Op woensdag 19 juni komt COGAT, onderdeel van het Israëlische ministerie van Defensie, in de Tweede Kamer praten over ‘hulpverlening aan Gaza’. Dit op initiatief van PVV-Kamerlid Dennis Ram. COGAT zet uithongering in als wapen tegen de burgers van Gaza. Uithongering is de primaire reden dat de aanklager van het Internationaal Strafhof om arrestatiebevelen voor Netanyahu en Gallant heeft verzocht. De Dutch Relief Alliance, de groep van Nederlandse organisaties die daadwerkelijk hulp levert aan Gaza, werd niet uitgenodigd.
Het is verbijsterend dat de commissie voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking heeft ingestemd met het uitnodigen van de Coördinator van Regeringsactiviteiten in de Gebieden (COGAT). Tegen de baas van COGAT, defensieminister Yoav Gallant, kan door het Strafhof ieder moment een arrestatiebevel worden uitgevaardigd. De bijeenkomst in de Tweede Kamer, waarvoor Artsen zonder Grenzen en het VN-Bureau voor de Coördinatie van Humanitaire Zaken (UN OCHA) ook zijn uitgenodigd, staat gepland op woensdag 19 juni van 18.00 tot 19.00 uur.
Al Mezan documenteerde deze week het vierde recente voorbeeld van een kind dat is gestorven als gevolg van de door COGAT opgelegde voedsel- en medicijntekorten. Een UNICEF-woordvoerder liet gisteren weten dat een truck met medicijnen en voedsel voor 10.000 kinderen na 8 uur te zijn opgehouden weer door Israël werd geweigerd. Dat COGAT honger als oorlogswapen inzet wordt breed erkend door diplomaten, hulporganisaties en de VN, en is hoofdonderdeel van de aanklacht van Karim Khan, aanklager van het Strafhof.
COGAT coördineert de ‘civiele aangelegenheden’ met betrekking tot de door Israël bezette Palestijnse gebieden. De organisatie houdt de Gazastrook al sinds 2007 in een wurggreep, waardoor Gaza ook voor 7 oktober 2023 al onleefbaar was geworden. De Palestijnse bevolking van de bezette gebieden is afhankelijk van COGAT voor het verkrijgen van allerlei noodzakelijke vergunningen. Denk daarbij aan werkvergunningen en reisvergunningen, onder meer voor doodzieke Palestijnen die uit medische noodzaak naar het buitenland moeten.
Vanwege zijn hardvochtige en vaak onnavolgbare beleid heeft COGAT onder Palestijnen en buitenlandse ngo’s en diplomaten een slechte reputatie. Daar komt bij dat het op de Westelijke Jordaanoever ook een hoofdrol speelt in de onteigening van Palestijns land en de sloop van Palestijnse bezittingen. Op al deze terreinen is COGAT voor Palestijnse burgers de gehate uitvoerende tak van het Israëlische bezettings- en apartheidsregime.
Sinds het begin van het Israëlische militaire offensief in Gaza op 7 oktober 2023 is COGAT verantwoordelijk voor de humanitaire hulpverlening aan de Palestijnse bevolking. Uit de informatie die het zelf publiceert blijkt dat het in de afgelopen acht maanden gemiddeld 140 vrachtwagens met hulpgoederen – voedsel, water, brandstof en medische hulpmiddelen, in wisselende verhoudingen – per dag tot de Gazastrook heeft toegelaten. De goederen zijn afkomstig van de VN, internationale ngo’s en landen in de regio en daarbuiten. Vóór 7 oktober kwamen dagelijks gemiddeld vijfhonderd vrachtwagens met hulp Gaza binnen. Dat aantal gold als het absolute minimum dat de bevolking nodig had om te overleven.
Deze cijfers maken in één oogopslag duidelijk dat er in Gaza schrijnende tekorten aan alle denkbare hulpmiddelen heersen. En verklaren waarom de VN, de grote hulporganisaties en internationale politici en diplomaten vanaf begin dit jaar waarschuwen voor hongersnood in Gaza, en Israël gaandeweg zijn gaan beschuldigen van de inzet van ‘uithongering als oorlogswapen’.
Bovendien bleek dat het Israëlische leger in Gaza herhaaldelijk konvooien met hulpgoederen aanviel die groen licht van COGAT hadden gekregen. Daarbij kwamen grote aantallen Palestijnse burgers om het leven, en ook hulpverleners. Forse internationale beroering wekte de moord op zeven medewerkers van hulporganisatie World Central Kitchen (WCK) – zes westerlingen en een Palestijn – op 1 april. Ook dit WCK-konvooi was met COGAT afgestemd.
Bij de voorlopige maatregelen die het Internationaal Gerechtshof Israël eind januari en eind maart oplegde in de door Zuid-Afrika aangespannen ‘genocide-zaak’, speelde de hongersnood een belangrijke rol. Israël werd door het hof verplicht direct grootschalige hulp tot Gaza toe te laten. Aan die verplichting heeft het niet voldaan, zo blijkt uit de nog steeds catastrofale humanitaire situatie in Gaza.
VN-chef Antònio Guterres
Ruim drie weken geleden maakte de hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof bekend dat hij de rechters van het hof heeft verzocht arrestatiebevelen uit te vaardigen voor drie kopstukken van Hamas en twee Israëlische kopstukken: premier Benjamin Netanyahu en minister van Defensie Yoav Gallant. De Israëlische leiders worden onder meer beschuldigd van de uithongering van de burgers van Gaza als oorlogsstrategie. Een besluit van de rechters van het Strafhof, dat net als het Internationaal Gerechtshof is gevestigd in Den Haag, wordt op korte termijn verwacht. Terwijl de hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof heeft verzocht om een arrestatiebevel voor Yoav Gallant, nodigt de Tweede Kamer de organisatie waar Gallant medeverantwoordelijk voor is, uit voor een debat over humanitaire hulp.
Israël ontkent dat het iets te verwijten valt. Als er in Gaza al tekorten bestaan zijn die te wijten aan het falen van de VN en de grote hulporganisaties, stelt het. COGAT deinst zelfs niet terug voor het verspreiden van glasharde leugens. Zo beweerde het afgelopen maand dat de VN en de organisaties hadden aangedrongen op vermindering van de hulp, aangezien de ‘aangevoerde hoeveelheden te hoog zijn voor de bevolking’.
Het tegendeel was het geval. De directeur van het Wereldvoedselprogramma van de VN en het hoofd van VN-vluchtelingenorganisatie UNRWA luidden juist de noodklok vanwege hongersnood in Noord-Gaza en Israëlische aanvallen op hulpkonvooien. VN-chef Antònio Guterres stelde dat in het noorden van Gaza ‘mensen onnodig sterven door honger en ziekte’. Israël liet nog altijd veel te weinig hulp toe, waarschuwden zij.
In de Tweede Kamer zal COGAT zich ongetwijfeld van dezelfde tactiek bedienen. Het zal ontkennen dat Israël iets te verwijten valt, en met de beschuldigende vinger wijzen naar de VN, de hulporganisaties en natuurlijk Hamas. Het is daarom de vraag wat de Kamercommissie met het uitnodigen van COGAT – op verzoek van de PVV – hoopt te bereiken.
Veel zinniger is dat de Nederlandse regering Israël onder druk zet om onbelemmerde toegang van hulpgoederen af te dwingen. COGAT kan wachten tot zijn politieke baas, minister Gallant van Defensie, zich voor het Strafhof in Den Haag komt verantwoorden voor Israëls misdaden in Gaza.
