Terwijl de Israëlische genocide op de Palestijnse bevolking van Gaza zich onder ieders ogen afspeelt, richten de pro-Israëlpartijen in de Tweede Kamer zich tegen de enige VN-organisatie die bij machte is de Palestijnen hulp te bieden. Met botte chantage.
Parlementaire chantage
De kwestie draait om de begroting van het ministerie van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp, die door de Tweede Kamer en aansluitend door de Eerste Kamer moet worden goedgekeurd. Aangezien de regeringscoalitie geen meerderheid heeft in de Eerste Kamer zien oppositiepartijen in de Tweede Kamer hun kans schoon om voorwaarden te stellen aan hun goedkeuring.
Dat gebeurt nu door de SGP en JA21. Zij zullen de begroting alleen goedkeuren als de al jaren bestaande steun voor VN-hulporganisatie UNRWA radicaal wordt afgebouwd. In een amendement op de begroting eisen de partijen dat de Nederlandse steun voor UNRWA volgend jaar wordt teruggebracht van 19 naar negen miljoen euro, en in 2030 volledig wordt beëindigd. De stemming vindt op donderdag 5 december plaats.
Wat is UNRWA?
De oprichting van UNRWA is het gevolg van de Nakba (‘Catastrofe’), de verdrijving van bijna tweederde van de Palestijnse bevolking door Joodse milities en het Israëlische leger in de periode van eind 1947 tot voorjaar 1949. In minder dan anderhalf jaar tijd werden ten minste 750 duizend Palestijnen op de vlucht gedreven, ruim 390 duizend van hen al voor de stichting van de staat Israël op 14 mei 1948, de dag voordat legers uit Arabische landen de Palestijnen te hulp schoten.
Daar kwamen zij onder de hoede van de in 1949 door de VN opgerichte UNRWA (UN Relief and Works Agency for Palestine Refugees in the Near East), die onder meer hun registratie, onderkomen en noodhulp verzorgde. UNRWA had aanvankelijk een kortlopend mandaat; ook de VN meende dat de vluchtelingen snel zouden terugkeren.
Het tegendeel is gebeurd: Israël weigert hardnekkig hun terugkeer toe te laten. Als gevolg daarvan zijn door UNRWA inmiddels 5,9 miljoen Palestijnse vluchtelingen geregistreerd – oorspronkelijke vluchtelingen en hun nazaten. In december van dit jaar bestaat de organisatie 75 jaar.
Van hen wonen 2,5 miljoen in door Israël bezet Palestijns gebied, 2,4 miljoen in Jordanië en een miljoen in Libanon en Syrië. Ruim 1,8 miljoen vluchtelingen leven nog altijd in een van de 58 vluchtelingenkampen die na de Nakba werden opgericht – inmiddels geen tentenkampen meer, maar veelal overbevolkte stadswijken met op z’n best matige voorzieningen.
UNRWA verzorgt onder meer humanitaire- en ontwikkelingshulp, waaronder voedselhulp, aan ruim 1,7 miljoen Palestijnen, onderwijs aan bijna 550 duizend kinderen in 706 UNRWA-scholen, medische voorzieningen in 140 eigen klinieken en noodhulp in situaties van gewapend conflict.
Het Israëlische geweld in Gaza heeft logischerwijs grote impact op UNRWA’s werkterrein, activiteiten en veiligheid. Daar bovenop startte Israël en zijn lobby op 26 januari 2024 een lastercampagne, met de bedoeling UNRWA te ontwrichten. Begin maart werd bekend dat de beschuldigingen berusten op met marteling verkregen ‘bewijs’. In Gaza zijn sinds 7 oktober 2023 door Israël 193 UNRWA-medewerkers gedood.
Lees verder
Lees minder
Eerder trachtten de twee partijen de steun aan UNRWA nu al volledig te beëindigen, schrijft dagblad Trouw. Dat stuit echter op juridische bezwaren aangezien Nederland gebonden is aan een overeenkomst die tot en met volgend jaar loopt. Overigens zou ook de nu voorziene korting op juridisch weerwerk kunnen stuiten. Dat hebben SGP en JA21 er voor over.
