlische gevangenissen en hun strijd tegen de Israëlische bezetting. Ook dit jaar markeerden Palestijnen de nationale herdenkingsdag met demonstraties verspreid over de bezette Westoever en in Gaza.
Addameer, een organisatie die opkomt voor de rechten van Palestijnse gevangenen, publiceerde ter gelegenheid van Gevangenendag een overzicht van de huidige situatie. In 2021 arresteerde het Israëlische leger bijna achtduizend Palestijnen, onder wie meer dan 1.300 minderjarigen en 184 vrouwen. De Israëlische autoriteiten vaardigden daarnaast meer dan 1.500 administratieve detentiebevelen uit, waarmee Palestijnen worden gedetineerd zonder aanklacht of proces.
Op 10 april 2022 zaten er in totaal 4.450 Palestijnen vast in Israëlische gevangenissen in Israël en de bezette gebieden. Van hen worden 530 gevangenen vastgehouden zonder aanklacht of proces, zijn 160 minderjarig, zitten 549 levenslange gevangenisstraffen uit, en zitten 499 een straf uit van meer dan twintig jaar. Zij hebben bovendien te maken met marteling, gebrekkige gezondheidszorg, eenzame opsluiting en collectieve bestraffing.
