In een open brief roepen 103 organisaties de VN op eindelijk de database te publiceren van bedrijven die betrokken zijn bij de illegale Israëlische kolonisering van bezet Palestijns gebied. The Rights Forum behoort tot de ondertekenaars.
De brief is gericht aan Michelle Bachelet, Hoge VN-Commissaris voor de Mensenrechten. Haar bureau is verantwoordelijk voor het samenstellen van de database. Daartoe kreeg het in 2016 het verzoek van de VN-Mensenrechtenraad.
Op 22 maart van dat jaar riep de raad in een resolutie de internationale gemeenschap op te helpen voorkomen dat bedrijven bijdragen aan de schending van de rechten van de Palestijnse bevolking. Als hulpmiddel verzocht ze de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN een database samen te stellen van bedrijven die betrokken zijn bij de kolonisering van bezet Palestina. In het oprichtingsstatuut van het Internationaal Strafhof wordt het koloniseren van bezet gebied gedefinieerd als een oorlogsmisdrijf.
Het was de bedoeling dat de database in maart 2017 beschikbaar zou zijn en vanaf dat moment een jaarlijkse update zou krijgen. Die datum werd niet gehaald. Op 31 januari 2018 publiceerde het bureau van de Hoge Commissaris een voortgangsrapport. Het bureau stelde nog onbepaalde tijd nodig te hebben om de database af te ronden. Duidelijk was intussen dat Israël en de Verenigde Staten er alles aan deden om publicatie van de database te voorkomen.
In hun brief aan de Hoge Commissaris roepen de 103 organisaties, waaronder Amnesty International, Human Rights Watch en The Rights Forum, haar op de database nu vrij te geven, zodat die later deze maand kan worden besproken tijdens de komende bijeenkomst van de VN-Mensenrechtenraad. Zij onderstrepen dat Israël de illegale kolonisering nog altijd ongestraft voortzet en dat een groot aantal Israëlische en internationale bedrijven nog altijd bij dat project betrokken is in de bekende dubbelrol van ondersteuner en profiteur.
SP-buitenlandwoordvoerder Sadet Karabulut heeft minister van Buitenlandse Zaken Stef Blok schriftelijke vragen gesteld over het uitblijven van de database. Zij vraagt de minister onder andere naar de reden daarvoor. Ook vraagt zij Blok of hij bereid is aan te dringen op openheid over de betrokkenheid van (Nederlandse en andere) bedrijven bij Israëls koloniseringsproject.
Uit het voortgangsrapport van 31 januari 2018 bleek dat het bureau van de Hoge Commissaris een voorlopige database had samengesteld met 206 bedrijven, die nader werden onderzocht. Daaronder waren vijf Nederlandse. Welke dat zijn werd niet bekendgemaakt, maar het ligt voor de hand dat het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) een van de vijf is.
Eerder al lekten de namen uit van tal van bedrijven die in de voorlopige database voorkomen. Daaronder waren diverse bedrijven waarmee Nederlandse overheden groot zaken doen. De overheden schenden daarmee hun verantwoordelijkheden in het kader van de (inter)nationale gedragscodes op het terrein van maatschappelijk verantwoord ondernemen, zoals de OESO-richtlijnen, de UN Guiding Principles on Bussiness and Human Rights en het Nationaal Actieplan bedrijfsleven en mensenrechten.
Onlangs nog werd bekend dat de Nederlandse Nationale Politie in zee gaat met Elbit, een van de vaandeldragers van Israëls militaire industrie en een belangrijke pijler onder het koloniseringsproject. Een ander voorbeeld is de samenwerking tussen de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) en de busonderneming Egged Bus Systems (EBS), dochter van een andere steunpilaar onder het illegale project, het Israëlische bedrijf Egged. Eind 2017 bleek dat de Nederlandse ambassade in Tel Aviv medewerking verleende aan een project van de Israëlische supermarktketen Shufersal, die volop in de illegale nederzettingen actief is en eveneens in de voorlopige database voorkwam.
Eind vorig jaar drong The Rights Forum bij de Tweede Kamer aan op het respecteren van het internationaal recht en op concreet beleid waarin voor steun van overheden en bedrijven aan het illegale koloniseringsproject geen mogelijkheden meer bestaan. Eerder riep The Rights Forum met de petitie No more business as usual Den Haag al op tot een regeringsbeleid waarin geen plaats meer is voor relaties met bedrijven die bijdragen aan het project. Ook individuele bedrijven, zoals het ABP en het van oorsprong Nederlandse Booking.com, zijn door The Rights Forum aangesproken op hun steun voor de illegale kolonisering van bezet Palestijns gebied.
