Opnieuw gaat Israël enkele duizenden woningen bouwen in de illegale ‘nederzettingen’ op de bezette Westelijke Jordaanoever. Opnieuw protesteren de VN en EU fel. Maar opnieuw leggen zij Israël feitelijk niets in de weg.
Deze week gaven de Israëlische autoriteiten groen licht voor de bouw van 2304 woningen voor kolonisten op de bezette Westelijke Jordaanoever. Volgens de Israëlische organisatie Peace Now, die de kolonisering van Palestijns gebied op de voet volgt en waar mogelijk aanvecht, ligt 88 procent van de geplande woningen diep in Palestijns gebied, ver buiten de zogeheten grote ‘nederzettingenblokken’.
Tegelijkertijd ‘legaliseerden’ de autoriteiten drie zogeheten ‘buitenposten’ op de Westoever. Deze outposts zijn door Israëlische kolonisten gestichte dorpen die niet alleen onder internationaal recht, maar zelfs onder Israëlisch recht illegaal zijn.
De maatregelen zijn onderdeel van het Israëlische beleid om het ontstaan van een levensvatbare en soevereine Palestijnse staat, en daarmee de tweestatenoplossing en vrede onmogelijk te maken, schrijft Peace Now. Ze vormen een stap in het proces dat moet leiden tot Israëlische annexatie van (delen van) de Westoever:
The approval of settlement plans is part of a disastrous government policy designed to prevent the possibility of peace and a two-state solution, and to annex part or all of the West Bank.
De Israëlische premier Netanyahu bevestigde dat. Tijdens een bezoek aan de illegale kolonie Beit El legde hij donderdag de eerste steen voor een nieuwe wijk met 650 woningen. Israëls ‘missie’ is, zei hij, ‘het garanderen van Israëlische soevereiniteit over alle delen’ van de Palestijnse Westoever, die hij aanduidde als ‘ons historische thuisland’:
Our mission is to establish the nation of Israel in our country, to secure our sovereignty over our historic homeland. […] We will deepen our roots in our homeland, in all parts of it.
Oppositieleider Benny Gantz haastte zich om zich bij die woorden aan te sluiten. Netanyahu’s politieke rivaal, leider van politieke alliantie Kahol Lavan (‘Blauw en Wit’), zei dat ‘Israël zal blijven bouwen in de nederzettingenblokken en op iedere plek die het in aanmerking vindt komen’.
De nieuwe Israëlische maatregel riep de gebruikelijke harde internationale kritiek op. De Speciale VN-Coördinator voor het Midden-Oosten Vredesproces, Nickolay Mladenov, uitte zich in soortgelijke bewoordingen als Peace Now. De Israëlische kolonisering is illegaal, ondermijnt het uitzicht op een tweestatenoplossing en vrede, en dient direct te stoppen, zei hij:
The expansion of settlements has no legal effect and constitutes a flagrant violation of international law. By advancing the effective annexation of the West Bank, it undermines the chances for establishing a Palestinian state based on relevant UN resolutions, as part of a negotiated two-state solution. It must cease immediately and completely.
De Europese Unie (EU) veroordeelde Israëls maatregelen nog scherper en riep de Israëlische regering op het internationaal recht en de rechten van de Palestijnse bevolking te respecteren. De EU zal zich ‘blijven inzetten voor hervatting van een zinvol proces gericht op een onderhandelde tweestatenoplossing’, aldus de verklaring. Die oplossing is ‘de enige realistische en haalbare weg om de legitieme aspiraties van beide partijen te realiseren’, stelt de EU.
De Britse regering sloot zich aan bij de kritiek, maar de scherpe taal kan niet verhullen dat de veroordelingen hol zijn. De ervaring heeft geleerd dat Israël zich er even weinig van aantrekt als van het internationaal recht. Het zal zijn illegale gang blijven gaan tot het door middel van internationale sancties tot bezinning wordt gebracht. Maar sancties gaat de internationale gemeenschap nog altijd uit de weg. Daarmee negeert zij ook zelf het internationaal recht en faciliteert ze feitelijk Israëls bezettings- en koloniseringspolitiek.
De Palestijnse premier Muhammad Shtayyeh legde in een tweet de vinger op de zere plek en sprak daarbij expliciet ook de Nederlandse regering aan. Als Nederland en de EU werkelijk vinden dat de tweestatenoplossing gerealiseerd moet worden, dienen zij om te beginnen als de wiedeweerga de staat Palestina te erkennen, schreef hij:
The Netherlands, EU and other world countries that haven’t recognized the Palestinian state and are committed to the two-state solution must hasten recognizing the State of Palestine on 1967 borders with Jerusalem as its capital to save the two-state solution from collapse.
Peace Now wijst erop dat de goedkeuring van de bouw van de 2304 kolonistenwoningen volgt op het recente besluit van het Israëlische kabinet om zesduizend woningen in bezet Palestijns gebied te laten bouwen. Opmerkelijk was dat het kabinet ook besloot 715 vergunningen voor Palestijnse woningen af te geven. Tot op heden werden Palestijnse aanvragen vrijwel per definitie geweigerd. Tussen begin 2009 en medio 2016 werden bijvoorbeeld slechts 35 vergunningen afgegeven, één procent van de 3365 aanvragen. In dezelfde periode werden 12.763 woningen voor kolonisten gebouwd; in de jaren daarop groeide dat aantal explosief.
Peace Now waarschuwt dat de toezegging geen handreiking aan de Palestijnen is, maar onderdeel van het Israëlische plan om het zogeheten C-gebied – Area C, de 60 procent van de Westoever die als uitvloeisel van de Oslo-akkoorden onder tijdelijk Israëlisch bestuur kwam – te annexeren. De Palestijnse bewoners van het gebied krijgen dan een hoekje toegewezen waar ze onder blijvende Israëlische overheersing mogen wonen. De in ‘Oslo’ voorziene overdracht van het gebied aan het Palestijns bestuur – voorzien voor uiterlijk medio 1999 – is dan voorgoed van de baan.
Peace Now wijst op nog andere bizarre aspecten van de Israëlische maatregelen. Onder de goedgekeurde 2304 woningen zijn er 194 bestemd voor uitbreiding van de nederzetting Ganei Modiin. Een deel van de woningen zal pal naast de zogeheten ‘Afscheidingsmuur’ verrijzen. Op 22 juli sloopte Israël dertien Palestijnse wooncomplexen in Wadi al-Humus onder het voorwendsel dat het verboden is dichter dan 250 meter van de muur te bouwen. Dat voorschrift geldt duidelijk niet voor illegale Israëlische kolonisten.
Even hypocriet is de ‘legalisering’ van de buitenpost Haroeh Haivri, die op een steenworp afstand ligt van het bedoeïenendorp Khan al-Ahmar. Vorig jaar begonnen Israëlische troepen met de sloop van Khan al-Ahmar en de deportatie van zijn bewoners, een operatie die uiteindelijk na enorme internationale kritiek werd uitgesteld.
Reden voor de sloop was dat Khan al-Ahmar niet zou beschikken over de benodigde vergunningen van de Israëlische bezettingsautoriteiten. Geen wonder: die vergunningen wordt de bewoners stelselmatig geweigerd. De nabijgelegen buitenpost Haroeh Haivri beschikte evenmin over vergunningen en was bovendien onder internationaal recht illegaal, maar werd sinds de stichting in 2015 ongemoeid gelaten en is nu dus ‘gelegaliseerd’. Daarmee onderstreept Israël hoe ‘bespottelijk en discriminerend’ zijn beleid in bezet gebied is, schrijft Peace Now.
