Opnieuw neemt een Amerikaanse kerk stelling tegen het onrecht dat het Palestijnse volk door Israël wordt aangedaan. De Presbyteriaanse Kerk gaat zich onder meer actief verzetten tegen wetgeving waarmee in de VS tegenstanders van Israëls koloniale bezettingspolitiek monddood worden gemaakt.
De Amerikaanse Presbyteriaanse Kerk, die anderhalf miljoen leden telt, nam tijdens haar algemene vergadering in St. Louis tien resoluties aan waarmee zij – in haar eigen woorden – haar ‘inzet voor vrede en rechtvaardigheid in Israël/Palestina verdiept en verbreedt’. De kerk neemt krachtig stelling tegen het veelvormige onrecht waarvan Palestijnen het slachtoffer zijn. Ze spreekt zich onder meer uit tegen de illegale Israëlische annexatie van Jeruzalem, de bouw van illegale nederzettingen, de discriminatie van Palestijnen in Israël en het geweld tegen demonstranten in Gaza, en roept de Amerikaanse regering op zich actief in te zetten voor gelijkheid van Israëli’s en Palestijnen in Israël.
De kerk geeft expliciet gehoor aan het dringende beroep op de solidariteit van de Wereldraad van Kerken en de oecumenische beweging dat de Nationale Coalitie van Christelijke Organisaties in Palestina (NCCOP) een jaar geleden deed. De algemene vergadering stelt een task force in die gaat onderzoeken welke stappen de kerk kan nemen om concreet bij te dragen aan het programma van negen punten in de oproep.
In dat programma wordt onder andere opgeroepen onder ogen te zien dat Israël ‘in termen van internationaal recht een apartheidsregime’ voert ten aanzien van het Palestijnse volk. Daarnaast wordt opgeroepen tot maatregelen tegen Israël in de sfeer van boycots, desinvesteringen en sancties (BDS), en tot verzet tegen de internationale ‘War on BDS’ die door Israël en de zogenoemde Israël-lobby op veel fronten wordt gevoerd.
In dit verband spreekt de kerk zich in een resolutie scherp uit tegen de anti-BDS-wetgeving die door 25 Amerikaanse staten is ingevoerd en tegen de ‘Israel Anti-Boycott Act’ die in het Amerikaanse Congres op tafel ligt. Dergelijke wetgeving gaat ten koste van burgerrechten als de vrijheid van meningsuiting en vergadering, en is in strijd met het Eerste Amendement op de Amerikaanse Grondwet, betoogt de kerk in navolging van onder andere de American Civil Liberties Union (ACLU). De kerk gaat zich samen met andere partijen tegen zulke wetgeving verzetten.
In het verleden deed de kerk stof opwaaien met concrete maatregelen in de sfeer van BDS. In 2014 besloot ze haar beleggingen in drie Amerikaanse bedrijven – Hewlett Packard, Motorola Solutions en Caterpillar – van de hand te doen vanwege hun betrokkenheid bij schendingen van de rechten van de Palestijnen. De Presbyteriaanse Kerk behoorde tot de voorhoede van mainstream kerkgenootschappen die zulke maatregelen troffen.
Het leidde ertoe dat een vooraanstaand medewerker van de kerk in juli 2017 de toegang tot Israël werd ontzegd. Hij behoorde tot een delegatie van 23 afgevaardigden van joodse, christelijke en islamitische organisaties, van wie vijf personen – onder wie drie joden – in opdracht van Israël in Washington werd verboden aan boord te gaan van een Lufthansa-vlucht naar Tel Aviv.
De tien resoluties werden unaniem of met een overweldigende meerderheid van 80-90 procent van de stemmen door de algemene vergadering aangenomen. In 2014 hing het besluit om de beleggingen in Hewlett Packard, Motorola en Caterpillar ongedaan te maken nog op een handvol stemmen (310 tegen 303). In een commentaar spreekt Anna Baltzer, directeur van de US Campaign for Palestinian Rights, van een teken aan de wand:
The tide is turning. […] In just a few years, we have gone from near parity to a church standing boldly and unequivocally for Palestinian rights. […] Massive, mainstream institutions like PC(USA) show how the political orientation and analysis at the grasstops level is shifting quickly, and that those claiming to be progressive without standing with Palestine are increasingly out of touch.
In de door Baltzer gesignaleerde ontwikkeling spelen ook andere Amerikaanse kerken een rol. Op 30 juni 2015 nam de United Church of Christ (UCC) een resolutie aan waarin zij zich uitsprak voor BDS-maatregelen tegen bedrijven die medeplichtig zijn aan de Israëlische bezetting van Palestijns gebied.
In juli 2017 sprak de Mennonite Church USA zich met overweldigende meerderheid uit voor maatregelen in de sfeer van BDS tegen de Israëlische bezetting en kolonisering van Palestijns gebied en de onderdrukking van de Palestijnen. Tijdens haar tweejaarlijkse conventie stemde 98 procent van de afgevaardigden in met de betreffende resolutie.
In diezelfde maand riep de wereldgemeenschap van hervormde/gereformeerde kerken (World Communion of Reformed Churches, WCRC) alle 225 aangesloten kerken op om zich te herbezinnen op hun relatie met Israël en Palestina, en om die herbezinning te enten op de voor de kerk geldende verplichtingen ten aanzien van de mensenrechten en het internationaal recht. De oproep werd vastgelegd in een resolutie die het bestuur van de WCRC unaniem aannam.
