Met een overweldigende meerderheid veroordeelde de Algemene Vergadering van de VN de Amerikaanse erkenning van Jeruzalem als hoofdstad van Israël. De kritische Jeruzalem-resolutie kreeg 128 stemmen voor, waaronder die van Nederland, en slechts negen tegen.
De uitslag is een klap in het gezicht van de Amerikaanse president Trump en de Israëlische premier Netanyahu. Tot het laatste moment zetten de Amerikanen en Israëli’s alle diplomatieke middelen in om een oorwassing te voorkomen. Woensdag dreigde Trump met intrekking van Amerikaanse steun aan landen die de kritische Jeruzalem-resolutie zouden steunen. Het mocht niet baten.
Nederland steunde de resolutie, net als de overige West-Europese landen, stuk voor stuk bondgenoten van de VS en Israël. Ook China en Rusland stemden vóór. De negen landen die tegen stemden waren de VS, Israël, Guatemala, Honduras, de Marshall-eilanden, Micronesië, Nauru, Palau en Togo. Vijfendertig landen onthielden zich van stemming. Daaronder een aantal Midden- en Oost-Europese landen, alsmede Canada, Australië en Mexico. Eénentwintig landen ontbraken op het appèl.
De resolutie veroordeelt in algemene termen het recente besluit van president Trump om Jeruzalem als Israëls hoofdstad te erkennen en de Amerikaanse ambassade in de stad te vestigen. Eenzijdige aanspraken op soevereiniteit over de stad hebben geen juridische betekenis en zijn ‘van nul en generlei waarde’, aldus de resolutie. Alle landen worden opgeroepen bindende VN-resoluties te respecteren en af te zien van het vestigen van diplomatieke missies in de stad, zolang Israëli’s en Palestijnen geen overeenkomst over de status en verdeling van Jeruzalem hebben bereikt.
De stemming bevestigt de vrijwel unaniem kritische houding van de wereldgemeenschap tegenover Trumps Jeruzalem-besluit van 6 december. Onder meer de Europese Unie veroordeelde de Amerikaanse stap eerder scherp. Afgelopen maandag blokkeerde de VS in de VN-Veiligheidsraad een kritische resolutie met een veto. De stemverhouding – veertien tegen één – maakte echter duidelijk dat de VS en Israël vrijwel alleen staan in hun opvattingen over Jeruzalem en het zogeheten ‘vredesproces’ dat tot beëindiging van de Palestijns-Israëlische kwestie moet leiden.
Trumps VN-ambassadeur Nikki Haley herinnerde de Algemene Vergadering in een toespraak voorafgaand aan de stemming aan het dreigement van Trump. De VS zal hoe dan ook zijn ambassade naar Jeruzalem verplaatsen, en het ‘gebrek aan respect voor de VS’ zal meewegen in toekomstige besluiten met betrekking tot steun aan de VN en individuele landen, stelde ze:
This vote will make a difference on how Americans look at the UN and on how we look at countries who disrespect us in the UN. And this vote will be remembered.
Israëls VN-ambassadeur Danny Danon onderstreepte het Amerikaans-Israëlische isolement door alle landen die voor de resolutie stemden te verwijten dat zij ‘vrede afwijzen’ en aan de leiband van de Palestijnen lopen:
Those who support today’s resolution are like puppets pulled by the strings of the Palestinian puppet masters. You are like marionettes forced to dance while the Palestinian leadership looks on with glee.
President Mahmud Abbas van de Palestijnse Autoriteit noemde de uitslag ‘een overwinning voor Palestina’. Hij benadrukte het belang van het internationaal recht en kondigde aan te zullen blijven streven naar een Palestijnse staat met Oost-Jeruzalem als hoofdstad:
This decision reaffirms once again that the just Palestinian cause enjoys the support of international law, and no decision by any party can change the reality that Jerusalem is occupied territory under international law. […] We will continue our efforts in the United Nations and all international forums to end the occupation and create a Palestinian state with its capital in East Jerusalem.
Ik koester een diepgewortelde hoop op vrede in het midden-oosten met gerechtigheid als basis.
Doekle Terpstra
Bestuurder
