Door het internationaal recht aan haar laars te lappen en Israëls kolonisering van Palestijns land te stimuleren richt de regering-Trump een ravage aan, schrijven 107 Democratische Congresleden.
Het Amerikaanse beleid met betrekking tot Israël en Palestina is onrechtvaardig, maakt vrede onmogelijk en ondermijnt de veiligheid van Palestijnen, Israëli’s en Amerikanen. Dat schrijven 107 Congresleden van de Democratische Partij in een opzienbarend harde brief aan de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo.
In de brief kraken zij het besluit van de Amerikaanse regering om de Israëlische kolonies (‘nederzettingen’) in Palestijns gebied niet langer als illegaal te beschouwen. Een oordeel daarover zal de VS voortaan overlaten aan de Israëlische rechter, kondigde Pompeo vorige week aan. Het internationaal recht heeft in Washington als maatstaf afgedaan.
Dat is een recept voor chaos en geweld, schrijven de Democraten. Zij verwijten Trump ‘schaamteloze minachting’ voor de Vierde Conventie van Genève, die het koloniseren van bezet gebied verbiedt en sinds 1978 onder zowel Democratische als Republikeinse presidenten uitgangspunt van Amerikaans beleid is geweest. Met het loslaten daarvan richt Trump op meerde fronten enorme schade aan.
Hij zet er de deur voor verdere Israëlische kolonisering van de Westelijke Jordaanoever en Oost-Jeruzalem wagenwijd mee open, stellen zij. Zij wijzen op het wetsvoorstel voor annexatie van de Jordaanvallei dat de Likud-partij van premier Benjamin Netanyahu één dag na Pompeo’s bekendmaking naar het parlement stuurde, met de uitdrukkelijke zegen van de premier zelf. Likud hoopt het voorstel deze week in stemming te brengen.
Voortgaande kolonisering maakt de realisering van ‘een aaneengesloten Palestijnse staat onhaalbaar’, waarschuwen de Democraten. Daarmee verdwijnt de tweestatenoplossing van tafel en zijn verdere verdieping van het conflict en een toename van geweld waarschijnlijk. En worden niet alleen Palestijnen – die toch al moeten toezien hoe de kolonisering gepaard gaat met ‘de vernietiging van Palestijnse woningen’ – en Israëli’s, maar ook Amerikanen in gevaar gebracht.
Bovendien wordt ‘de toekomst van Israël als een veilig, democratisch thuisland voor het joodse volk op het spel gezet’. Met die waarschuwing refereren de briefschrijvers aan het dilemma waarvoor Israël zich plaatst door het onmogelijk maken van een Palestijnse staat: moet de gezamenlijke staat Israël/Palestina die daarvan het gevolg is een democratische staat met gelijke rechten voor alle inwoners zijn, of een joodse staat waarin niet-joden minder rechten hebben – een apartheidsstaat?
De Democraten signaleren dat de aankondiging van Pompeo bovenop een reeks eerdere desastreuze Amerikaanse maatregelen komt. Zij noemen de vestiging van de Amerikaanse ambassade in Jeruzalem, zonder een overeenkomst tussen Palestijnen en Israëli’s over het gezamenlijke bestuur van de stad af te wachten; de sluiting van de Palestijnse diplomatieke missie in Washington en het Amerikaanse consulaat in Oost-Jeruzalem; en het staken van door het Congres goedgekeurde hulp aan de Palestijnen op de Westoever en in Gaza.
Met dit beleid heeft de regering-Trump ‘zich gediskwalificeerd als een ‘honest broker’ tussen Israël en de Palestijnse Autoriteit, het perspectief op vrede ernstig beschadigd, en de veiligheid van de VS, Israël en het Palestijnse volk in gevaar gebracht’, aldus de Democraten. Door nu ook het internationaal recht aan de kant te schuiven ‘heeft de regering het morele aanzien van de VS ondermijnd en stuurt ze een gevaarlijke boodschap aan hen die onze waarden niet delen: de universele mensenrechten en het internationaal recht, die sinds 1949 bepalend zijn voor de internationale rechtsorde en de bescherming van Amerikaanse troepen, zijn niet langer van toepassing’.
Het gevolg daarvan is dat ‘de Amerikanen en hun bondgenoten, de bevolking van Israël inbegrepen, een nog chaotischer en wreder vervolg van de 21e eeuw kunnen verwachten’. De Democraten dringen er daarom met kracht bij Pompeo op aan het besluit om het internationaal recht aan de kant te schuiven direct terug te draaien.
De brief is het initiatief van het joodse Congreslid Andy Levin, die eerder deze maand de bezette Westelijke Jordaanoever bezocht. Stuiterend van woede deed hij op 6 november verslag van een bezoek aan Susiya, waar de Palestijnse bevolking door Israël de toegang tot stromend water wordt ontzegd, terwijl de nabijgelegen illegale Israëlische nederzettingen wél op de waterleiding zijn aangesloten.
Met eigen ogen zag hij hoe op het grondgebied van Susiya een waterleiding werd aangelegd die een Israëlische ‘buitenpost’ van schoon water voorziet. Buitenposten zijn nederzettingen die niet alleen onder internationaal recht, maar ook volgens de Israëlische wet illegaal zijn.
In enkele dagen tijd wist Levin 106 Democratische collega’s in het Huis van Afgevaardigden achter zijn brief te krijgen – bijna de helft van de Democratische fractie in het Huis. Onder de ondertekenaars zijn Ilhan Omar en Rashida Tlaib, die afgelopen augustus de toegang tot Israël werd ontzegd.