Maandag werd in opdracht van de Palestijnse Autoriteit (PA) de vooraanstaande Palestijnse mensenrechtenactivist Issa Amro gearresteerd. Wereldwijd wordt gepleit voor zijn directe vrijlating. In breder perspectief wordt de PA beschuldigd van collaboratie met Israël.
Maandag werd in opdracht van de Palestijnse Autoriteit (PA) de vooraanstaande Palestijnse mensenrechtenactivist Issa Amro gearresteerd. Wereldwijd wordt gepleit voor zijn directe vrijlating. In breder perspectief wordt de PA beschuldigd van collaboratie met Israël.
De Palestijnse Autoriteit (PA) heeft maandag de vooraanstaande Palestijnse mensenrechtenactivist Issa Amro opgepakt. Amro werd gearresteerd nadat hij in een Facebook-bericht pleitte voor vrijlating van journalist Ayman Qawasmah, en de PA opriep de vrijheid van meningsuiting te respecteren. Organisaties als Amnesty International en de Verenigde Naties dringen aan op Amro’s directe vrijlating, ten behoeve waarvan een petitie is gestart. Amro is dinsdag in hongerstaking gegaan.
De affaire begon afgelopen week met een nachtelijke inval van Israëlische bezettingstroepen bij de Palestijnse media-organisatie Al-Hurriyah (‘Vrijheid’) in de stad Al-Khalil (Hebron) op de door Israël bezette Westelijke Jordaanoever. Daarbij werd apparatuur van een radiozender en een tv-station vernield en in beslag genomen. De radiozender Al-Hurriyah kreeg door Israël een uitzendverbod van zes maanden opgelegd; 56 medewerkers mogen de kantoren niet meer betreden.
Israël stelt dat de zender is gesloten vanwege ‘incitement’ (opruiing) en het ‘aanmoedigen van terreur’. De maatregel maakt deel uit van een brede Israëlische campagne om Palestijnse media het zwijgen op te leggen. In juli vonden invallen plaats bij de media-organisaties PalMedia, Al-Quds Media en Ramsat in Ramallah en Al-Khalil (Hebron). Eind 2015 werd Al-Hurriyah ook al zes maanden gesloten. Daarnaast zijn talloze Palestijnse journalisten, schrijvers en dichters door Israël opgepakt. Datzelfde lot trof honderden burgers, die door de bezetter werden beschuldigd van ‘incitement’ op sociale media.
Eind juli startte de Israëlische premier Netanyahu een campagne om de nieuwsorganisatie Al-Jazeera uit het land te verbannen naar aanleiding van een reportage waarin een biddende Palestijn door een Israëlische politieagent werd getrapt. Volgens Netanyahu betrof die video ‘incitement to violence’. In een andere zaak is de Canadees-Israëlische journalist David Sheen voor de rechter gedaagd.
In reactie op de sluiting van Al-Hurriyah uitte de directeur van de zender, Ayman Qawasmah, scherpe kritiek op de Palestijnse autoriteiten. Hij verweet hen niet in staat te zijn om de Palestijnse samenleving te beschermen, en riep de Palestijnse leiders op tot aftreden. In reactie op zijn kritiek werd Qawasmah door veiligheidstroepen van de PA opgepakt en vastgezet.
De kritiek op collaboratie van de PA met Israël neemt snel toe. In juni voerde de PA per dekreet de zogeheten Cyber Crimes Law in, ten gevolge waarvan 29 websites uit de lucht werden gehaald en journalisten werden opgepakt. Waarnemers merkten op dat deze maatregel samenviel met de geïntensiveerde Israëlische jacht op organisaties en burgers vanwege uitingen van ‘incitement’. In breder perspectief blijkt dat Israël al jaren de vrije hand heeft bij het arresteren en terroriseren van Palestijnse burgers, waartegen door de Palestijnse politie en veiligheidsdiensten niet wordt opgetreden.