Israëlische agenda
Met hun radicale voorstellen behartigen de twee partijen Israëls politieke agenda. Dat land heeft zijn pijlen gericht op het onttakelen van de Palestijnse samenleving en treft in het Nederlandse politieke landschap bondgenoten in partijen als de PVV, VVD, BBB, NSC, ChristenUnie, SGP en JA21. In de praktijk schuift Israël hen ‘rapporten’ toe met als doel die om te zetten in politiek beleid dat Israël te goede komt. Het meest recente voorbeeld van deze praktijk is slechts twee weken oud.
Een ander voorbeeld zijn de wilde Israëlische beschuldigingen die Israël eind januari verspreidde over de vermeende betrokkenheid van twaalf UNRWA-medewerkers (op een totaal van 32 duizend) bij de aanval van Hamas op 7 oktober 2023. Alsof het zo was afgesproken bevroor het kabinet – terwijl zich in Gaza een genocide voltrok – zijn steun aan de organisatie binnen 24 uur. Pas toen UNRWA eind april werd vrijgepleit door het ‘Colonna-rapport’ werd de steun hersteld. Dat was al de vierde keer dat Nederland zich door Israël in de maling liet nemen, schreven we in april.
Jarenlange ondermijning
De Israëlische pogingen om UNRWA te ontmantelen dateren al van 2017. Ze werden destijds gesteund door de Amerikaanse president Donald Trump, die de opheffing van de organisatie bepleitte. In Nederland werd het Israëlische streven behartigd door de VVD, PVV, CDA, ChristenUnie en SGP. In dit licht moet ook het nu voorliggende amendement op de Nederlandse begroting gezien worden.
Zo zegt Nederland in de VN toe zijn humanitaire hulp ‘voort te zetten en te bespoedigen’, terwijl het die twee dagen later meer dan halveert. Niemand die er wat van zegt.
De meest recente Israëlische maatregel om UNRWA uit te schakelen dateert van 28 oktober van dit jaar. Toen nam het Israëlische parlement twee wetten aan die UNRWA uit bezet Oost-Jeruzalem verbannen en zijn werk op de Westelijke Jordaanoever onmogelijk maken.
En juist vandaag maakte UNRWA bekend dat Israël zijn desinformatiecampagne via commerciële media – betaalde advertenties op Google, en billboards in steden rond de wereld – heeft opgeschaald. Zo tracht een VN-lidstaat het levensreddende werk van een VN-organisatie te saboteren. Daarmee brengt Israël UNRWA niet alleen reputatieschade toe, maar brengt het ook de levens van UNRWA-medewerkers in gevaar. UNRWA roept daarom op om Israël en de betrokken advertentiebedrijven ter verantwoording te roepen. Intussen zijn door Israël in Gaza 251 UNRWA-medewerkers gedood.
Haaks op VN-resolutie
Maar er is nog iets anders. Want dinsdagavond 3 december nam de Algemene Vergadering van de VN met Nederlandse steun een resolutie aan die haaks staat op het voornemen van de regering om de hulp aan UNRWA af te bouwen. In artikel 18 (pagina 6) wordt er in de resolutie bij alle staten en de Verenigde Naties op aangedrongen om:
[…] de economische, humanitaire en technische bijstand aan het Palestijnse volk en de Palestijnse regering in deze kritieke periode voort te zetten en te bespoedigen, teneinde de ernstige humanitaire situatie in de bezette Palestijnse gebieden (met inbegrip van Oost-Jeruzalem), die in de Gazastrook catastrofaal is, te helpen verlichten […].
Zo zegt Nederland in de VN toe zijn humanitaire hulp ‘voort te zetten en te bespoedigen’, terwijl het die twee dagen later meer dan halveert. Niemand die er wat van zegt. Het illustreert hoezeer de aandacht is gericht op het behartigen van Israëls belangen, ook al gaat dat ten koste van miljoenen Palestijnen, UNRWA en Nederlands eigen imago in de internationale gemeenschap.
