Negentien mensenrechten- en andere organisaties, waaronder The Rights Forum, doen in een open brief een urgent beroep op de VN om Israël te weerhouden van nieuw buitensporig geweld tegen demonstranten in Gaza. De komende dagen worden daar grote demonstraties verwacht.
De open brief is gericht aan secretaris-generaal António Guterres van de VN en Hoge Commissaris voor de Mensenrechten Michelle Bachelet. Directe aanleiding zijn de grote demonstraties die de komende dagen in Gaza worden verwacht. Zaterdag is het precies een jaar geleden dat daar de eerste demonstratie in het kader van de ‘Grote Mars van Terugkeer’ plaatsvond. De 19 organisaties vrezen voor een herhaling van het bloedbad dat Israël tijdens die eerste en latere demonstraties aanrichtte als de VN niet snel en doelgericht in actie komt.
De organisaties wijzen erop dat Israël geen gehoor heeft gegeven aan talloze oproepen om het gebruik van scherpe munitie tegen demonstranten achterwege te laten en de schietinstructies voor zijn militairen aan te passen. In het bijzonder dringen zij aan op uitvoering van de aanbevelingen van de onafhankelijke commissie die in opdracht van de VN-Mensenrechtenraad het geweld rond de demonstraties onderzocht. Dat onderzoek, waarin onder meer werd vastgesteld dat Israëlische militairen op grote schaal het internationaal humanitair recht en de universele mensenrechten schonden en zich waarschijnlijk schuldig maakten aan oorlogsmisdaden, werd op 22 maart in een resolutie door de Mensenrechtenraad aangenomen.
De 19 organisaties stellen vast dat de VN tot dusver heeft nagelaten adequate maatregelen te treffen om Israël tot de orde te roepen en de bevolking van Gaza te beschermen. Datzelfde geldt voor de afzonderlijke leden van de VN, en in het bijzonder voor landen als Nederland, die partij zijn bij de Conventies van Genève en het oprichtingsstatuut van het Internationaal Strafhof, het Statuut van Rome. In dat kader hebben zij de verplichting Israël ‘onder alle omstandigheden’ tot respect voor het internationaal recht te bewegen. Laat de VN opnieuw na concrete maatregelen te treffen, dan bevestigt de landenorganisatie dat Israël boven het recht verheven is en straffeloos zijn gang mag gaan, schrijven de organisaties:
Should our calls for the protection of Palestinian protesters remain unanswered, once again, the UN will have sided with impunity over accountability.
The Rights Forum wees er al in mei vorig jaar op dat de Nederlandse regering met haar passieve houding Palestijnse levens op het spel zette. Naar aanleiding van het onderzoek van de door de Mensenrechtenraad benoemde commissie is The Rights Forum een petitie gestart, waarin er bij de regering op wordt aangedrongen haar verplichtingen na te komen en ‘Israël niet te laten wegkomen met buitensporig geweld’. Alleen door druk vanuit de samenleving kan de regering tot actie worden gebracht.
In dit verband wijzen de 19 organisaties erop dat de kwestie-Palestina/Israël bovendien het langstlopende onopgeloste conflict onder de verantwoordelijkheid van de VN is. In die zin is het een lakmoesproef voor het functioneren van het internationale systeem van bescherming dat de VN belichaamt, en voor de bereidheid van de internationale gemeenschap daar daadwerkelijk aan bij te dragen, aldus de organisaties:
Being the longest unresolved question to fall under the responsibility of the UN, Palestine has also become a litmus test for the efficacy of the international system as a whole and the willingness of the international community to act in the face of serious violations of international human rights law and grave breaches of international humanitarian law, including those amounting to potential war crimes and crimes against humanity.