De arrestatie van Ayman Qawasmah leidde deze week tot publicaties door collega-journalisten, die op hun beurt te maken kregen met dreigementen van de Palestijnse veiligheidsdiensten. Daarop reageerde de vooraanstaande Palestijnse mensenrechtenactivist Issa Amro met een scherpe Facebookpost, waarin hij de PA opriep de vrijheid van meningsuiting te respecteren en Qawasmah vrij te laten. Ook riep hij journalisten op te blijven publiceren over Qawasmahs arrestatie, en om gevallen van intimidatie door de PA aan hem te rapporteren met als doel die onder de aandacht van de EU te brengen.
In reactie op zijn post werd eergisteren ook Amro gearresteerd. Daarmee lijkt de PA zijn hand te hebben overspeeld. Amro is een door de EU en de VN erkende Human Rights Defender, voormalig medewerker van de Israëlische mensenrechtenorganisatie B’Tselem, en leider van de organisatie Youth Against Settlements (YAS). Hij heeft grote aanhang onder de Palestijnen vanwege zijn oprechtheid en vastberadenheid – eigenschappen waarmee hij zich volgens velen onderscheidt van het officiële Palestijnse leiderschap.
Direct na zijn arrestatie barstte de kritiek op de PA los. Talloze organisaties eisen Amro’s directe vrijlating en herstel van democratische vrijheden. Amnesty International stelde in een verklaring:
It is outrageous that a prominent human rights defender has been arrested simply for voicing his opinion online. Criticizing the authorities should not be a criminal offence. Issa Amro’s arrest is the latest evidence that the Palestinian authorities are determined to continue with their repressive campaign against free speech.
Dinsdag riep ook de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de VN op tot Amro’s vrijlating. ’s Avonds maakte Amro’s organisatie YAS in een persbericht bekend dat hij in hongerstaking is gegaan. Uit een persbericht van YAS valt op te maken hoezeer de arrestatie van Amro de bredere Palestijnse onvrede over de PA aan de oppervlakte brengt:
The PA, which was created under the Oslo Accords during the 1990s and was supposed to be a temporary body on the way to statehood, operates under the overall control of Israel’s occupying army.
Ook publiceerde YAS een verklaring die Amro had achtergelaten voor het geval hij gearresteerd zou worden:
All my writings on social media are part of the freedom of opinion and expression stipulated by the Palestinian Basic Law and are protected by all international laws and conventions. My arrest will not affect my defense of human rights and the rights of journalists to exercise their work freely and without pressure from the government.
Amro’s broer Ahmad voegde daar een veelzeggende uitspraak aan toe:
While we have lived under repressive Israeli military rule for the past 50 years, we cannot become our own oppressors.
Gisteren is YAS een petitie gestart waarin PA-president Abbas wordt opgeroepen tot directe vrijlating van Amro. Inmiddels is die ruim 2300 keer getekend.
Amro wordt niet alleen door de PA belaagd, maar staat ook terecht voor een Israëlische militaire rechtbank op grond van 18 aanklachten, waaronder het beledigen van een Israëlische militair. Amnesty International onderzocht de aanklachten en noemde ze ongegrond en politiek gemotiveerd. Veelzeggend is dat 32 leden van het Amerikaanse Congres het voor Amro hebben opgenomen; in een videobericht bedankte Amro hen daarvoor.
De Israëlische militaire rechtbanken worden algemeen beschouwd als ‘kangaroo courts’ of ‘Mickey Mouse-rechtbanken’, waar Palestijnse verdachten volstrekt kansloos zijn; de rechtbanken kennen een veroordelingspercentage van 99,74 procent. Ook gelden zij als prominent symbool van Israëlische apartheid, aangezien alleen Palestijnen ermee te maken krijgen. Joodse bewoners van Palestina vallen onder civiel recht, zelfs al is hun aanwezigheid in Palestina illegaal onder internationaal recht.
Zonder rechtvaardigheid is er in het vredesproces geen vooruitgang mogelijk.
Tineke Lodders Politica
