De massale bombardementen, gedwongen verplaatsingen en vernietiging van essentiële infrastructuur zijn geen toevallige uitbarstingen, maar onderdeel van een decennialang plan voor een ‘Groter Israël’ – een staat zonder Palestijnen.
In maart 2024 concludeerde Francesca Albanese – de Speciale VN-Rapporteur voor de Mensenrechtensituatie in de sinds 1967 bezette Palestijnse gebieden – in haar rapport Anatomy of a Genocide dat er redelijke gronden zijn om aan te nemen dat Israël in Gaza genocide pleegt. Begin oktober publiceerde zij haar vervolgrapport Genocide as Colonial Erasure.
Daarin betrekt Albanese naast Israëls genocidale geweld in Gaza ook dat op de Westelijke Jordaanoever en in Oost-Jeruzalem. Al dat geweld – waarvoor het gerenommeerde Lemkin Institute for Genocide Prevention al in april een waarschuwing voor genocide afgaf – plaatst zij in de context van ‘een decennialang proces van territoriale expansie en etnische zuivering met als doel de Palestijnse aanwezigheid in Palestina te liquideren’:
Het geweld dat Israël na 7 oktober heeft ontketend tegen de Palestijnen gebeurt niet in een vacuüm, maar maakt deel uit van een langdurige, opzettelijke, systematische, door de staat georganiseerde gedwongen verdrijving en vervanging van de Palestijnen.
Albanese onderbouwt deze context met harde feiten. Sinds 7 oktober 2023 zijn in Gaza ruim 43 duizend Palestijnen gedood – een aantal dat vermoedelijk tot een vijfvoud of meer zal oplopen. De meeste slachtoffers zijn burgers, onder wie ten minste 13.319 kinderen en ruim zevenhonderd baby’s. Albanese noemt deze cijfers onweerlegbaar bewijs van ‘systematische wreedheid’. Die heeft niets te maken met ‘zelfverdediging’, maar maakt deel uit van een doelgerichte strategie om de Palestijnse bevolking uit te roeien, aldus Albanese.
Ook wijst zij op de grootschalige verdrijving van de Palestijnen. Zo werden 1,1 miljoen inwoners van Noord-Gaza op 14 oktober gedwongen om binnen 24 uur te evacueren – een strategie die Albanese ziet als opzettelijke ontwrichting, bedoeld om de Palestijnse gemeenschap fysiek en psychologisch uit te putten, en zijn cohesie te vernietigen. Ruim 90 procent van de Palestijnen in Gaza is meerdere keren tot vluchten gedwongen.
Israël zorgt ervoor dat de vluchtelingen niets hebben om naar terug te keren. Gaza wordt bewust onleefbaar gemaakt. Maar liefst 87 procent van alle woningen is verwoest (141 duizend) of beschadigd (270 duizend). Ook de basisinfrastructuur van Gaza wordt doelbewust vernietigd: wegen zijn onbegaanbaar; 93 procent van de landbouwgrond is verwoest; een groot deel van het vee is gedood; distributiecentra zijn vernietigd.
Daarnaast zijn bijna alle ziekenhuizen verwoest of beschadigd, en wordt de invoer van essentiële goederen en humanitaire hulp geblokkeerd. De toegang tot schoon water is beperkt tot slechts een kwart van het oorspronkelijke niveau, leidend tot uitbraken van ziektes als hepatitis A en polio. Zo worden uithongering en ziekte ingezet als oorlogswapen. Dit beleid wordt openlijk onderschreven door politici, waaronder de Israëlische minister van Financiën, Bezalel Smotrich, die verklaarde dat het uithongeren van Gaza gerechtvaardigd is.
Albanese beschouwt de huidige situatie als een zorgvuldig geplande vorm van etnische zuivering en territoriale overname, die zij omschrijft als koloniale genocide. Genocide wordt hierbij niet gezien als einddoel, maar als een wegbereider voor Israëlische expansie.
Volgens Albanese streeft Israël naar een ‘Groter Israël’: een exclusieve Joodse staat die zich uitstrekt over de bezette Palestijnse gebieden en daarbuiten. De contouren van dat streven liggen vast in de wet op de natiestaat, waarin de Palestijnen worden gezien als tweederangsburgers.
Ondanks deze duidelijke trend van vernietiging aarzelt de internationale gemeenschap om die te bestempelen als genocide. Het Genocideverdrag (1948) is weliswaar duidelijk in zijn bedoeling om uitroeiing te voorkomen, maar focust op de fysieke vernietiging van een volk, en op de vrijwel niet te bewijzen opzet. Die beperkte juridische definiëring is geen onschuldige omissie, maar een overblijfsel uit de dagen dat koloniale machten nog de dienst uitmaakten en hun eigen methoden van onderdrukking buiten de categorie ‘genocide’ hielden.
Deze koloniale erfenis maakt het vandaag de dag mogelijk om de systematische uitroeiing van de Palestijnse samenleving niet als genocide te erkennen, ook al staat het overleven van de hele gemeenschap op het spel. Albanese roept daarom op tot een herziening van het genocidebegrip.
Intussen wordt de voortdurende existentiële aanval op de Palestijnen afgedaan als ongelukkige bijkomstigheid bij een ‘territoriaal conflict’. Die duiding is even absurd als een flagrante miskenning van de realiteit. Daarin is sprake van gecoördineerd settler colonialism, gebaseerd op de verdrijving en vervanging van de lokale bevolking. De verovering van Palestijns land gaat gepaard met de vernietiging van de gemeenschap.
Albanese stuurt met haar rapport een niet mis te verstane boodschap aan de internationale gemeenschap: als deze realiteit niet als genocide wordt erkend, laat zij niet alleen de Palestijnen aan hun lot over, maar faalt zij in haar verplichting om genocide te voorkomen, en worden de werking en toekomst van het internationaal recht op het spel gezet.
In haar aanbevelingen roept Albanese de VN en haar lidstaten op om al hun politieke macht – zij noemt een wapenembargo en strenge economische sancties – in te zetten om Israël te dwingen tot een staakt-het-vuren; en tot volledige terugtrekking uit alle bezette Palestijnse gebieden, conform het oordeel van het Internationaal Gerechtshof van 19 juli jl. Ook bepleit zij de instelling van een internationale beschermingsmacht.
Daarnaast roept Albanese op tot formele erkenning van Israël als hardnekkige schender van het internationaal recht, en als apartheidsstaat. Zij pleit voor de heroprichting van de Speciale VN-Commissie tegen Apartheid. Ook roept ze de hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof op tot onderzoek naar de door Israël begane misdaden van genocide en apartheid.
