Martijn de Rooi is redacteur en schrijver en werkt voor The Rights Forum.
23 mei 2017 Lees meer overHet Israëlische Bureau voor Toerisme voert in Nederland een reclamecampagne die de misleidende indruk wekt dat Oost-Jeruzalem Israëlisch grondgebied is. Nederlandse media en reisorganisaties werken er schaamteloos aan mee. ‘Palestina? Nooit van gehoord.’
Nederlandse media en reisorganisaties werken schaamteloos mee aan misleidende Israëlische reclamecampagne. ‘Palestina? Nooit van gehoord.’
Het is weer zover. Het Israëlische Bureau voor Toerisme voert in Nederland een reclamecampagne die de misleidende indruk wekt dat Oost-Jeruzalem Israëlisch grondgebied is. In werkelijkheid wordt het stadsdeel algemeen erkend als Palestijns grondgebied en toekomstige hoofdstad van de staat Palestina, en zucht de Palestijnse bevolking onder Israëlische bezetting. Over een week of twee op de kop af vijftig jaar.
‘Cities Break’ heet het product dat aan de man wordt gebracht. Lekker een paar dagen er helemaal uit in Jeruzalem en Tel Aviv, dat idee. En in Oost-Jeruzalem onbezorgd genieten van drieduizend jaar historie, van grootse monumenten die het zicht benemen op vijftig jaar mensonterende bezetting, op verpauperde Palestijnse wijken, op veelzijdige mensenrechtenschendingen, op onderdrukking van rechten en identiteit, op uitzichtloosheid. Op een Broken City, waarvan het oostelijke deel in juni 1967 door Israël met geweld is ingenomen en in 1980 wederrechtelijk is geannexeerd. En waar zich inmiddels illegaal 200 duizend Israëlische kolonisten hebben gevestigd.
De 300 duizend ingelijfde Palestijnse inwoners hebben een Israëlisch identiteitsbewijs, dat inhoudt dat zij onder de zogeheten ‘Entry into Israel’-wet houder zijn van een ‘permanente verblijfsvergunning’. Zij worden behandeld als immigranten in hun eigen stad, en lopen permanent het risico die status te verliezen en Jeruzalem te worden uitgezet. Stemrecht voor het parlement dat over hun levens beslist hebben zij niet, en ze worden op tal van andere kafkaëske manieren gediscrimineerd. Worden Palestijnen in Israël behandeld als tweederangsburgers, in Oost-Jeruzalem zitten ze op de derde rij.
Dat de Israëlische overheid er bakken met geld voor over heeft om de bezetting van Palestina onder het kleed te moffelen en er de koloniale vruchten van te blijven plukken is geen nieuws. Zulke witwasoperaties zijn bezetters eigen, en Israël beschikt voor dit doel over een klassiek Ministerie van Propaganda − in toepasselijk verhullend jargon ‘Publieke diplomatie’ (Hasbara) geheten.
Maar de witwascampagnes zouden verspilde moeite zijn als er geen partijen te vinden waren die aan de misleiding willen meewerken. Die er geen moeite mee hebben de boodschap te verspreiden dat er helemaal geen bezetting bestaat, en evenmin een Palestina. Die er niet mee zitten dat de Cities Breakers zich straks, grotendeels onbewust, onder bescherming van een bezettingsleger op het grondgebied van de staat Palestina begeven.
Partijen die lak hebben aan de gedragscodes op het gebied van maatschappelijk verantwoord ondernemen, zoals het Nationaal Actieplan Bedrijfsleven en Mensenrechten. En aan de Veiligheidsraad, die de wereld in december opriep in vredesnaam consequent onderscheid te maken tussen bezet en niet bezet gebied, om niet ook de allerlaatste flinterdunne vredes-strohalm te verspelen − een boodschap die ook onze regering nadrukkelijk uitdraagt.
Partijen die hun schouders ophalen bij het feit dat het juist díe houding, hún houding, is die ervoor heeft gezorgd dat de Palestijnen over twee weken de beschamende mijlpaal van vijftig jaar bezetting meemaken, en moeten aanzien dat Israël daar midden in bezet gebied een groot feest van maakt. Het blijft altijd weer verbijsterend te moeten constateren dat zulke partijen in Nederland nog volop bestaan.
De STER bleek geen moeite te hebben met de Cities Break-commercial waarin de grens tussen West- en Oost-Jeruzalem op miraculeuze wijze is verdwenen, net als de bezetting en de staat Palestina − een commercial waarmee de consument opzichtig wordt misleid. De Volkskrant en tal van andere media publiceerden een advertorial op hun websites met dezelfde misleidende boodschap. En zo bleken er nog volop andere partijen te vinden die een bezetter best van dienst willen zijn. Met als zwartste schaap de gemeente Amsterdam, die in de maand april een geheel met Cities Break-reclame bedekte tram door de stad liet rijden. Dezelfde stad die verschrikkelijk is getroffen tijdens vijf jaar Duitse bezetting, hielp nu mee een bezetting die al tien maal zo lang duurt aan het oog te onttrekken.
En dan waren er de usual suspects: de reisorganisaties die er als de kippen bij zijn om een graantje van een witwasoperatie mee te pikken. De firma Kras bijvoorbeeld, onderdeel van TUI Nederland, verkoopt de geadverteerde Cities Break expliciet als ‘Israël-reis’. Palestina? Nooit van gehoord. Kras belooft ons ‘het beste van Israël’, ook in Oost-Jeruzalem. De wereld is kras, indeed.
Ook Midden-Oosten Reizen, ‘dé specialist voor reizen naar het Midden-Oosten’, blijkt bovenal gespecialiseerd in het wegtoveren van grenzen. Het biedt de stedentrip aan ‘in samenwerking met het Ministerie van Toerisme in Israël’, en in de reisbeschrijving is dan ook geen Palestijn te bekennen. De staat Palestina is gewist, de Palestijnen en hun rechten ook. De reiziger-in-spé mocht eens bedenkingen krijgen bij een bezoek aan het land dat niet alleen melk & honing, maar ook bezetting & onderdrukking op het menu heeft. Een flink deel van de reisindustrie bedient zich structureel van deze bedrieglijke voorstelling van zaken, bevestigt recent onderzoek van het Diensten en Onderzoek Centrum Palestina (docP).
De reisorganisaties en hun koepelorganisatie ANVR zijn in de loop der jaren van allerlei kanten verzocht hun misleiding te staken en de rechten van het Palestijnse volk te respecteren. Opnieuw blijkt dat schrikbarend veel organisaties daar maling aan hebben, en dat consumentenorganisaties een welwillend oogje blijven toeknijpen.
De sector lijkt het te willen laten aankomen op een harde confrontatie met mensenrechtenorganisaties en de BDS-beweging − de aan kracht winnende beweging die het illegale Israëlische bezettingsregime, met ondersteunende vertakkingen en al, op de knieën wil brengen door middel van boycots, desinvesteringen en sancties. Die confrontatie is broodnodig, willen de Palestijnen over tien jaar niet ook nog een feest ter gelegenheid van Zestig Jaar Bezetting moeten meemaken.
Zonder rechtvaardigheid is er in het vredesproces geen vooruitgang mogelijk.
Tineke Lodders Politica
